บทเรียนจากฮ่องกง 3: HKTDC และบทบาทสนับสนุนธุรกิจ startup ในฮ่องกง

20 Jun 2018

หลังจากที่เราได้กล่าวถึงภาพรวมระบบนิเวศธุรกิจ startup ของฮ่องกง และ Cyberport หนึ่งในองค์กรสำคัญที่ทำหน้าที่บ่มเพาะธุรกิจ startup ด้านดิจิทัลและ Fintech ของฮ่องกงไปแล้วใน 2 ตอนที่ผ่านมา บทความในตอนนี้ เราจะไปทำความรู้จักกับสภาพัฒนาการค้าฮ่องกง (Hong Kong Trade Development Council) หรือที่รู้จักในนาม HKTDC อีกหนึ่งองค์กรของรัฐที่มีความสำคัญในการสร้างโอกาสทางธุรกิจของฮ่องกง รวมถึงจะพาไปรู้จักกับโครงการ Start-up Express โครงการสนับสนุน startup น้องใหม่ของ HKTDC ที่เพิ่งเริ่มขึ้นสด ๆ ร้อน ๆ ในปีนี้

1. บทบาทสนับสนุน startup และ SMEs ของ HKTDC

 

ตลอดกว่า 50 ปี HKTDC ได้เป็นพันธมิตรและให้การสนับสนุนธุรกิจฮ่องกงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งรวมไปถึงการสร้างโอกาสทางธุรกิจให้ startup ซึ่งมีหลายรายได้รับผลตอบรับอย่างดีจากการเข้าร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ที่ HKTDC จัดขึ้น อาทิ งานแสดงสินค้า การประชุม การจับคู่ธุรกิจระหว่างสมาชิก โดยมีบทบาทหลักได้แก่

(1) เป็นตัวกลางเชื่อมโยงและสร้างโอกาสทางธุรกิจสำหรับ SMEs ฮ่องกงในตลาดนานาชาติ 

(2) เป็นเวทีระดับสากลในการโชว์ผลงาน การจัดนิทรรศการและกิจกรรมเชิงธุรกิจต่าง ๆ และสร้างโอกาสในการพบปะทางธุรกิจระหว่างนักลงทุนและผู้ประกอบการ/ startup 

(3) ช่วยพัฒนาศักยภาพและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของ SMEs ฮ่องกง ผ่านการจัดกิจกรรมเชิงพัฒนาที่เกี่ยวเนื่องตลอดปี

เนื่องจากการพัฒนาศักยภาพและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของ SMEs เป็นหัวใจในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฮ่องกงเพื่อก้าวไปในอนาคต HKTDC จึงมีโครงการสนับสนุนและกิจกรรมเชิงพัฒนาที่หลากหลาย เช่น

– ข้อมูลการตลาดเชิงลึก โดยจัดทำบทความวิจัยออนไลน์จำนวนมากเพื่อให้ SMEs ได้ติดตามข้อมูลอุตสาหกรรมและแนวโน้มการตลาดอย่างใกล้ชิด

– โครงการ Start-Up  บริการให้ข้อมูลแบบครบวงจร รวมถึงให้คำปรึกษาสำหรับธุรกิจผู้ประกอบการ รวมทั้งมี SME start-up portal เป็นชุมชนสำหรับ startup ในการติดต่อแลกเปลี่ยนข้อมูลซึ่งกันและกัน มี SME support/ Business Advisory คอยให้คำปรึกษาฟรี พร้อมแนะนำที่ปรึกษามืออาชีพที่เป็นอาสาสมัครพร้อมช่วยเหลือ startup หน้าใหม่ มีพื้นที่เฉพาะสำหรับ Startup Zones ในงานแสดงสินค้า และนิทรรศการใหญ่ เช่น Asian Financial Forum เพื่อสร้างเวทีให้ startup ได้ออกสนามจริง รวมถึงต่อยอดให้ startup เป็นที่จดจำในตลาดมากยิ่งขึ้น

– SmartBiz Expo เป็นเวทีแสดงผลงานแบบครบวงจรที่เหมาะสำหรับองค์กรธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมเพื่อศึกษาแนวโน้มธุรกิจ และปรับเปลี่ยนโครงสร้างธุรกิจผ่านนวัตกรรม ความคิดสร้างสรรค์ การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและการออกแบบเพื่อสร้างโอกาสทางการตลาด

2. งานวันผู้ประกอบการ (Entrepreneur Day) อีกหนึ่งกิจกรรมสำคัญของ HKTDC ในการสนับสนุนต่อยอด startup ซึ่งมีขึ้นเพื่อให้ผู้ประกอบการและ startup ใหม่ ๆ รวมถึงนักลงทุนได้มีโอกาสได้พบปะ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ และแบ่งปันความรู้ให้แก่ผู้ที่อยากเริ่มต้น startup งานนี้จัดขึ้นทุกปีในช่วงเดือนพฤษภาคม โดยในโอกาสครบรอบ 10 ปี ของการจัดงานในปี 2561 HKTDC ได้ริเริ่มกิจกรรมใหม่คือ Start-up Express ซึ่งเป็นโครงการบ่มเพาะ startup หน้าใหม่ระยะสั้น โดยจะคัดเลือก startup ที่ผ่านเกณฑ์พิจารณาเข้ารับการอบรม ก่อนจะคัดเลือกจาก 100 ราย ให้เหลือ 20 รายเพื่อเข้าสู่การ pitching ในวันผู้ประกอบการ ซึ่งจะมีแค่ 10 รายที่ได้ผ่านเข้ารอบและได้รับการบ่มเพาะกับโครงการโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลในการส่งเสริมนวัตกรรมและผลักดันธุรกิจ startup

 

   

งาน Entrepreneur Day ปีนี้ จัดขึ้นช่วงวันที่ 17-18 พ.ค. 2561 โดยได้รวบรวมข้อมูลสำหรับผู้ประกอบการไว้อย่างครบวงจร อาทิ การออกบูธจากผู้ประกอบการ startup การสัมมนาแลกเปลี่ยนข้อมูล การแข่งขันรอบสุดท้ายสำหรับโครงการ Start-up Express รวมถึงกิจกรรมสร้างเครือข่ายธุรกิจ เป็นต้น  โดยปีนี้มีผู้เข้าร่วมชมงานทั้งหมด 18,300 คน (เพิ่มขึ้นร้อยละ 4 จากปี 2560) มีผู้ประกอบการมาออกบูธทั้งหมด 276 ราย ทั้งที่นำสินค้าเชิงนวัตกรรมและเทคโนโลยีมาแนะนำและหาพันธมิตรเพิ่ม และที่มาแนะนำบริการครบวงจรสำหรับ startup ตั้งแต่การจดทะเบียนจนถึงการดำเนินการทางการตลาด นอกจากนี้ ยังมีบริษัทต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชนมาออกบูธให้บริการด้านต่าง ๆ  ไม่ว่าจะเป็นการระดมทุน ขยายธุรกิจ หรือแก้ไขปัญหา ไปจนกระทั่งช่วยจับคู่เจรจาระหว่าง startup และผู้เชี่ยวชาญในหลากหลายสาขา รวมถึงยังมีการรับสมัครบุคลากรทางด้าน FinTech/ ดิจิทัลในงานอีกด้วย

ไฮไลท์ของงานในปีนี้ก็คือ การคัดเลือก Start-up Express รอบสุดท้าย โดยผู้ที่ผ่านเข้ารอบ 20 ราย      (จาก startup ที่สมัครกว่า 100 ราย) ต้องนำเสนอผลงาน/ ไอเดีย/ โอกาสทางธุรกิจและแนวโน้มตลาดเป็นเวลา 3 นาทีในการ pitching ต่อหน้าสาธารณชนในงาน และตอบคำถามเชิงธุรกิจจากกรรมการอีกรายละ 3 นาที เพื่อคัด startup 10 รายสุดท้ายเข้าร่วมโครงการ

 

3. โครงการ Start-up Express

 

โครงการนี้เริ่มเปิดรับสมัครตั้งแต่เดือนมีนาคม 2561 โดยมีกิจกรรมแนะแนวเตรียมความพร้อมในช่วงต้นเดือนเมษายน ก่อนจะพิจารณาผลงานช่วงสิ้นเดือนเมษายนเพื่อคัดเลือก 20 คน เข้าร่วม pitching รอบสุดท้ายในงาน Entrepreneur Day เมื่อวันที่ 18 พ.ค. 2561 ที่ผ่านมา โดยในรอบ pitching นี้ startup ที่เรียกเสียงฮือฮาได้มากที่สุดและอายุน้อยที่สุดเพียง 13 ปี กลับสามารถคิดค้นแอปพลิเคชั่นการเรียนภาษาต่างประเทศสำหรับเด็ก

 

ทั้งนี้ ผู้ผ่านการคัดเลือกเข้าโครงการ 10 ราย จะได้รับสิทธิในการเข้าร่วมออกบูธงานนิทรรศการต่าง ๆ ทั้งในฮ่องกงและระดับนานา ชาติในมูลค่า 160,000 ดอลลาร์ฮ่องกง ซึ่งหมายถึงการเสริมสร้างพันธมิตร โอกาสระดมทุนและต่อยอดเครือข่ายทางธุรกิจซึ่งครอบคลุมไปถึงโอกาสขยายธุรกิจใน Greater Bay Area และในระดับโลก นอกจากนี้ ผู้เข้าร่วมโครงการฯ ยังจะมีโอกาสเข้าชมนิทรรศการแสดงสินค้าระดับสากลทั่วโลก

ปีนี้เป็นปีแรกที่ HKTDC ได้ริเริ่มโครงการ Start-up Express ขึ้นด้วยการสนับสนุนจากรัฐบาลฮ่องกง เพื่อผลักดันและสร้างโอกาสเติบโตสำหรับธุรกิจขนาดเล็กในฮ่องกง ซึ่งเงื่อนไขในการเข้าร่วมโครงการคือ ต้องเป็น startup ที่มีอายุไม่เกิน 5 ปี มีบริษัทดำเนินธุรกิจในฮ่องกงเป็นหลักและมีเงินทุนน้อยกว่า 10 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

แม้ว่าโครงการนี้จะเพิ่งเริ่มต้น แต่ก็ได้ช่วยฝึกฝน startup ที่สมัครเข้าร่วมกิจกรรมกว่า 100 รายให้ได้ทดลองฝึกซ้อมก่อนออกสู่ตลาดจริง ได้เรียนรู้ ศึกษาจากผู้มีประสบการณ์รวมถึงเป็นโอกาสในการสร้างพันธมิตรทางธุรกิจและโอกาสระดมทุนจากนักลงทุนอีกทาง “Start-up Express” จึงเป็นทางลัดที่มีศักยภาพในการเชื่อมผู้ประกอบการกับคู่ค้าและนักลงทุนสู่ระดับสากล

4. Startup ในฮ่องกงและการต่อยอดใน Big Bay Area

เนื่องจากรัฐบาลฮ่องกงได้ให้ความสำคัญต่อการสนับสนุน startup อย่างจริงจัง โดยมีการผลักดันทั้งภาครัฐและภาคเอกชนไม่ว่าจะเป็น HKTDC, Science Park, Cyberport และสถาบันอื่น ๆ ในการส่งเสริมระบบนิเวศธุรกิจที่เอื้อต่อการพัฒนาศักยภาพทางนวัตกรรมและเทคโนโลยี ดังนั้น startup ที่จดทะเบียนในฮ่องกงสามารถใช้ประโยชน์อย่างเต็มที่จากข้อได้เปรียบนี้ นอกจากนี้ startup ฮ่องกงยังสามารถต่อยอดธุรกิจในพื้นที่อ่าว GBA ซึ่งเป็นเขตพัฒนาของ    9 เขตเศรษฐกิจใน Pearl River Delta รวมถึงฮ่องกงและมาเก๊า ซึ่งเป็นข้อได้เปรียบกว่าระบบนิเวศอื่น ๆ ในเอเชียและ Silicon Valley

ทั้งนี้ HKTDC ได้ทำการศึกษาพบว่าตลาดสำคัญที่สุดของธุรกิจ startup ฮ่องกง ได้แก่ตลาดฮ่องกงเอง และรองลงมาได้แก่จีนแผ่นดินใหญ่ ซึ่งมีศักยภาพทางการตลาดสูงที่สุด โดยพบว่าร้อยละ 56 ของ startup ฮ่องกง ต่างมุ่งเป้าไปยังตลาดจีนแผ่นดินใหญ่ในระยะยาว ซึ่ง GBA จะมีส่วนช่วยได้มากทั้งในการขยายตลาดภายในของฮ่องกงให้ใหญ่ขึ้น และช่วยให้ startup ฮ่องกง เข้าสู่ตลาดจีนแผ่นดินใหญ่ได้ง่ายขึ้นด้วย

 

ปรับปรุงล่าสุด : 12 มิถุนายน 2561
โดย : น.ส. กัญญาพัชร ชัยเดช