บทเรียนจากฮ่องกง 2: Cyberport กับการส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัลของฮ่องกง

ในบทความตอนที่แล้ว เราได้กล่าวถึงระบบนิเวศธุรกิจ startup ของฮ่องกงในภาพรวมกันไปแล้ว ซึ่งหนึ่งในองค์กรสำคัญที่ทำหน้าที่บ่มเพาะธุรกิจ startup ด้านดิจิทัลของฮ่องกงก็ได้แก่ Cyberport ที่เป็นองค์กรตัวอย่างที่เป็นที่เชิดหน้าชูตาของที่นี่    บทความในตอนนี้เราจึงจะมาว่ากันด้วยเรื่องราวของ Cyberport ซึ่งน่าจะเป็นทั้งบทเรียนที่ดีสำหรับการพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัล และยังเป็นประตูสำคัญสำหรับสำหรับนักลงทุนต่างชาติที่สนใจธุรกิจด้านนี้ในฮ่องกงอีกด้วย  

1. รู้จัก Cyberport

·         Cyberport เป็นบรรษัทที่รัฐบาลฮ่องกงเป็นผู้ถือหุ้นทั้งหมด มีเป้าหมายจะเป็นแรงผลักดันการพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีดิจิทัลให้เป็นตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจที่สำคัญของฮ่องกง และได้กลายมาเป็นศูนย์บ่มเพาะและสร้างระบบนิเวศสำหรับธุรกิจ startup ด้านดิจิทัลและ FinTech ระดับแนวหน้าแห่งเอเชียที่มีพื้นที่รวมกว่า 1 ล้านตารางฟุต มีทั้งสถานที่จัดประชุมและนิทรรศการ โรงแรม โรงภาพยนตร์ ห้างสรรพสินค้า โดยกว่า 1.2 แสนตารางฟุตจะเป็นพื้นที่ Smart-Space สำหรับธุรกิจจากทั้งฮ่องกง จีนแผ่นดินใหญ่ และต่างประเทศ

·         ปัจจุบัน Cyberport เป็นชุมชนดิจิทัลที่มีสมาชิกกว่า 1,000 บริษัท ทั้งที่เป็นบริษัทข้ามชาติชั้นนำอย่าง IBM Microsoft Lenovo ธุรกิจ SMEs ไปจนถึงธุรกิจ startup ดาวรุ่งของฮ่องกงอย่าง Gogovan Klook TNG Wallet โดยมุ่งเน้นการสร้างกลุ่มธุรกิจที่สำคัญสำหรับเทคโนโลยีดิจิทัล (เช่น FinTech, big data, AI, E-commerce, Internet of Things/ wearables) เพื่อส่งเสริมการพัฒนาฮ่องกงไปสู่การเป็นเมืองอัจฉริยะ

·         Cyberport มุ่งเน้นการพัฒนา 3 เสายุทธศาสตร์ในการบ่มเพาะอุตสาหกรรม startup ของฮ่องกง ได้แก่ (1) เยาวชน โดยจะสร้างแรงบันดาลใจและสนับสนุนคนรุ่นใหม่ในด้านนวัตกรรมและเทคโนโลยีดิจิทัล (2) ผู้ประกอบการ จะเน้นการสนับสนุนทั้งด้านเงินทุนและด้านอื่น ๆ และ (3) หุ้นส่วน โดยจะช่วยเพิ่มศักยภาพของ startup ท้องถิ่นในการแสวงหาโอกาสธุรกิจในจีนและต่างประเทศ โดยใช้หุ้นส่วนยุทธศาสตร์และเครือข่ายกับทั่วโลกให้เป็นประโยชน์

·         ล่าสุดในแผนงบประมาณปี 2561 รัฐบาลฮ่องกงได้มอบบทบาทใหม่ให้ Cyberport ทำหน้าที่เป็นหัวหอกในการพัฒนาฮ่องกงให้เป็นศูนย์กลางกีฬาออนไลน์ (E-sports) ในภูมิภาค โดยจัดสรรเงินเพิ่มเติมอีก 100 ล้านดอลลาร์ฮ่องกงให้ Cyberport ใช้ในการนี้ ซึ่ง Cyberport มีแผนจะนำครึ่งหนึ่งของงบประมาณที่ได้รับจัดสรรมาลงทุนสร้างสถานที่สำหรับแข่งขันวิดีโอเกมขนาด 4,000 ตารางฟุตในพื้นที่ส่วนเอเทรียมของ Cyberport ในช่วงปลายปี 2561 รวมทั้งจะมีพื้นที่สำหรับคนที่ไม่ใช่นักเล่นเกมได้สัมผัสประสบการณ์ E-sports อีกด้วย ซึ่งเมื่อก่อสร้างแล้วเสร็จจะสามารถใช้จัดการแข่งขัน E-sports ภายในฮ่องกงหรือระดับนานาชาติได้ ทั้งนี้ Cyberport ยังไม่ได้ตัดสินใจว่าจะจัดสรรงบประมาณที่เหลืออีก 50 ล้านดอลลาร์ฮ่องกงอย่างไร และกำลังรับฟังข้อเสนอแนะจากภาคส่วนต่าง ๆ ในอุตสาหกรรมนี้

2. บทบาทในการพัฒนาฮ่องกงให้เป็นศูนย์กลางด้าน FinTech

·         ธุรกิจด้าน FinTech ในฮ่องกงมีการเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วซึ่งก็เป็นผลมาจากหลายปัจจัย ทั้งจากการสนับสนุนระบบนิเวศสำหรับธุรกิจอย่างจริงจัง นโยบายและระบบกฎหมายที่ดี ตลอดจนความได้เปรียบในฐานะที่เป็นศูนย์กลางทางการเงินและโลจิสติกส์ระดับโลกของฮ่องกงเอง โดยภาคการบริการด้านการเงินคิดเป็นมูลค่าถึงร้อยละ 18 ของ GDP ฮ่องกง ซึ่งบรรดาสถาบันการเงินชั้นนำที่มีเครือข่ายธุรกิจอยู่ที่นี่ก็ช่วยสร้างอุปสงค์ต่อผลิตภัณฑ์ บริการ และ solution ด้าน FinTech ที่มีคุณภาพสำหรับตอบสนองลูกค้าและการดำเนินการของธุรกิจเอง

·         ท่ามกลางนวัตกรรมด้าน FinTech นี้ Cyberport ถือเป็นหัวหอกสำคัญที่ช่วยขับเคลื่อนและทำให้การพัฒนา FinTech ของฮ่องกงเป็นรูปเป็นร่างขึ้น โดยช่วยทั้งสร้างแรงบันดาลใจให้เกิดนวัตกรรม บ่มเพาะผู้ประกอบการ รวมทั้งยังดึงดูดบุคลากร หุ้นส่วน และธุรกิจจากต่างประเทศเข้ามายังฮ่องกง โดยปัจจุบัน Cyberport เป็นที่ตั้งของธุรกิจด้าน FinTech กว่า 200 บริษัทในสาขาต่าง ๆ เช่น blockchain, cybersecurity, AI, big data, การบริหารทรัพย์สิน และวิศวกรรมด้านธุรกรรม ซึ่งถือเป็น community ด้าน FinTech ที่ใหญ่ที่สุดในฮ่องกง เพื่อส่งเสริมระบบนิเวศในสาขานี้ Cyberport ให้บริการอย่างเต็มรูปแบบในการสนับสนุนผู้ประกอบการและเพิ่มมูลค่าสำหรับบริษัทด้าน FinTech ทั้งจากฮ่องกงและภายนอก โดยนอกเหนือจากมีพื้นที่ co-working space ขนาดกว่า 4 หมื่นตารางฟุตสำหรับธุรกิจด้านนี้ ยังมีความร่วมมือในการพัฒนาสภาพแวดล้อมให้แก่ผู้ประกอบการด้าน FinTech กับภาคส่วนต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องจากทั่วโลก ทั้งภาครัฐ ธุรกิจ การเงิน วิชาการ รวมทั้ง accelerator ต่าง ๆ

3. การสนับสนุนทางการเงินที่มีให้ธุรกิจ Cyberport ให้การสนับสนุนทางการเงินผ่าน 4 โครงการ ได้แก่

 

·         Creative Micro Fund มุ่งเน้นการส่งเสริมนวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์ โดยจะให้ทุนสนับสนุนโครงการ startup และความริเริ่มธุรกิจด้านเทคโนโลยีดิจิทัลที่มีศักยภาพสูงเป็นเงิน 100,000 ดอลลาร์ฮ่องกง ซึ่งผู้ได้รับการสนับสนุนจะต้องนำทุนดังกล่าวไปจัดทำแนวคิดเป็นรูปธรรมและนำเสนอ prototype กลับมาภายใน 6 เดือน

·         Incubation Program เป็นโครงการบ่มเพาะที่จะช่วยเร่งการเติบโตให้แก่ผู้ประกอบการและ startup โดยนอกจากบริการด้านธุรกิจและบริการวิชาชีพเฉพาะแล้ว ผู้ร่วมโครงการยังจะได้รับทุนสนับสนุนไม่เกิน 330,000 ดอลลาร์ฮ่องกงภายในระยะเวลา 24 เดือน โดยสามารถที่จะตั้งสำนักงานอยู่ภายในหรือภายนอก Cyberport ก็ได้ แต่ผู้เข้าร่วมโครงการจะต้องจัดทำแผนธุรกิจสำหรับผลิตภัณฑ์หรือบริการแก้ปัญหาที่เกี่ยวกับเทคโนโลยีดิจิทัลให้พร้อมสำหรับตลาดภายในเวลา 12 – 18 เดือน ทั้งนี้ แม้ว่าผู้สมัครส่วนใหญ่จะเป็นธุรกิจในรูปบริษัท แต่ธุรกิจ startup ก็สามารถสมัครร่วมโครงการได้เช่นกัน โดยหลังจากได้รับคัดเลือกแล้วจะต้องจดทะเบียนและจัดตั้งบริษัทในฮ่องกง

·         Accelerator Support Program เป็นโครงการต่อยอดเพื่อเตรียมตัวให้ธุรกิจที่เคยผ่านโครงการบ่มเพาะของ Cyberport มาแล้วให้พร้อมสำหรับนักลงทุนและตลาดต่างประเทศ โดยจะจัดสรรเงินทุนสนับสนุนไม่เกิน 300,000 ดอลลาร์ฮ่องกงสำหรับผู้ที่ผ่านการคัดเลือกแต่ละรายในการเข้าร่วมโปรแกรม accelerator ที่ได้รับการรับรองจาก Cyberport

·         Macro Fund เพื่อสร้างรายได้จากการลงทุนและส่งเสริมการพัฒนาระบบนิเวศด้านเงินลงทุนให้แก่ผู้ประกอบการด้านดิจิทัลในฮ่องกง Cyberport ได้จัดสรรเงินทุนรวม 200 ล้านดอลลาร์ฮ่องกงสำหรับร่วมลงทุนในแผนธุรกิจที่มีศักยภาพผลตอบแทนทางการเงินสูงของบริษัทเทคโนโลยีดิจิทัลที่มีฐานการดำเนินการในฮ่องกง และเคยผ่านโครงการ หรือเป็นผู้เช่าพื้นที่สำนักงานของ Cyberport รวมทั้งสามารถหานักลงทุนหลักได้แล้ว โดยจะมีการลงทุนสะสมในธุรกิจแต่ละรายได้ระหว่าง 1–20 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง 

 

สำหรับรายละเอียดเกี่ยวกับ Cyberport สามารถชมได้จากเว็บไซต์https://www.cyberport.hk/en

———————————

ปรับปรุงล่าสุด : 6 มิถุนายน 2561
โดย : น.ส. กัญญาพัชร ชัยเดช