จีนชูเขตการค้าเสรี FTZs ตอกย้ำการปฏิรูปและเปิดกว้างทางเศรษฐกิจ (ตอนที่ 1)
23 Jan 2017
ปฏิเสธไม่ได้ว่า จีนในยุคปัจจุบันได้พัฒนาตัวเองจนก้าวขึ้นมาเป็นมหาอำนาจทางเศรษฐกิจ ไม่ว่าจะขยับไปทางไหน หรือจะทำอะไรก็สะเทือนไปทั้งโลก ยิ่งในช่วงไม่กี่ปีมานี้ จีนมุ่งปฏิรูปและเปิดกว้างทางเศรษฐกิจในหลายด้าน ที่สร้างความฮือฮาและเป็นที่จับตาเป็นพิเศษ คือ การจัดตั้ง “เขตการค้าเสรีในประเทศ (Free Trade Zones หรือ FTZs)” บทความตอนนี้จึงขอพาท่านผู้อ่านไปรู้จักกับเขตการค้าเสรีของจีนกัน เพื่อจะได้อ่านเกมจีนออกว่า เค้าวางกลยุทธ์ไว้ไกลแค่ไหน !
FTZs คืออะไร ? และวางเป้าหมายการพัฒนาไว้อย่างไร ?
เขตการค้าเสรี (FTZs) คือ เขตที่ก่อตั้งขึ้นเป็นพิเศษ มีกฎระเบียบ นโยบายการบริหารจัดการและควบคุมแตกต่างจากพื้นที่อื่น ๆ ในจีน มีจุดมุ่งหมายเพื่อส่งเสริมและเอื้ออำนวยต่อการดำเนินธุรกิจอย่างเสรี ในทางปฏิบัติมีลักษณะเสมือนเป็นพื้นที่นอกอาณาเขตของจีน ที่มีการให้สิทธิประโยชน์ทางภาษี ผ่อนปรนด้านการค้า การลงทุน และการดำเนินธุรกรรมการเงินระหว่างประเทศ
การจัดตั้ง FTZs ถือเป็นยุทธศาสตร์ระดับชาติของจีน แสดงถึงความพยายามในการปฏิรูปและเปิดกว้างทางเศรษฐกิจสู่ภายนอก เพื่อยกระดับเศรษฐกิจของประเทศและดึงดูดการค้าการลงทุนจากต่างชาติ รวมถึงส่งต่อโอกาสการพัฒนาเศรษฐกิจสู่พื้นที่ตอนในของจีน โดยมีพัฒนาการที่สำคัญดังนี้
รุ่นที่ 1 – การนำร่อง : ได้มีการจัดตั้ง เขตการค้าเสรีนครเซี่ยงไฮ้ ขึ้นอย่างเป็นทางการแห่งแรกบนแผ่นดินจีน เมื่อวันที่ 29 กันยายน 2556 มีขนาดพื้นที่ประมาณ 28.78 ตร.กม. โดยมุ่งเน้นการเปิดกว้างด้านการค้า การลงทุน การเงิน (แลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศระหว่างกันได้อย่างเสรี) รวมทั้งพัฒนากฎระเบียบต่าง ๆ ให้เอื้ออำนวยต่อการดำเนินธุรกิจ ดึงดูดการลงทุนต่างชาติ และลดข้อจำกัดการไหลเวียนของเงินทุน เขตการค้าเสรีนครเซี่ยงไฮ้ถือเป็นสนามทดสอบนำร่องการปฏิรูปเศรษฐกิจของรัฐบาลจีน
รุ่นที่ 2 – ตามรอยความสำเร็จ : จากความสำเร็จของเขตการค้าเสรีนครเซี่ยงไฮ้ที่บริษัทต่างชาติให้ความสนใจหลั่งไหลกันเข้ามาจดทะเบียนจัดตั้งบริษัทเป็นจำนวนมาก รัฐบาลกลางจึงได้อนุมัติให้ขยายพื้นที่เพิ่มขึ้นเป็น 120.72 ตร.กม. และเมื่อเดือนธันวาคม 2557 ได้อนุมัติจัดตั้งเขตการค้าเสรีเพิ่มอีก 3 แห่ง ที่นครเทียนจิน มณฑลกวางตุ้ง และมณฑลฝูเจี้ยน มีพื้นที่ครอบคลุม 119.9 ตร.กม. 116.2 ตร.กม. และ 118.04 ตร.กม. ตามลำดับ ทั้งนี้ เขตการค้าเสรีเทียนจินจะเป็นเขตร่วมมือพัฒนาเศรษฐกิจระหว่างพื้นที่นครปักกิ่ง นครเทียนจิน และมณฑลเหอเป่ย ในขณะที่เขตการค้าเสรีกวางตุ้งจะส่งเสริมความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างมณฑลกวางตุ้งกับเขตบริหารพิเศษฮ่องกงและมาเก๊า ส่วนเขตการค้าเสรีฝูเจี้ยนจะมุ่งพัฒนาความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างจีนแผ่นดินใหญ่กับไต้หวัน
รุ่นที่ 3 – ช่วงแพร่หลายต่อเนื่อง : ทั่วโลกต้องจับตามองจีนอีกครั้ง เมื่อรัฐบาลกลางได้อนุมัติการจัดตั้งเขตการค้าเสรีเพิ่มอีก 7 แห่งในมณฑลต่าง ๆ ของจีน เมื่อเดือนสิงหาคม 2559 โดยมณฑลเหลียวหนิง ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จะเน้นการปฏิรูปเชิงการตลาด เพื่อเปลี่ยนฐานอุตสาหกรรมเก่าให้กลายเป็นพื้นที่ที่มีความสามารถในการแข่งขันมากขึ้น มณฑลเจ้อเจียง ทางภาคตะวันออก เน้นผลักดันศักยภาพการค้าเสรีของสินค้าและพัฒนาความสามารถในการกระจายสินค้าไปยังทั่วโลก มณฑลเหอหนาน ภาคกลาง และ มณฑลส่านซี ภาคตะวันตกเฉียงเหนือ จะเชื่อมโยงกับยุทธศาสตร์ One Belt, One Road (OBOR) โดยมณฑลเหอหนานเน้นพัฒนาระบบการคมนาคมและโลจิสติกส์ รวมถึงส่งเสริมการเป็นศูนย์กลางคมนาคมภายใต้ยุทธศาสตร์ดังกล่าว ขณะที่มณฑลส่านซีจะเน้นปฏิรูปพื้นที่ตอนในของจีน และแสวงหาแนวทางพัฒนาความร่วมมือทางเศรษฐกิจกับประเทศตาม OBOR มณฑลหูเป่ย ภาคกลาง จะสร้างเป็นฐานอุตสาหกรรมเทคโนโลยีชั้นสูงและผลักดันการพัฒนาเศรษฐกิจแถบลุ่มแม่น้ำแยงซีเกียง นครฉงชิ่ง และ มณฑลเสฉวน ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ เน้นส่งเสริมพัฒนาให้เมืองในพื้นที่ภาคตะวันตกเปิดกว้างด้านการค้าการลงทุน เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินยุทธศาสตร์เปิดกว้างภาคตะวันตก และเปิดเสรีทางเศรษฐกิจพื้นที่ตอนในของจีน
จัดทำโดย นางสาวศิวิมล มโนภานนท์
ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน ประจำสถานกงสุลใหญ่ ณ นครเซี่ยงไฮ้
ข้อมูลอ้างอิง
1.ข้อมูลจากเว็บไซต์ chinadaily.com วันที่ 27 ธันวาคม 2559 เรื่อง FTZs poised to sharpen growth edge
2.ข้อมูลจากเว็บไซต์ shanghaidaily.com วันที่ 1 กันยายน 2559 เรื่อง China eyes reforms push with 7 FTZs
3.ข้อมูลจากเว็บไซต์ xinhuanet.com วันที่ 31 สิงหาคม 2559 เรื่อง商务部部长高虎城：新设7个自贸试验区进入试点探索新航程
4.ข้อมูลจากเว็บไซต์ hexun.com วันที่ 5 มกราคม 2560 เรื่อง 自贸区扩容“中国行动”体现改革开放的决心
