HUNAN
มณฑลหูหนานข้อมูลพื้นฐาน
เมืองสำคัญ/เขตพัฒนาเศรษฐกิจ
การคมนาคมและโลจิสติกส์
เศรษฐกิจ
1. ข้อมูลทั่วไป
ที่ตั้ง / ขนาดพื้นที่
มณฑลหูหนาน (Hunan) หรือที่เรียกกันว่า “เซียง” (Xiang) ตั้งอยู่ทางตอนกลางของภาคใต้ของสาธารณรัฐประชาชนจีน มีอาณาเขตติดต่อกับ 5 มณฑล และ 1 เขตปกครองตนเอง คือ ทิศเหนือติดกับมณฑลหูเป่ย (Hubei) ทิศใต้ติดกับมณฑลกวางตุ้ง (Guangdong) และเขตปกครองตนเองกวางสี (Guangxi) ทิศตะวันออกติดกับมณฑลเจียงซี (Jiangxi) ทิศตะวันตกติดกับมณฑลฉงชิ่ง (Chongqing) และมณฑลกุ้ยโจว (Guizhou) มีพื้นที่ทั้งสิ้น 210,000 ตารางกิโลเมตร (ราว 2 ใน 5 ของประเทศไทย) พื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ทางใต้ของทะเลสาบต้งถิง (Dongting) และพื้นที่ 2 ใน 3 ของหูหนาน เป็นภูเขาที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลไม่เกิน 500 เมตร ส่วนใหญ่อยู่ในภาคตะวันออก ตะวันตกและภาคใต้ของมณฑล ส่วนทางตอนกลางเป็นพื้นที่ราบสลับกับเขตภูเขา และที่ราบขนาดเล็กรอบทะเลสาบต้งถิงทางภาคเหนือตอนกลางของมณฑล
ข้อมูลประชากร
66.44 ล้านคน (ปี 2563) ส่วนใหญ่เป็นชาวฮั่น และร้อยละ 5 เป็นชนกลุ่มน้อย ซึ่งได้แก่ แม้ว (Miao) ถู่เจีย (Tujia) ต้ง (Dong) เย้า (Yao) หุย (Hui) หรือมุสลิม อุยเกอร์ (Uygur) และจ้วง (Zhuang)
สภาพภูมิอากาศ
อยู่ในเขตกึ่งร้อนชื้นตอนกลาง จึงมีภูมิอากาศแบบมรสุม เป็นผลให้ได้รับแสงแดดและฝนตกมาก อุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปีอยู่ระหว่าง16-18องษาเซลเซียส โดยอุณหภูมิในเดือนมกราคม ซึ่งเป็นช่วงฤดูหนาว จะอยู่ระหว่าง 4-8องศาเซลเซียส และในเดือนกรกฎาคม ซึ่งเป็นช่วงฤดูร้อน จะอยู่ระหว่าง 26-30 องศาเซลเซียส ปริมาณฝนตกเฉลี่ยทั้งปีของมณฑลหูหนานเท่ากับ1,200-1,700 มิลลิเมตร โดยฝนจะตกมากในช่วงเดือนเมษายนถึงกรกฎาคม
ทรัพยากรสำคัญ
เป็นแหล่งของโลหะและอโลหะมากมาย โดยเฉพาะพลวงดำ แบไรท์ ทังสเตน แมงกานิส วานาเดียม ตะกั่ว สังกะสี ฟลูออไรต์ บิสมัท โมนาไซต์ เป็นต้น หูหนานมีปริมาณน้ำจืดมากเป็นอันดับ 2 ของจีน เนื่องจากมีทะเลสาบต้งถิง (Dongting Lake) ซึ่งเป็นทะเลสาบน้ำจืดที่ใหญ่เป็นอันดับ 2 ของจีน ซึ่งเป็นที่มาของชื่อมณฑล “หูหนาน” ที่แปลว่า “ทิศใต้ของทะเลสาบ” และได้สมญานามว่าเป็น “แหล่งผลิตข้าวและปลาน้ำจืดรายใหญ่ของจีน” อีกทั้งเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สุกรอันดับ 2 ของจีนอีกด้วย พืชเกษตรที่ติดอันดับต้น ๆ ของจีน ได้แก่ เม็ดบัว ชา ชาน้ำมัน พริก ป่านรามี ส้ม (柑桔) และผงพริกไทย
หูหนานนอกจากมีทะเลสาบต้งถิง (Dongting) และทะเลสาบต้าถง (Datong) ไหลผ่านแล้ว ยังมีแม่น้ำที่สำคัญไหลผ่านหลายสาย ได้แก่ แม่น้ำเซียง (Xiang) ซึ่งเป็นแม่น้ำที่ยาวที่สุดภายในมณฑลหูหนาน โดยไหลจากทางเหนือสู่ทางใต้ของมณฑล แม่น้ำหยวนเจียง (Yuanjiang) แม่น้ำจื๋อสุ่ย (Zishui) และแม่น้ำแยงซี (Yangtze) ซึ่งไหลผ่านเขตแดนมณฑลทางทิศเหนือติดกับทะเลสาบต้งถิง
ประวัติศาสตร์ / วัฒนธรรม
หูหนานมีประวัติศาสตร์ความเป็นมาอันยาวนานและมีวัฒนธรรมที่โดดเด่น โดยจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์สันนิษฐานว่า เคยมีมนุษย์โบราณตั้งถิ่นฐานอยู่ในมณฑลหูหนานมาเป็นเวลามากกว่า 8,000 ปีแล้ว มณฑลหูหนานเคยเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรสู (State of Shu) ซึ่งเคยเป็นอาณาจักรใหญ่แห่งหนึ่งของจีน มีอาณาเขตพื้นที่ปกครองครอบคลุมภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีน การเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรสูนี้ ได้ส่งผลให้มณฑลหูหนานได้รับอิทธิพลของวัฒนธรรมสูด้วยนอกจากนั้นราว 221 ปีก่อนคริสตกาล จักรพรรดิ์จิ๋นซี หรือฉิน ฉือหวง (Qin Shihuang) ได้รวบรวมประเทศจีนให้เป็นปึกแผ่น ทำให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของมณฑลหูหนานขึ้นอย่างเป็นระบบ
คำว่า หูหนาน เริ่มใช้ตั้งแต่ปี ค.ศ. 736 สมัยราชวงศ์ถัง (Tang Dynasty) ซึ่งจักรพรรดิ์ในสมัยนั้นได้ส่งคณะผู้แทนราชสำนัก เรียกว่า ผู้สังเกตการณ์ไปเขตทิศใต้ของทะเลสาบ หรือพูดเป็นภาษาจีนกลางว่า หูหนาน นับแต่นั้นมา จากนั้น ในปี ค.ศ.1664 สมัยราชสำนักชิง (Qing Dynasty) ได้มีการกำหนดเขตและจัดตั้งหูหนานขึ้นเป็นมณฑล
ตั้งแต่อดีตกาลจนถึงปัจจุบัน มณฑลหูหนานเป็นสถานที่เกิดของนักรบ นักคิด นักการเมืองทหาร และนักวิทยาศาสตร์ของจีนจำนวนมาก เช่น ชู หยวน (Qu Yuan) กวีเอกสมัยอาณาจักรสู ไฉ้ หลุน (Cai Lun) ผู้คิดวิธีการทำกระดาษด้วยเปลือกไม้ ในช่วงศตวรรษแรกของคริสตกาลหวัง ฟูจื๋อ (Wang Fuzhi) นักปรัชญาจีน ในช่วงศตวรรษที่ 17 ถาน ซือถง (Tan Sitong) เป็น 1 ใน 6 ของบุคคลหัวก้าวหน้าในช่วงการปฏิรูปปี 2441 หวง ซิง (Huang Xing) ซ่ง เจี้ยวเหริน (Song Jiaoren) และไฉ้ เอ๋อ (Cai E) ผู้นำในช่วงการปฏิวัติ ปี 2454 ซึ่งเป็นการปฏิวัติเพื่อโค่นล้มราชวงศ์ชิง (Qing Dynasty)
นอกจากนี้ มณฑลหูหนานยังเป็นบ้านเกิดของผู้นำพรรคคอมมิวนิสต์คนสำคัญของจีน ได้แก่ เหมา เจ๋อตุง (Mao Zedong) หลิว เส้าฉี (Liu Shaoqi) เหริน ปี้สือ (Ren Bishi)เผิง เต๋อฮว้าย (Peng Dehuai) เห้อ หลง (He Long) และหลัว หรงหวน (Luo Ronghuan)