จดจ้องศักยภาพ NEV ในเขต YRD… โอกาสที่ไทยไม่ควรพลาด (ตอนแรก)
13 Mar 2023“คาร์บอนคู่ (Dual Carbon)” คือคำมั่นสัญญาที่จีนประกาศเมื่อกันยายน 2563 โดยตั้งเป้าหมายบรรลุการปล่อยคาร์บอนในระดับสูงสุด (Carbon Peak) ภายในปี 2573 (ค.ศ. 2030) และบรรลุการปล่อยคาร์บอนเป็นศูนย์ (Carbon Neutral) ภายในปี 2603 (ค.ศ. 2060) ซึ่งจีนได้หันมาเพิ่มการใช้พลังงานที่ไม่ใช่ฟอสซิลการปรับปรุงประสิทธิภาพการใช้พลังงาน และลดการปล่อยคาร์บอนอย่างจริงจัง
เพื่อบรรลุคำมั่นดังกล่าว จีนได้ดำเนินการภายใต้ระบบนโยบาย “1 + N” โดย “1” คือ แนวทางเพื่อการบรรลุเป้าหมายคาร์บอนคู่ และ “N” คือ นโยบายย่อยที่เกี่ยวข้องของแต่ละพื้นที่ในจีน ซึ่งจะเป็นการควบคุมการใช้ถ่านหิน และเร่งพัฒนาอุตสาหกรรมพลังงานสะอาดต่าง ๆ ซึ่งจะเป็นตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจแห่งอนาคตควบคู่กันไป
“รถยนต์พลังงานใหม่ (New Energy Vehicle: NEV)”[1] เป็นอุตสาหกรรมหนึ่งที่ตอบโจทย์เรื่องลดการใช้พลังงานฟอสซิล และเป็นปัจจัยสำคัญที่จีนจะใช้ขับเคลื่อนนโยบายคาร์บอนคู่ ปัจจุบันแต่ละพื้นที่ในจีนได้เร่งกระตุ้นการพัฒนาอุตสาหกรรม NEV และรณรงค์ให้ผู้บริโภคหันมาใช้รถยนต์ NEV กันมากขึ้น โดยมีมาตรการและแรงจูงใจที่หลากหลาย อาทิ การยกเว้นภาษีการซื้อรถยนต์ การให้เงินอุดหนุนสำหรับภาคธุรกิจและผู้บริโภค การเร่งสร้างเครือข่ายให้บริการชาร์จไฟฟ้า เป็นต้น รวมทั้งส่งเสริมการเป็นผู้นำในระดับโลกของจีนในการผลิตและใช้รถยนต์ NEV ซึ่งเห็นได้จากยอดขายที่สูงเป็นอันดับที่ 1 ของโลกติดต่อกันถึง 8 ปี[2]
เมื่อกล่าวถึงรถยนต์ NEV จะต้องนึกถึงเขตเศรษฐกิจสามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซี (Yangtze River Delta: YRD) ซึ่งประกอบด้วยนครเซี่ยงไฮ้ มณฑลเจียงซู มณฑลเจ้อเจียง และมณฑลอานฮุย เนื่องจากเป็นหนึ่งในพื้นที่ฐานอุตสาหกรรม NEV ระดับแนวหน้าของจีน โดยในปี 2565 มีส่วนแบ่งตลาดการผลิตรถยนต์ NEV ถึงร้อยละ 39.6 ของยอดการผลิตรถยนต์ NEV ทั่วทั้งจีน ศูนย์ BIC จึงขอนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับนโยบายการกระตุ้นการพัฒนาอุตสาหกรรม NEV และการบริโภครถยนต์ NEV รวมถึงศักยภาพของอุตสาหกรรม NEV ใน YRD และโอกาสขยายความร่วมมือด้าน NEV ระหว่างไทยกับ YRD
YRD ตั้งใจจริง.. ตั้งเป้าหมายดัน NEV ชัดเจน
เขต YRD เป็นพื้นที่ที่มีความตื่นตัวอย่างมากในด้านการพัฒนาอุตสาหกรรม NEV โดยมีนโยบายและแผนงานที่เป็นรูปธรรมที่เกี่ยวข้อง ดังนี้
เซี่ยงไฮ้ ออก “แผนปฏิบัติการเพื่อเร่งการพัฒนาอุตสาหกรรมรถยนต์พลังงานใหม่ (ปี 2564 – 2568)” โดยเมื่อถึงปี 2568 เซี่ยงไฮ้มุ่งบรรลุเป้าหมายที่สำคัญ อาทิ
- มีปริมาณการผลิตรถยนต์ NEV มากกว่า 1.2 ล้านคันต่อปี และมีมูลค่าการผลิตมากกว่า 350,000 ล้านหยวนต่อปี ซึ่งคิดเป็นสัดส่วนกว่าร้อยละ 35 ของมูลค่าการผลิตรถยนต์ทั้งหมดในเซี่ยงไฮ้
- การซื้อรถยนต์ไฟฟ้าแบตเตอรี่ 100% (Battery Electric Vehicle: BEV) ส่วนบุคคลจะมีสัดส่วนมากกว่าร้อยละ 50 ของการซื้อรถยนต์ใหม่ทั้งหมดของผู้บริโภคในเซี่ยงไฮ้
- ปรับเปลี่ยนรถโดยสารประจำทาง รถแท็กซี่ รถยนต์หน่วยงานภาครัฐ รถบรรทุกในเขตเมือง และรถขนส่งทางไปรษณีย์ ให้เป็นรถยนต์ NEV ทั้งหมด และมีการใช้รถยนต์ไฟฟ้าแบบเซลล์เชื้อเพลิง (Fuel Cell Electric Vehicle: FCEV) เกินกว่า 10,000 คัน
เจียงซู ประกาศ “ข้อเสนอแนะการส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรมรถยนต์พลังงานใหม่อย่างมีคุณภาพสูง” เมื่อ 1 มิถุนายน 2565 โดยตั้งเป้าหมาย อาทิ
- เมื่อถึงปี 2568 จะมีปริมาณการผลิตรถยนต์ NEV มากกว่า 1 ล้านคันต่อปี มีบริษัทผู้ผลิตที่มียอดจำหน่ายรถยนต์ NEV เกินกว่า 300,000 คันต่อปีจำนวน 2 – 3 ราย นอกจากนี้ จะเพิ่มศูนย์เทคโนโลยีวิสาหกิจระดับชาติจำนวน 5 – 8 แห่ง และสร้างศูนย์นวัตกรรมอุตสาหกรรมการผลิตระดับชาติ 1 – 2 แห่ง
- พัฒนาให้เจียงซูเป็นฐานการผลิตแบตเตอรี่ไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่สุดในจีน (ปัจจุบันมีเมืองที่โดดเด่นในด้านนี้หลายเมือง อาทิ ฉางโจว และหนานจิง) และบ่มเพาะห่วงโซ่อุตสาหกรรมรถยนต์ FCEV ที่ครอบคลุม โดยผลักดันให้เมืองซูโจวและเมืองหนานทงเข้าร่วมการก่อสร้างกลุ่มเมืองสาธิตรถยนต์ FCEV ในจีน
เจ้อเจียง ออก “แผนปฏิบัติการเพื่อเร่งการพัฒนาอุตสาหกรรมรถยนต์พลังงานใหม่” เมื่อ 29 มกราคม 2566 โดยตั้งเป้าหมายผลสำเร็จเมื่อถึงปี 2568 อาทิ
- มีปริมาณการผลิตรถยนต์ NEV มากกว่า 1.2 ล้านคันต่อปี คิดเป็นสัดส่วนสูงกว่าร้อยละ 60 ของปริมาณการผลิตรถยนต์ทั้งหมดในมณฑล และคิดเป็นสัดส่วนประมาณร้อยละ 10 ของปริมาณการผลิตรถยนต์ NEV ทั่วทั้งจีน โดยมียอดส่งออกรถยนต์ NEV ไปยังต่างประเทศเกิน 200,000 คันต่อปี
- ทั่วทั้งมณฑลมีแท่นชาร์จไฟฟ้าในพื้นที่สาธารณะไม่ต่ำกว่า 100,000 แท่น และมีสถานีเติมไฮโดรเจนสำหรับรถยนต์ FCEV รวม 50 แห่ง
- กระตุ้นให้มีการใช้รถยนต์ FCEV ในการขนส่งสาธารณะ การขนส่งในท่าเรือ และการขนส่งระหว่างเมืองรวมประมาณ 5,000 คัน
อานฮุย ออก “แผนปฏิบัติการพัฒนาอุตสาหกรรมรถยนต์พลังงานใหม่ (ปี 2564 – 2566)” โดยได้ตั้งเป้าหมายที่สำคัญ อาทิ
- บ่มเพาะวิสาหกิจรถยนต์ NEV ที่มีศักยภาพจำนวน 3 – 5 ราย และวิสาหกิจผลิตชิ้นส่วนอุปกรณ์ NEV ที่มีความสามารถในการแข่งขันระดับโลกจำนวนหนึ่ง อีกทั้งกระตุ้นให้มีแบรนด์ชื่อดังในสาขาอุตสาหกรรมรถยนต์ NEV มากกว่า 10 แบรนด์ (อาทิ Chery, Nio, JAC, JETOUR, BODGE เป็นต้น)
- ในปี 2566 อานฮุยจะมีส่วนแบ่งตลาดการผลิตรถยนต์พลังงานใหม่ในจีนมากกว่าร้อยละ 10 และมีส่วนแบ่งตลาดการผลิตชิ้นส่วนอุปกรณ์ NEV ในจีนมากกว่าร้อยละ 70
ผลักดัน NEV ไม่ถอย.. YRD ปล่อยมาตรการหลายชุด
เพื่อดำเนินการตามแผนปฏิบัติการข้างต้นและส่งเสริมให้เขต YRD เป็นพื้นที่ที่มีความโดดเด่นด้านอุตสาหกรรม NEV อย่างแท้จริง แต่ละพื้นที่ในเขต YRD จึงได้ออกมาตรการเพิ่มเติมที่น่าสนใจอย่างต่อเนื่องเพื่อกระตุ้นการพัฒนาอุตสาหกรรมและการบริโภค NEV ดังนี้
เซี่ยงไฮ้
มาตรการส่งเสริมการพัฒนา
ผลักดันการก่อสร้างระบบการซัพพลายไฮโดรเจนสำหรับรถยนต์ FCEV รวมถึงลดต้นทุนการขนส่งไฮโดรเจนด้วยการใช้เทคโนโลยีการขนส่งแบบผสมผสาน อาทิ การขนส่งผ่านระบบท่อ การขนส่งในสถานะของเหลวอุณหภูมิต่ำการขนส่งในสถานะก๊าซอุณหภูมิติดลบ และการขนส่งในสถานะก๊าซความดันสูง เพื่อสนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรมรถยนต์ FCEV
มาตรการกระตุ้นการบริโภค อาทิ
- สิทธิพิเศษด้านภาษี โดยจะยกเว้นภาษีการซื้อรถยนต์ระหว่าง 1 มกราคม – 31 ธันวาคม 2566 สำหรับการซื้อรถยนต์ BEV รถยนต์ไฟฟ้าไฮบริดปลั๊กอิน (Plug-in Hybrid Electric Vehicle: PHEV) และรถยนต์ FCEV ที่ตรงตามเงื่อนไขการยกเว้นภาษี
- เงินอุดหนุน โดยผู้บริโภคที่ซื้อรถยนต์ BEV คันใหม่ภายใน 30 มิถุนายน 2566 จะได้รับเงินอุดหนุน 10,000 หยวนต่อคัน
เจียงซู
มาตรการส่งเสริมการพัฒนา อาทิ
- เร่งสร้างเครือข่ายให้บริการชาร์จไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพสูงและรวดเร็ว และออกระเบียบการบริหารจัดการและการก่อสร้างอุปกรณ์ชาร์จไฟฟ้าฉบับแรกของจีน
- ผลักดันการวิจัยพัฒนาในสาขาแบตเตอรี่ สาขารถยนต์เชื่อมต่ออัจฉริยะ (Intelligent Connected Vehicles: ICV) และสาขา FCEV เป็นต้น
มาตรการกระตุ้นการบริโภค อาทิ
เมืองอู๋ซี มณฑลเจียงซูจัดเทศกาลช้อปปิ้งไท่หู และแจกคูปองสำหรับใช้ซื้อรถยนต์ NEV รวมมูลค่า 12 ล้านหยวน โดยผู้บริโภคที่ซื้อรถยนต์ NEV เพื่อใช้ในครัวเรือนที่มีราคาตั้งแต่ 100,000 หยวนขึ้นไป จะได้รับคูปอง 3,000 หยวนสำหรับรถยนต์ BEV และคูปอง 1,500 หยวนสำหรับรถยนต์ NEV อื่น ๆ
เจ้อเจียง
มาตรการส่งเสริมการลงทุน อาทิ
- สนับสนุนการพัฒนาห่วงโซ่อุตสาหกรรม อาทิ
– บริษัทผู้ผลิตรถยนต์ NEV ที่พัฒนารถยนต์รุ่นใหม่จะได้รับเงินรางวัล 1 ล้านหยวนต่อรุ่น โดยได้รับเงินสูงสุดไม่เกิน 5 ล้านหยวน- เมื่อวิสาหกิจมียอดจำหน่ายรถยนต์ NEV 500,000 คันต่อปี 100,000 คันต่อปี และ 150,000 คันต่อปี จะได้รับเงินรางวัล 10 ล้านหยวนในแต่ละยอดจำหน่ายดังกล่าว และเมื่อมีปริมาณซัพพลายแบตเตอรี่ถึง 3 GWh ต่อปี 6 GWh ต่อปี และ 9 GWh ต่อปี จะได้รับเงินรางวัล 5 ล้านหยวนในแต่ละปริมาณซัพพลายดังกล่าว
– ให้เงินรางวัล 3 – 10 ล้านหยวนสำหรับบริษัทรถยนต์ NEV ที่สร้างศูนย์นวัตกรรมทางเทคโนโลยีศูนย์นวัตกรรมการผลิต ศูนย์นวัตกรรมอุตสาหกรรม ศูนย์เทคโนโลยีวิสาหกิจ แล็บวิจัยพัฒนา และศูนย์วิจัยทางวิศวกรรมในระดับมณฑลหรือระดับชาติ
– ให้เงินรางวัล 300,000 หยวนสำหรับการสร้างกลุ่มวิสาหกิจต้นน้ำถึงปลายน้ำในห่วงโซ่อุตสาหกรรมรถยนต์ NEV ระดับมณฑลได้สำเร็จ
– ให้เงินรางวัล 500,000 หยวนสำหรับวิสาหกิจชิ้นส่วนอะไหล่ที่รับหน้าที่เป็นซัพพลายเออร์ระดับ 1 ให้แก่บริษัทรถยนต์ NEV แบบทั้งคันเป็นครั้งแรก โดยให้สูงสุดไม่เกิน 1.5 ล้านหยวน
สนับสนุนการก่อสร้างอุปกรณ์ชาร์จไฟฟ้า อาทิ
– ให้เงินอุดหนุน 200 หยวน/ kW สำหรับการก่อสร้างอุปกรณ์ชาร์จไฟฟ้ากระแสตรง และ 80 หยวน/ kW สำหรับอุปกรณ์ชาร์จไฟฟ้ากระแสสลับ
– ให้เงินอุดหนุน 0.1 หยวน/ kWh สำหรับหน่วยงานและสถานที่ต่าง ๆ ที่ให้บริการชาร์จไฟฟ้า
– ให้เงินอุดหนุน 800 หยวน/ kWh สำหรับ การก่อสร้างสถานีชาร์จไฟฟ้า
– ให้เงินช่วยเหลือ 600 หยวนสำหรับผู้ที่ยื่นขอติดตั้งแท่นชาร์จไฟฟ้าเพื่อใช้ส่วนบุคคล
มาตรการกระตุ้นการบริโภค อาทิ
- เขตไหสู่ เมืองหนิงโป จัดกิจกรรมส่งเสริมการซื้อขายในช่วงเทศกาลหยวนเซียว (ช่วงต้นกุมภาพันธ์ 2566) โดยผู้ซื้อรถยนต์ NEV คันใหม่สำหรับใช้ส่วนบุคคล จะได้รับคูปองมูลค่า 1,500 – 10,000 หยวนสำหรับนำไปใช้จ่ายได้ในห้างสรรพสินค้าและร้านอาหารที่เข้าร่วมกิจกรรม
- เมืองเยวี่ยชิงภายใต้การปกครองของเมืองเวินโจว ได้จัดกิจกรรมส่งเสริมการขายในช่วงตรุษจีนปีนี้ (ปลายมกราคม – ต้นกุมภาพันธ์ 2566) โดยได้แจกคูปองสำหรับซื้อรถยนต์ NEV รวมมูลค่า 10 ล้านหยวน ซึ่งผู้บริโภคจะได้รับคูปอง 2,000 – 8,000 หยวนสำหรับซื้อรถยนต์ NEV ในระดับราคาต่าง ๆ
อานฮุย
มาตรการส่งเสริมการพัฒนา อาทิ
- ให้เงินอุดหนุนร้อยละ 20 ของเงินทุนที่หน่วยงานใช้ในโครงการนวัตกรรมเทคโนโลยีอุตสาหกรรมด้านรถยนต์ NEV และรถยนต์ ICV โดยอุดหนุนโครงการละไม่เกิน 10 ล้านหยวน
- สนับสนุนเงินกู้ดอกเบี้ยอัตราพิเศษสำหรับภาคการผลิตรถยนต์ NEV และรถยนต์ ICV พร้อมทั้งให้เงินช่วยเหลือร้อยละ 40 ของดอกเบี้ยเงินกู้ที่ผู้ผลิตต้องชำระ
- กำหนดให้ชุมชนที่พักอาศัยและลานจอดรถยนต์สาธารณะที่จะสร้างขึ้นใหม่ต้องมีอุปกรณ์ชาร์จไฟฟ้าคิดเป็นร้อยละ 100 ของจำนวนรถยนต์ทั้งหมดในพื้นที่ดังกล่าว ขณะที่การขยายพื้นที่ลานจอดรถเดิมของชุมชนที่พักอาศัยและลานจอดรถยนต์สาธารณะในเขตเมืองจะต้องมีอุปกรณ์ชาร์จไฟฟ้าไม่ต่ำกว่าร้อยละ 30 และร้อยละ 35 ของจำนวนรถยนต์ทั้งหมดในพื้นที่ดังกล่าว
มาตรการกระตุ้นการบริโภค อาทิ
นครเหอเฝยประกาศมาตรการส่งเสริมให้บุคคลที่จำหน่ายหรือยื่นขอทำลายรถยนต์ที่ใช้ในครัวเรือนที่ตรงตามเงื่อนไข และซื้อรถยนต์ NEV คันใหม่เพื่อใช้ในครัวเรือนภายใน 30 มิถุนายน 2566 จะได้รับเงินอุดหนุนไม่เกิน 5,000 หยวนต่อคัน
ในภาพรวม ข้อมูลข้างต้นได้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นในการพัฒนาอุตสาหกรรม NEV ของแต่ละพื้นที่ในเขต YRD ไปพร้อมกัน รวมถึงการยกระดับอุตสาหกรรมดังกล่าวและหันมาใช้รถยนต์ NEV มากขึ้น ในลักษณะ “แบ่งกันทำ” บนพื้นฐานของจุดเด่นในแต่ละพื้นที่ อาทิ เซี่ยงไฮ้ซึ่งเป็นมหานครที่มีผู้อยู่อาศัยมากและพึ่งระบบการขนส่งสาธารณะเป็นหลัก จะเน้นปรับเปลี่ยนให้รถโดยสารสาธารณะเป็นรถยนต์ NEV ทั้งหมด เจียงซูต่อยอดจากความสามารถในการผลิตแบตเตอรี่ที่มีอยู่เดิม และมุ่งยกระดับให้กลายเป็นฐานการผลิตแบตเตอรี่ NEV ขนาดใหญ่ที่สุดในจีน เจ้อเจียงมุ่งพัฒนารถยนต์ FCEV และกระตุ้นการส่งออกรถยนต์ NEV ไปต่างประเทศ อานฮุยมีความโดดเด่นในด้านการผลิตอุปกรณ์ยานยนต์ จึงให้ความสำคัญกับการเป็นฐานการผลิตชิ้นส่วนอุปกรณ์ NEV ที่มีส่วนแบ่งตลาดมากที่สุดในจีน
บทความต่อไปจะนำเสนอข้อมูลศักยภาพด้านอุตสาหกรรม NEV ของเขต YRD และโอกาสขยายความร่วมมือระหว่างไทยกับเขต YRD โปรดติดตาม
****************
จัดทำโดย นางสาวณัฐธิดา นิสภกุลชัย และนายโอภาส เหลืองดาวเรือง
ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน สถานกงสุลใหญ่ ณ นครเซี่ยงไฮ้
ข้อมูลอ้างอิง
- https://thechinaproject.com หัวข้อ What is China’s “double carbon” policy? วันที่ 16 พฤษภาคม 2565
- www.shanghai.gov.cn หัวข้อ上海市加快新能源汽车产业发展实施计划(2021—2025年)วันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2564
- https://news.bjx.com.cn หัวข้อ江苏新能源汽车产业现状与发展前景:已建成全国最大动力电池生产基地!วันที่ 29 ธันวาคม 2565
- www.chinapower.com.cn หัวข้อ浙江省加快新能源汽车产业发展行动方案发布 วันที่ 31 มกราคม 2566
- www.ah.gov.cn หัวข้อ《安徽省新能源汽车产业发展行动计划(2021-2023年)》政策解读 วันที่ 4 สิงหาคม 2564
- www.gov.cn หัวข้อ安徽省出台政策促新能源汽车产业提质扩量增效 วันที่ 11 สิงหาคม 2565
- www.mohurd.gov.cn หัวข้อ安徽鼓励产业创新、服务升级 支持新能源汽车和智能网联汽车发展 วันที่ 24 สิงหาคม 2565
- http://auto.youth.cn หัวข้อ购买纯电动汽车每辆给1万元补贴 上海市政府重磅支持政策来袭!วันที่ 30 มกราคม 2566
- www.jiangsu.gov.cn หัวข้อ省工业和信息化厅:《江苏省“十四五”新能源汽车产业发展规划》政策解读 วันที่ 3 ธันวาคม 2564
- https://baijiahao.baidu.com หัวข้อ浙江温州出台支持新能源汽车发展若干政策举措 วันที่ 26 มกราคม 2565
- www.163.com หัวข้อ今年十余省市发“购车红包”:总额超5亿,新能源补贴过万元 วันที่ 13 กุมภาพันธ์ 2566
- https://commerce.ah.gov.cn หัวข้อ安徽出台新政支持新能源汽车产业发展 วันที่ 12 สิงหาคม 2565
[1] รถยนต์ NEV แบ่งออกเป็น 4 ประเภทตามรูปแบบการใช้พลังงาน ได้แก่ รถยนต์ไฟฟ้าแบตเตอรี่ 100% (Battery Electric Vehicle: BEV) รถยนต์ไฟฟ้าไฮบริด (Hybrid Electric Vehicle: HEV) รถยนต์ไฟฟ้าไฮบริดปลั๊กอิน (Plug-in Hybrid Electric Vehicle: PHEV) และรถยนต์ไฟฟ้าแบบเซลล์เชื้อเพลิง (Fuel Cell Electric Vehicle: FCEV)
[2] ปี 2565 จีนมียอดขายรถยนต์ NEV 6,887,000 คัน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 63.6 ของยอดขายรถยนต์ NEV ทั่วโลก (10,824,000 คัน) เพิ่มขึ้นจากปี 2564 ร้อยละ 93.4