ตำนานขนมไหว้พระจันทร์ กับตลาดขนมไหว้พระจันทร์จีน

กว่าจะมาเป็นขนมไหว้พระจันทร์

            ขนมไหว้พระจันทร์ปรากฏครั้งแรกในยุคสมัยสงครามจีน (ปี 475-221 ก่อนคริสต์ศักราช) ซึ่งพิธีเซ่นไหว้พระจันทร์นั้น ตามบันทึกพงศาวดารจีน  “โจวหลี่” บันทึกไว้ว่า ประเทศจีนมีการเซ่นไหว้พระจันทร์ตั้งแต่สมัยราชวงศ์ถัง ซึ่งพิธีการเซ่นไหว้นั้นมาจากความฝันของฮ่องเต้ หมิงหวง ในคืนวันเพ็ญ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ที่ทรงพระสุบินว่าได้เสด็จประพาสบนดวงจันทร์  และทรงพระเกษมสำราญยิ่ง เมื่อพระองค์ทรงตื่นบรรทม จึงทรงโปรดให้ฝันนั้นกลายเป็นจริงอีกครั้ง โดยมีรับสั่งให้พระสนมแต่งตัว และร่ายรำเลียนแบบเทพธิดาตามความฝัน ตั้งแต่นั้นมาทุกวัน ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 จึงเป็นที่มาของเทศกาลไหว้พระจันทร์ที่ราษฎรทั่วไปร่วมกันบูชาดวงจันทร์ทั่วประเทศจีน และในปี 2558 นี้ เทศกาลไหว้พระจันทร์ของจีนตรงกับวันที่  27 กันยายน 

(ภาพประกอบตำนานขนมไหว้พระจันทร์)

ตลาดขนมไหว้พระจันทร์จีน

            ขนมไหว้พระจันทร์ในประเทศจีนเป็นตลาดที่ใหญ่มาก โดยเฉพาะช่วงก่อนเทศกาลวันไหว้พระจันทร์ ตามร้านขนมเบเกอรี่หรือร้านอาหารชื่อดังจะมีบริษัทและบุคคลธรรมดามาจองขนมไหว้พระจันทร์เพื่อนำไปมอบให้ลูกจ้างและคนที่รู้จักล่วงหน้าเป็นเดือน ทีเดียว กระนั้นก็มีผู้ที่ผิดหวัง เพราะไม่สามารถจับจองคิวการสั่งขนมไหว้พระจันทร์ได้ จากผลสำรวจยอดขาย โดยสำนักข่าวหนังสือพิมพ์เซี่ยงไฮ้ ระบุว่า ยอดขายขนมไหว้พระจันทร์ในปี 2558 จะเติบโตกว่าปี 2557 ถึงร้อยละ 8-10 เนื่องจากมีสองเทศกาลใหญ่ต่อเนื่อง คือ เทศกาลไหว้พระจันทร์ และวันชาติจีน ซึ่งจะเป็นผลให้ชาวจีนสนใจซื้อขนมไหว้พระจันทร์เพื่อส่งมอบให้กับญาติสนิทมิตรสหายในช่วงเวลาดังกล่าว

ขนมไหว้พระจันทร์มีราคาเพิ่มขึ้นทุกปี ในปีนี้คาดว่าจะเพิ่มขึ้นเฉลี่ยชิ้นละ 0.5 หยวน (ประมาณ 2.7-2.9 บาท) เนื่องจากวัตถุดิบ เช่น เนื้อหมู มีราคาสูงขึ้น โรงแรม Ritz-Carlton ในเขตผู่ตงใหม่ นครเซี่ยงไฮ้ ระบุว่า โรงแรมได้เพิ่มราคาขนมไหว้พระจันทร์อีกร้อยละ 10 จากปกติที่ขนมไหว้พระจันทร์ในจีนมีราคาสูง ไม่ต่ำกว่า 100 หยวน ต่อกล่อง (ประมาณ 550-570 บาท) ซึ่งจะเห็นได้ว่าราคาขนมไหว้พระจันทร์ในประเทศจีนมีราคาสูงมาก

(ชาวจีนเข้าแถวเพื่อสั่งจองขนมไหว้พระจันทร์)

ขนมไหว้พระจันทร์ในไทย บุกตลาดจีนด้วยความต่าง

          เป็นที่ทราบกันดีว่า ชาวจีนนิยมรับประทานทุเรียน มะม่วง จากไทย ผลไม้เหล่านี้เป็นผลไม้ที่ขายดีมาก ๆ ในประเทศจีน แต่ทว่าขนมไหว้พระจันทร์ในจีนกลับไม่มีไส้ทุเรียน หรือมะม่วงเลย และที่สำคัญ ในปี 2557 มีข่าวไม่สู้ดีนักเกี่ยวกับปัญหาทางด้านการผลิตขนมไหว้พระจันทร์ของจีนที่ไม่ถูกสุขลักษณะ ทำให้ยอดขายตกลงไปถึงร้อยละ 15 ดังนั้นด้วยการผลิตที่ได้มาตรฐานของไทย จึงน่าจะสามารถผลักดันขนมไหว้พระจันทร์ที่สไตล์ไทยที่มีไส้ที่หลากหลาย* และราคาที่ย่อมเยาเข้าสู่ตลาดจีนได้ไม่ยากนัก โดยเฉพาะเมื่อคำนึงกับกำลังการผลิตภายในประเทศของจีนที่ไม่เพียงพอ และรสนิยมของผู้บริโภคที่ต้องการของแปลกใหม่!

 * ไส้ทุเรียนไข่เค็ม อัลมอนด์ ชาเขียว เผือก เม็ดบัว ถั่วแดง คัสตาร์ด โหงวยิ้ง แกงกระหรี่ แกงเขียวหวาน ฯลฯ

จัดทำโดย นายกองพล กำจรสุขรุจี

ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน ประจำสถานกงสุลใหญ่ ณ นครเซี่ยงไฮ้



ข้อมูลอ้างอิง :

1. นสพ. Shanghai Daily วันที่ 28 สิงหาคม 2558 ในหัวข้อ “Mooncake sales set to rocket”

2. นสพ. ChinaabGao วันที่ 7 สิงหาคม 2558 ในหัวข้อ “2015年我国月饼行业市场分析”

3. นสพ. ผู้จัดการ วันที่ 12 กันยายน 2554 ในหัวข้อ “เกร็ดตำนานขนมไหว้พระจันทร์”