กว่างซีลุยปั้น ‘อาชีวศึกษา’ กับอาเซียน โอกาสที่ธุรกิจการศึกษาไทยไม่ควรพลาด
16 Jan 2025
โลกทุกวันนี้เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว เทคโนโลยีและสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ๆ เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันมากขึ้น ส่งผลให้ภาคการผลิต การค้าการลงทุน และการบริการ ต้องปรับรูปแบบใหม่ให้ก้าวตามทันความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะภาคการศึกษา —– “อาชีวศึกษา” จำเป็นต้องเร่งปรับเปลี่ยนหลักสูตร และรูปแบบการจัดการเรียนการสอน สร้างจุดต่างตามความถนัด เพื่อสร้างบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถไว้รองรับอุตสาหกรรมยุคอนาคต
เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง เป็นหนึ่งในมณฑลที่มีบทบาทโดดเด่นด้านการพัฒนาความร่วมมืออาชีวศึกษากับชาติสมาชิกอาเซียน ปัจจุบัน เขตฯ กว่างซีจ้วงมีสถาบันอาชีวศึกษา 310 แห่ง โดยสถาบันอาชีวศึกษาระดับปริญญาตรีมีจำนวนมากเป็นลำดับต้น ๆ ของประเทศจีน เป็นหนึ่งในมณฑลที่รับนักศึกษาอาเซียนจำนวนมากที่สุด
ข้อมูล ณ เดือนพฤศจิกายน 2567 เขตฯ กว่างซีจ้วงมีนักศึกษาอาเซียนมากกว่า 6,000 คน คิดเป็นสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 67 ของจำนวนนักศึกษาต่างชาติในกว่างซีที่มีกว่า 9,000 คน
ในงานแถลงข่าวเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2567 เขตฯ กว่างซีจ้วงได้ประกาศความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาให้ตัวเองเป็น “Highland นวัตกรรมและความร่วมมือเปิดสู่ภายนอกด้านอาชีวศึกษาที่มุ่งสู่อาเซียน” มีสถาบันอาชีวศึกษามากกว่า 20 แห่งจับมือกับภาคธุรกิจ “ก้าวออกไป” และกระชับความร่วมมือกับอาเซียนในการพัฒนา “วิทยาลัยช่างฝีมือสมัยใหม่จีน-อาเซียน” (China-ASEAN Institute of Modern Craftsmanship/中国—东盟现代工匠学院) จำนวน 17 แห่ง
ตลอดหลายปีมานี้ สถาบันอาชีวศึกษาในกว่างซีได้พัฒนาความร่วมมือกับสถาบันอาชีวศึกษาเกือบ 200 แห่งในอาเซียน ผลการดำเนินงานที่สำคัญ อาทิ
(1) การจัดตั้ง “วิทยาลัยเทคโนโลยีและนวัตกรรมจีน-อาเซียน” (中国—东盟技术创新学院) ในสาขาต่าง ๆ จำนวน 10 แห่ง โดยมีมหาวิทยาลัยชั้นนำในกว่างซีเป็นหัวหอก ร่วมกับวิทยาลัยอาชีวศึกษาในกว่างซี สถาบันวิจัยในกว่างซี ภาคธุรกิจชั้นนำในกว่างซี และมหาวิทยาลัยในอาเซียน เพื่อผลิตบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญด้านเทคนิคขั้นสูงที่จะสนับสนุนนวัตกรรมทางเทคโนโลยีและการอัปเกรดของอุตสาหกรรมใน 10 คลัสเตอร์อุตสาหกรรม กล่าวคือ สาขาการเกษตรสมัยใหม่ เทคโนโลยีสารสนเทศ การผลิตสมัยใหม่ ยานยนต์ คมนาคมขนส่ง อุตสาหกรรมเบา อาหารและยา การบริการเชิงพาณิชย์ การแพทย์และสาธารณสุข วัฒนธรรมและการท่องเที่ยว ได้แก่

(2) การจัดตั้ง “วิทยาลัยช่างฝีมือสมัยใหม่จีน-อาเซียน” (China-ASEAN Institute of Modern Craftsmanship/中国—东盟现代工匠学院) จำนวน 17 แห่งในกว่างซี อยู่ที่นครหนานหนิง 13 แห่ง เมืองหลิ่วโจว 3 แห่ง และเมืองกุ้ยหลิน 1 แห่ง เป็นการบูรณาการความร่วมมือ องค์ความรู้ ประสบการณ์ และความเชี่ยวชาญระหว่างสถาบันอาชีวศึกษาและภาคธุรกิจชั้นนำของกว่างซีกับอาเซียน โดยมีเป้าหมายสำคัญเพื่อพัฒนานักศึกษารุ่นใหม่ให้มีทักษะความรู้ความสามารถที่ตรงตามความต้องการของสถานประกอบการ เป็นการเตรียมความพร้อมสำหรับรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมสมัยใหม่ และนำพาอุตสาหกรรมของจีนกับอาเซียนให้เดินหน้าไปสู่อนาคตร่วมกัน ซึ่งในส่วนของประเทศไทย มีอยู่ด้วยกัน 3 แห่ง คือ

ในส่วนวิทยาลัยช่างฝีมือสาขาอื่นในอาเซียนยังมีที่เวียดนาม 3 แห่ง / อินโดนีเซีย กัมพูชา มาเลเซียที่ละ 2 แห่ง / สปป. ลาว เมียนมา สิงคโปร์ ฟิลิปปินส์ และบรูไนที่ละ 1 แห่ง ครอบคลุมด้านพลังงานทางเลือก การแพทย์และสมุนไพรจีน เทคโนโลยีสารสนเทศ สิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม พลังงานสีเขียว การก่อสร้างสมัยใหม่ การเกษตรสมัยใหม่ โฮมเซอร์วิส อุปกรณ์ขนถ่ายอัจฉริยะ รถยนต์พลังงานทางเลือก การรถไฟ และการอาหาร
3) การจัดตั้ง “พันธมิตร ‘จีน + อาชีวศึกษา’ จีน-อาเซียน” (中国—东盟“中文+职业教育”联盟) โดยมีโรงเรียนหัวเฉียวกว่างซี (Guangxi Overseas Chinese School/广西华侨学校) เป็นหัวหอก เพื่อใช้เป็นอีกหนึ่งกลไกเชื่อมโยงการสื่อสารระหว่างสถาบันอาชีวศึกษาและภาคธุรกิจจีน กับสถาบันอาชีวศึกษา ภาคธุรกิจและสมาคมชาวจีนโพ้นทะเลในต่างประเทศ(อาเซียน) โดยมุ่งเน้นไปที่การบูรณาการการวิจัยเชิงทฤษฎีและนวัตกรรมเชิงปฏิบัติของ “ภาษาจีน + อาชีวศึกษา” โดยจะร่วมมืออย่างใกล้ชิดในการสร้างแพลตฟอร์มร่วมกัน การแบ่งปันทรัพยากรร่วมกัน การฝึกอบรมครูร่วมกัน ตลอดจนความร่วมมือด้านการเรียนการสอน การวิจัย และการฝึกอบรมบุคลากรระหว่างกัน
ปัจจุบัน มีสถาบันการศึกษาและภาคเอกชนที่เข้าร่วมเป็นพันธมิตรแล้ว 104 ราย ซึ่งรวมถึงมหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพที่ส่งผู้แทนเข้าร่วมพิธีเปิดป้าย “พันธมิตร ‘จีน + อาชีวศึกษา’ จีน-อาเซียน” การจัดตั้งพันธมิตรฯ นับเป็นปฐมบทใหม่ของความร่วมมือด้านอาชีวศึกษาในภูมิภาค และมีความสำคัญอย่างยิ่งในการส่งเสริมการพัฒนาที่สมดุลด้านการศึกษาในภูมิภาค ยกระดับคุณภาพการศึกษาระดับอาชีวศึกษา และบ่มเพาะบุคลากรที่มีทักษะความสามารถสูงเพื่อตอบโจทย์ความต้องการของตลาดในอนาคต
นอกจากนี้ ยังมีการจัดตั้ง “Cloud platform ด้านอาชีวศึกษาจีน-อาเซียน” เพื่อให้บริการแบ่งปันทรัพยากรทางการศึกษาในหลากหลายรูปแบบ ทั้งภาพ เสียง และสื่อสิ่งพิมพ์ การพัฒนาหลักสูตร เอกสารประกอบการเรียน การสอนและมาตรฐานการศึกษาร่วมกับสถาบันอาชีวศึกษาและภาคธุรกิจในอาเซียนมากกว่า 700 รายการ การจัดตั้ง “ศูนย์ฝึกอบรมด้านเทคนิคและอาชีวศึกษาจีน(กว่างซี)-อาเซียน” รวมถึงการจัดตั้งฐานฝึกอบรมในต่างประเทศให้การฝึกอบรมทักษะแรงงานปีละกว่า 1 หมื่นคนครั้ง
บีไอซี ขอให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า หลายปีที่ผ่านมา สถาบันการศึกษาในกว่างซีกับประเทศไทยมีความร่วมมือกันอย่างใกล้ชิด สองฝ่ายร่วมกันพัฒนาหลักสูตรและจัดการเรียนการสอนแบบทวิวุฒิไทย-จีน โดยเฉพาะโมเดลการบูรณาการความร่วมมือระหว่าง “สถาบันการศึกษา + ภาคธุรกิจ/อุตสาหกรรม” เป็นรูปแบบการจัดการเรียนการสอนที่ช่วยให้นักศึกษาไทยได้แสวงหาความรู้และมีโอกาสได้ฝึกประสบการณ์วิชาชีพในสถานประกอบการในจีน โดยนักศึกษาจะได้เรียนภาควิชาการในช่วงเช้า และฝึกภาคปฏิบัติด้านความรู้และทักษะทางวิชาชีพในช่วงบ่าย นับเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยส่งเสริมการพัฒนาอาชีวศึกษาระหว่างไทย-จีนอย่างมีนัยสำคัญ เพื่อผลิตกำลังคนให้ตรงกับความต้องการของสถานประกอบการ และยกระดับทักษะฝีมือแรงงานให้ได้มาตรฐานสากล
หนึ่งในแบบอย่างความสำเร็จของการแลกเปลี่ยนความร่วมมือระหว่างสถาบันการศึกษาระดับอาชีวศึกษาของไทยกับจีน (กว่างซี) ที่เห็นผลเป็นรูปธรรม อาทิ ความร่วมมือระหว่างวิทยาลัยโปลีเทคนิคไฟฟ้ากว่างซีกับวิทยาลัยเทคนิคในภาคอีสานของไทยจำนวน 7 แห่ง ที่ได้ลงนามความตกลงจัดตั้งวิทยาลัยเส้นทางสายไหมพลังงานไฟฟ้าจีน-ไทย ในรูปแบบการบูรณาการหลักสูตรร่วมแบบทวิวุฒิ โดยนักศึกษาไทยที่เข้าร่วมโครงการ จะศึกษาที่ไทย 2 ปี และที่กว่างซี 1.5 ปี นอกจากนี้ วิทยาลัยโปลีเทคนิคไฟฟ้ากว่างซียังสนับสนุนโอกาสให้นักศึกษาไทยได้เข้ารับการฝึกทักษะวิชาชีพในสถานประกอบการในจีนช่วงปิดภาคเรียนด้วย ปัจจุบันมีนักศึกษาไทยเข้าโครงการนี้แล้วจำนวน 3 รุ่น รวมจำนวน 51 คน
บีไอซี เห็นว่า สถาบันอาชีวศึกษาของไทยที่ไม่อยาก ‘ตกขบวนเศรษฐกิจ’ ต้องเร่งปรับกระบวนทัศน์ โดยมุ่งสร้างและพัฒนากำลังแรงงานอาชีวะที่มีทักษะสูงที่เกี่ยวข้องกับ “พลังการผลิตใหม่” (New Productive Forces) ที่มุ่งเน้นนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่มีศักยภาพการเติบโตในอนาคต เพื่อให้สอดคล้องและก้าวทันการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นบนโลกอุตสาหกรรมยุคใหม่ เพื่อรองรับและขับเคลื่อนอุตสาหกรรมเกิดใหม่เชิงยุทธศาสตร์และการบริการสมัยใหม่ของประเทศในอนาคต
ทั้งนี้ สถาบันอาชีวศึกษาของไทยสามารถแสวงหา/ต่อยอดความร่วมมือด้านอาชีวศึกษาในกว่างซี(จีน) รวมถึงการพัฒนาหลักสูตรเพื่อ Upskill/ Reskill เพื่อพัฒนากำลังแรงงานที่มีทักษะสูง ตอบโจทย์แรงงานฝีมือในอุตสาหกรรมยุคอนาคต ซึ่งจะช่วยเพิ่มศักยภาพในการแข่งขันทางเศรษฐกิจของประเทศ และสามารถดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศเข้ามาในประเทศไทย โดยเฉพาะสาขารถไฟความเร็วสูง ยานยนต์ไฟฟ้า (EV) ปัญญาประดิษฐ์ (AI) พลังงานใหม่ เซมิคอนดักเตอร์ หุ่นยนต์อุตสาหกรรม การบินและอวกาศเชิงพาณิชย์
จัดทำโดย นายกฤษณะ สุกันตพงศ์ ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน ณ นครหนานหนิง
ที่มา เว็บไซต์ www.gx.chinanews.com.cn (中国新闻网) วันที่ 21, 22, 27 ธันวาคม 2567
เว็บไซต์ https://news.gxtv.cn (广西电视网) วันที่ 20 ธันวาคม 2567
เว็บไซต์ www.jyb.cn/ (中国教育新闻网) วันที่ 21 พฤศจิกายน 2567
เว็บไซต์ http://jyt.gxzf.gov.cn (广西教育厅) วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2567
ภาพปก chinanews.com.cn