คลอดแล้ว!! เขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ .. ธุรกิจต่างชาติได้อะไรจาก “สัญญาณไฟเขียว” ของจีน?

15 Jul 2013

ในที่สุดทางการจีนก็ได้เปิด“ไฟเขียว” ให้ก่อตั้งเขตทดลองการค้าเสรีแห่งแรกในจีนที่นครเซี่ยงไฮ้แล้ว ซึ่งเป็นไปตามแนวนโยบายของนายหลี่ เค่อเฉียง（李克强）นายกรัฐมนตรีจีนที่ได้มอบหมายในระหว่างการเดินทางตรวจราชการยังเซี่ยงไฮ้เมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา โดยมีเป้าหมายขยายการเปิดตลาดการค้าระหว่างประเทศ รวมถึงพัฒนาเซี่ยงไฮ้ให้เป็นมหานครแห่งการค้าสากลและศูนย์กลางการเงินนานาชาติของจีน

เดินหน้า!! เขตการค้าเสรี.. ด้วยสิทธิพิเศษทางภาษี + นโยบายเปิดกว้าง

เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2556 ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีได้เปิด“ไฟเขียว” ให้ก่อตั้งเขตทดลองการค้าเสรีขึ้นที่นครเซี่ยงไฮ้ ซึ่งครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด 28 ตารางกิโลเมตร ประกอบด้วยการบูรณาการพื้นที่สำคัญ 3 แห่ง ได้แก่ เขตสินค้าทัณฑ์บนบริเวณท่าเรือไว่เกาเฉียว ท่าเรือน้ำลึกหยางซาน และท่าอากาศยานผู่ตง

เขตการค้าเสรีถือเป็นการสะท้อนนโยบายเปิดกว้างอีกระดับหนึ่งของจีน ซึ่งจะมีความพิเศษกว่าเขตสินค้าทัณฑ์บนอื่นๆ ในจีน กล่าวคือ มีนโยบายทางภาษีที่พิเศษกว่า และมีระดับการเปิดกว้างทางการบริหารที่มากกว่า (ภาครัฐลดการแทรกแซงลง) โดยแนวคิดการบริหารควบคุมในเขตทดลองการค้าเสรีแห่งนี้ คือ มุ่งเน้นการบริหารวิสาหกิจแทนที่ระบบเดิมที่ให้ความสำคัญกับการบริหารสินค้า

จากข้อมูลแผนงานภาพรวมของเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้พบว่า ทางการจีนจะเริ่มดำเนินการทดลองการบริหารดังกล่าวใน 4 ด้านที่สำคัญ ได้แก่ การลงทุน การค้า การเงิน และระบบกฎหมายการบริหารงานของภาครัฐ โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับนโยบายบริหาร ดังนี้

1) การลงทุน โดยจะขยายระดับการเปิดกว้างของธุรกิจบริการที่สำคัญ ได้แก่ บริการทางการเงิน บริการทางการขนส่งทางเรือ บริการทางพาณิชย์ บริการทางวัฒนธรรม บริการทางสังคม และบริการเฉพาะทาง ทั้งนี้ ทางการจีนจะมอบสิทธิประโยชน์ให้แก่ธุรกิจดังกล่าวที่เข้าลงทุนในพื้นที่ ด้วยการดำเนินมาตรการ“ระงับหรือยกเลิก” อาทิ เงื่อนไขด้านคุณสมบัติของผู้ลงทุน ข้อจำกัดด้านสัดส่วนการถือหุ้น และข้อจำกัดด้านขอบเขตการดำเนินธุรกิจ เป็นต้น

2) การค้า โดยจะดำเนินนโยบายลดหรือยกเลิกกำแพงภาษีเป็นกรณีพิเศษ และพัฒนาคิดค้นรูปแบบการค้าที่หลากหลายที่สามารถเชื่อมโยงกับระบบการค้าสากล

3) การเงิน โดยจะทดลองเปิดเสรีโครงการเงินทุนในรูปเงินหยวนอย่างค่อยเป็นค่อยไป จนกระทั่งอนุญาตให้นิติบุคคลสามารถดำเนินการแลกเปลี่ยนเงินหยวนได้อย่างเสรีในอนาคตภายในพื้นที่เขตการค้าเสรี

4) ระบบกฎหมายการบริหารงานของภาครัฐ ซึ่งจะมีการปฏิรูประบบการบริหาร อาทิ ลดขั้นตอนอนุมัติงานในส่วนต่างๆ ลดการแทรกแซงของภาครัฐให้น้อยลง การเปิดเสรีและเปิดกว้างสู่สากลมากขึ้น เป็นต้น

ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญด้านการวิจัยเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ให้ข้อคิดเห็นว่า หากเป็นไปได้น่าจะทำการทดลองดำเนินงานดังกล่าวในเขตการค้าเสรีเป็นเวลา 2 –3 ปี โดยควรผลักดันการปฏิรูประบบการบริหารการลงทุน และขยายการเปิดกว้างด้านธุรกิจบริการ โดยเฉพาะธุรกิจบริการด้านการเงิน ตลอดจนเร่งติดตามเรื่องการแลกเปลี่ยนเงินทุน เป็นต้น ในอนาคตหากจีนเข้าร่วมในกรอบความตกลงหุ้นส่วนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (Trans-Pacific Partnership : TPP) ซึ่งริเริ่มโดยสหรัฐอเมริกาด้วยแล้ว เขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ก็จะมีบทบาทเสมือนเป็นประตูแห่งแรกของจีนที่เปิดกว้างสู่ต่างประเทศ

ธุรกิจต่างชาติเตรียมดีใจ.. เขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ให้สิทธิพิเศษมากมาย

จากนโยบายดึงดูดธุรกิจต่างชาติตามแผนงานภาพรวมของเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้พบว่า ทางการจีนจะปฏิรูประบบบริหารการลงทุน ระบบบริหารการก่อตั้งวิสาหกิจลงทุนโดยต่างชาติ และการขึ้นทะเบียนอุตสาหกรรมและการพาณิชย์ของวิสาหกิจให้มีความสะดวกและง่ายยิ่งขึ้นกว่าเดิม โดยจะลดขั้นตอนการอนุมัติสำหรับวิสาหกิจการลงทุนโดยต่างชาติให้น้อยลงจากเดิมที่ต้องผ่านการอนุมัติจากหน่วยงานภาครัฐหลากหลายระดับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับธุรกิจบริการสมัยใหม่ที่อยู่ภายใต้การอนุญาตและสนับสนุนของทางการจีน

ขณะเดียวกัน บริษัทที่จดทะเบียนในเขตทดลองการค้าเสรี ซึ่งดำเนินโครงการลงทุนโดยหุ้นส่วนต่างประเทศตามเงื่อนไขที่กำหนด จะได้รับสิทธิพิเศษถูกเรียกเก็บภาษีรายได้นิติบุคคลเพียงร้อยละ 15 ซึ่งยึดตามระเบียบธุรกิจบริการที่มีเทคโนโลยีทันสมัย รวมถึงบริษัทตามเงื่อนไขที่กำหนดดำเนินธุรกิจ Offshore ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ทดลองก็จะได้รับสิทธิพิเศษเก็บภาษีรายได้นิติบุคคลร้อยละ 15 เช่นกัน โดยเป็นอัตราภาษีมาตรฐานเดียวกับพื้นที่เขตสินค้าทัณฑ์บนเฉียนไห่（前海）ของเมืองเซินเจิ้น

ทั้งนี้ แผนงานภาพรวมฯ ยังชี้ว่า ทางการจีนจะอนุญาตให้องค์กรการเงินต่างชาติตามเงื่อนไขที่กำหนดสามารถก่อสร้างธนาคารเงินทุนต่างชาติในพื้นที่เขตทดลองการค้าเสรีได้ รวมถึงอนุญาตให้กลุ่มเงินทุนเอกชนในจีนสามารถร่วมกับองค์กรการเงินต่างชาติเปิดธนาคารทุนจีน-ต่างชาติได้ นอกจากนี้ ยังจะอนุญาตให้วิสาหกิจต่างชาติในพื้นที่ทดลองสามารถเข้าร่วมการซื้อขายสินค้าล่วงหน้าได้ โดยจะอนุญาตให้มีการกำหนดสถานที่ซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าจากต่างชาติหรือก่อสร้างคลังซื้อขายสินค้าล่วงหน้า ซึ่งหากคลังดังกล่าวก่อสร้างเสร็จสิ้นแล้ว จะสามารถแทนที่บทบาทคลังสินค้าเมืองปูซานของเกาหลีและ LME ของสิงคโปร์ได้บางส่วน โดยจะเป็นการช่วยลดต้นทุนการค้าให้กับวิสาหกิจในจีนได้อีกทางหนึ่ง

ในอนาคต เขตการค้าเสรีดังกล่าวจะแสดงบทบาทช่วยส่งเสริมให้เซี่ยงไฮ้บรรลุเป้าหมายการเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจ การค้า การเงิน และการขนส่งทางน้ำได้มากน้อยเพียงใด รวมถึงภาคธุรกิจทั้งในจีนและต่างประเทศ (รวมถึงธุรกิจไทย) ที่ตั้งอยู่ในพื้นที่เขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้จะได้รับผลประโยชน์อย่างไรนอกเหนือจากที่ได้กล่าวไว้แล้วในข้างต้น ศูนย์ BIC เซี่ยงไฮ้จะทำหน้าที่ติดตามความคืบหน้าของประเด็นดังกล่าวและจะรายงานให้ทราบต่อไป

ลิงค์ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ข่าวดี!! เตรียมพบกับ Free Trade Zone แห่งแรกในจีนที่เซี่ยงไฮ้ภายในสิ้นปีนี้

——————————————-

จัดทำโดย นายศุภสิน จงเจียมดี เรียบเรียงโดย นายโอภาส เหลืองดาวเรือง

ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน ประจำสถานกงสุลใหญ่ ณ นครเซี่ยงไฮ้

ข้อมูลอ้างอิง

1) http://news.xinhuanet.com/fortune/2013-07/08/c_124971145.htm หัวข้อ“上海自贸区将成人民币国际化试验田” วันที่ 8 ก.ค. 2556

2) http://magazine.caixin.com/2013-07-05/100552351.html หัวข้อ “上海自贸区冲击波”วันที่ 8 ก.ค. 2556

3) http://wallstreetcn.com/node/25496 หัวข้อ “上海将设自由贸易区测试人民币自由兑换” วันที่ 6 มิ.ย. 2556

4) http://stock.sohu.com/20130709/n381068003.shtml หัวข้อ “在自由贸易区试行一揽子创新：上海的新引擎”วันที่ 9 ก.ค. 2556