เมื่ออุตสาหกรรมไม้ยางกว่างซีกำลัง ‘รุ่ง’ โอกาสธุรกิจส่งออกไม้ยางไทย

11 Dec 2024

“จีน” เป็นประเทศที่มีการนำเข้าไม้แปรรูปรายใหญ่ที่สุดของโลก โดยเฉพาะไม้แปรรูปจากกลุ่มไม้ใบกว้าง (Broad-leaved tree) มีสัดส่วนเกือบร้อยละ 50 ของการนำเข้าไม้แปรรูปทั้งหมด ซึ่งรวมถึง “ไม้ยางพารา” หนี่งในไม้แปรรูปที่ได้รับความนิยมและเป็นผลิตภัณฑ์ไม้แปรรูปที่มีอนาคตสดใสในตลาดจีน ส่วนใหญ่นำไปใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ไม้แท้ เฟอร์นิเจอร์สั่งตัด (Customized Furniture) ประตูไม้ เคาท์เตอร์อ่างล้างหน้าและตู้เก็บของในห้องน้ำ ไม้ปูพื้น และบันได

สถิติช่วง 9 เดือนแรกปีนี้ (ปี 2567) สถานการณ์การนำเข้าไม้ยางพาราแปรรูปประเภทต่าง ๆ ของประเทศจีนมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกรายการเมื่อเทียบช่วงเดียวกันของปีก่อน (YoY) อาทิ การนำเข้าไม้ยางพาราแปรรูปราว 3.83 ล้านลูกบาศก์เมตร เพิ่มขึ้นร้อยละ 15.8 (YoY) แผ่นไม้ปาร์ติเกิล (Particle board) ราว 190,000 ตัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 3.8 (YoY) ไม้วีเนียร์ (Wood veneer) จากไม้ยางพารา 128,000 ตัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 84.7 (YoY)

เมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2567 นครหนานหนิงเป็นสถานที่จัดงาน 2024 Rubber Wood Global Industry Chain Innovation and Development Conference (2024年橡胶木全球产业链创新发展对接会) โดยมีผู้แทนกลุ่มอุตสาหกรรมโรงเลื่อยและโรงอบไม้ สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (มอก.) และสมาคมไม้ยางพาราไทย เข้าร่วมด้วย

ภายในงานฯ สมาคมไม้ยางพาราไทย และบริษัท Guangxi Tongzhou Holding Co.,Ltd. (广西铜州控股有限公司) ได้ลงนามกรอบความร่วมมือในการจัดตั้ง “ฐานสำรองวัตถุดิบไม้ยางพารานานาชาติอ่าวเป่ยปู้” (橡胶木国际原材料北部湾储备基地)

ผู้เข้าร่วมงานได้ร่วมกันเสวนาในประเด็นการสร้างห่วงโซ่อุตสาหกรรมไม้ยางพารา การสร้างระบบนิเวศนวัตกรรม (Innovation ecosystem) ของห่วงโซ่อุปทาน การสร้างโมเมนตัมใหม่ในการพัฒนาการค้าไม้ยางพาราทั้งในและต่างประเทศ การสร้างมาตรการกำกับดูแลตนเองมาใช้ในภาคธุรกิจ (Industry Self-regulation – ISR) เพื่อป้องกันการแข่งขันขั้นรุนแรง (Cut-throat competition) ในภาคธุรกิจ การใช้โอกาสจากพัฒนาระเบียงการขนส่งทางบกกับทางทะเลแห่งภาคตะวันตก (New Western Land and Sea Corridor/西部陆海新通道) และการเข้าไปมีส่วนร่วมในห่วงโซ่อุตสาหกรรมและห่วงโซ่อุปทานของโลก

รู้หรือไม่ว่า… เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง เป็นมณฑลชั้นนำด้านในอุตสาหกรรม “ป่าและไม้” ของจีน มูลค่ารวมการผลิตในอุตสาหกรรมป่าไม้ของกว่างซีมีสัดส่วนมากถึง 1/10 ของทั้งประเทศ มีห่วงโซ่การผลิตแบบครบวงจร ทั้งแผ่นไม้ปาร์ติเกิล (Particle board) เยื่อกระดาษ และเฟอร์นิเจอร์ระดับไฮเอนด์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ปี 2566 ที่ผ่านมา อุตสาหกรรมป่าไม้ของกว่างซีมีมูลค่ารวมการผลิต 956,900 ล้านหยวน สูงเป็นอันดับ 1 ของจีนสองปีซ้อน โดยอุตสาหกรรมแปรรูปไม้ที่มีอุตสาหกรรมเฟอร์นิเจอร์เป็นหลัก มีมูลค่ารวมการผลิตมากกว่า 340,000 ล้านหยวน ปริมาณการผลิตแผ่นไม้ทดแทนไม้ธรรมชาติ (Wood-based panel) 743,300 ล้านลูกบาศก์เมตร คิดเป็น 1/5 ของปริมาณการผลิตทั้งประเทศ ปริมาณการผลิตเยื่อกระดาษทะลุ 10 ล้านตัน และมีธุรกิจขนาดใหญ่ด้านการผลิตเฟอร์นิเจอร์มากถึง 2,168 ราย

ปัจจุบัน กว่างซีเป็น “ฐานการผลิตแผ่นไม้ทดแทนไม้ธรรมชาติ” ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในจีน อาทิ แผ่นไม้อัด (Plywood) แผ่นไฟเบอร์บอร์ด (Fiber Board) แผ่นไม้ปาร์ติเกิล โดยสามารถผลิตได้หลายเกรด หลายขนาด และสามารถใช้ประโยชน์จากไม้ได้ทุกส่วน ทั้งเศษไม้ เปลือกไม้ และรากไม้

ผู้เชี่ยวชาญภายในงานฯ ชี้ว่า การที่กว่างซีมีรากฐานอุตสาหกรรมการผลิตเฟอร์นิเจอร์ที่ทันสมัยเป็นทุนเดิม กอปรกับข้อได้เปรียบด้านการขนส่งและโลจิสติกส์ภายใต้กรอบระเบียบการค้าระหว่างประเทศทางบกกับทางทะเลแห่งใหม่ (International Land and Sea Trade Corridor – ILSTC) จะช่วยสร้างโอกาสที่โชติช่วงชัชวาลให้อุตสาหกรรมไม้ยางพาราของกว่างซี

รัฐบาลกว่างซี ได้ประกาศแผนปฏิบัติการ ระยะ 3 ปี เพื่อการพัฒนาอุตสาหกรรมป่าไม้ให้ได้มูลค่าการผลิตล้านล้านหยวน โดยมุ่งเป้าไปที่การเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้กับอุตสาหกรรมหลัก การส่งเสริมอุตสาหกรรมที่เป็นจุดแข็ง การอุดช่องโหว่และขยายห่วงโซ่อุตสาหกรรมให้ครบวงจร และการเพิ่มปริมาณและความหลากหลายของการนำเข้าผลิตภัณฑ์ไม้แปรรูปชั้นดี เพื่อให้กว่างซีเดินหน้าสู่เป้าหมายการเป็น ‘ที่สุดของจีน’ ด้านฐานซัพพลายวัสดุไม้ ฐานการผลิตแผ่นไม้ทดแทนไม้ธรรมชาติ ฐานการผลิตผลิตภัณฑ์จากป่า ฐานอุตสาหกรรมเฟอร์นิเจอร์ระดับไฮเอนด์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อ และฐานการผลิตเยื่อกระดาษที่มีความครบวงจร

บีไอซี ขอให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า “วัสดุและของใช้ในครัวเรือนระดับไฮเอนด์และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม” เป็น 1 ใน 9 สาขาที่รัฐบาลกว่างซีมุ่งส่งเสริมการรวมกลุ่มและเชื่อมโยงอุตสาหกรรม (Cluster) โดยอีก 8 สาขา ได้แก่ วัสดุใหม่ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม อิเล็กทรอนิกส์และเทคโนโลยีสารสนเทศ การผลิตเครื่องจักรกล ยานยนต์ วัสดุโลหะชนิดใหม่ที่ใช้เทคโนโลยีขั้นสูง แคลเซียมคาร์บอเนตชั้นดี ชีวการแพทย์ (Biomedical) และสิ่งทอ

นอกจากนี้ ยังมีการเชื่อมโยงการแปรรูปแผ่นไม้ทดแทนไม้ธรรมชาติกับการนำเข้าวัสดุไม้ชั้นดีทำได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีความพร้อมรองรับการเคลื่อนย้ายอุตสาหกรรมจากพื้นที่ภาคตะวันออกของประเทศ อุตสาหกรรมวัสดุตกแต่งบ้านระดับไฮเอนด์และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของกว่างซีมีแนวโน้มเติบโต ห่วงโซ่การผลิตและแปรรูปขั้นปลายน้ำได้รับการเติมเต็ม รวมถึงการสร้างสรรค์สินค้าสำเร็จรูป (Finished goods)

บีไอซี เห็นว่า แนวทางการพัฒนาอุตสาหกรรมป่าและไม้ของกว่างซี จะนำมาซึ่ง ‘โอกาสทอง’ ทางการค้าให้กับภาคธุรกิจส่งออกไม้แปรรูปของไทย โดยเฉพาะไม้ยางและไม้สนที่เป็นที่นิยมในอุตสาหกรรมแผ่นไม้ทดแทนไม้ธรรมชาติและตลาดเฟอร์นิเจอร์ของจีน

ทั้งนี้ ผู้ส่งออกสามารถศึกษากฎระเบียบ/ข้อกำหนดเกี่ยวกับการส่งออกไม้อย่างถี่ถ้วน เพราะไม้บางสายพันธุ์เป็นไม้หวงห้าม หรือเป็นไม้ที่ไม่สามารถขออนุญาตส่งออกได้ ในกรณีของไม้ยางพารา แม้ว่าไม้ยางเป็นไม้ที่ได้รับอนุญาตให้ส่งออกโดยไม่จำกัดปริมาณ แต่การค้าไม้ยางจำเป็นต้องมีใบอนุญาต/หนังสือรับรองที่เกี่ยวข้องจากหน่วยงานที่รับผิดชอบ อาทิ กรมป่าไม้ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ และกรมศุลกากร กระทรวงการคลัง

นอกจากนี้ ภาคธุรกิจไทยยังสามารถศึกษาความเป็นไปได้และแสวงหาโอกาสในการเข้าไปมีส่วนร่วมกับห่วงโซ่อุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องในกว่างซีได้ โดยอาจพิจารณาใช้วิธีการจับคู่ธุรกิจในลักษณะแบ่งงานตามความถนัด เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย win-win situation ซึ่งช่วยให้เกิดการประหยัดต่อขนาด ช่วยยกระดับคุณภาพและประสิทธิภาพการผลิต และช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มในห่วงโซ่อุตสาหกรรมได้อีกด้วย

จัดทำโดย นายกฤษณะ สุกันตพงศ์ ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน ณ นครหนานหนิง
ที่มา เว็บไซต์ www.farmchina.org.cn (中国农垦) วันที่ 29 พฤศจิกายน 2567
หนังสือพิมพ์ China Green Times (中国绿色时报) วันที่ 26 พฤศจิกายน 2567
เว็บไซต์ http://gx.people.com.cn (人民网－广西频道) วันที่ 25 พฤศจิกายน 2567
เว็บไซต์ www.gx.chinanews.com.cn/ (中国新闻网) วันที่ 24 พฤศจิกายน 2567
หนังสือพิมพ์กว่างซี เดลี่ (广西日报) วันที่ 24 พฤศจิกายน 2567
เว็บไซต์ www.forestry.gov.cn (广西壮族自治区林业局) วันที่ 20 พฤศจิกายน 2567