มณฑลไห่หนาน “เนื้อหอม” การลงทุนจากต่างประเทศ สิงคโปร์และกัมพูชาโดดร่วมลงทุน
18 May 2021มณฑลไห่หนานที่เราคุ้นเคยในชื่อ “เกาะไหหลำ” ปัจจุบันคือเขตการค้าเสรีไห่หนาน (Hainan Free Trade Zone) ซึ่งเป็นเขตการค้าเสรีที่ใหญ่ที่สุดในจีน และยังเป็นที่ตั้งของท่าเรือการค้าเสรีที่มีเอกลักษณ์เฉพาะแบบจีน (Free Trade Port With Chinese Characteristics) ที่ผ่านมา รัฐบาลจีนได้จัดสรรงบประมาณเพื่อจัดทำโครงการโครงสร้างสาธารณูปโภคพื้นฐาน รวมถึงนโยบายที่เปิดกว้างด้านการลงทุนจากต่างประเทศ แต่มณฑลที่มีฉายาว่า “ฮาวายแห่งเอเชีย” จะเป็น “มณฑลที่ดีที่สุดสำหรับการลงทุนจากต่างประเทศของจีนได้หรือไม่” ยังคงเป็นคำถามสำหรับหลายคน วันนี้ ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน ประจำสถานกงสุลใหญ่ ณ นครกว่างโจวจะชวนผู้อ่านไปดูว่า นโยบายดึงการลงทุนสู่มณฑลไห่หนานเป็นอย่างไร และใครในอาเซียนมาลงทุนแล้วบ้าง
รัฐบาลจีนกรุยทาง ปรับนโยบายรอบด้าน
ปัจจุบัน มณฑลไห่หนานกำลังเร่งพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านต่าง ๆ เพื่อรองรับการเป็นเขตการค้าเสรีและท่าเรือการค้าเสรีซึ่งมณฑลไห่หนานมีเป้าหมายที่จะพัฒนาเขตการค้าเสรีและท่าเรือเสรีในลักษณะเดียวกับ “ฮ่องกง” อย่างไรก็ดี มณฑลไห่หนานยังอยู่ในช่วงการพัฒนาโครงสร้างเพื่อปรับปรุงให้เอื้อต่อการพัฒนาในอนาคต อีกทั้งมณฑล ไห่หนานยังจำเป็นที่จะต้องพึ่งพาการลงทุนจากทั้งในจีนและต่างประเทศอีกด้วย ดังนั้น รัฐบาลจีนจึงกลายเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการผลักดันนโยบายต่าง ๆ เพื่อทำให้มณฑลไห่หนานเป็นเขตการค้าเสรีที่มีพลวัต (dynamic) ทางเศรษฐกิจของจีนในอนาคต ดังนี้
ด้านภาษี ซึ่งนับว่าเป็นไฮไลท์ของการในการดึงดูดการลงทุนจากทั้งในและต่างประเทศ โดยรัฐบาลท้องถิ่นปรับลดภาษีเงินได้นิติบุคคลเหลือร้อยละ 15 ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาร้อยละ 15 และภาษีศุลกากร โดยรัฐบาลจีนได้อนุมัติเขตศุลกากรของมณฑลไห่หนานเป็นเอกเทศจากเขตศุลกากรของจีนแผ่นดินใหญ่ โดยมีมาตรการยกเว้นภาษีนำเข้าสินค้า 4 ประเภท ได้แก่ (1) เครื่องจักรการสำหรับผลิตสินค้า (2) ยานพาหนะและเรือยอชต์ (3) วัตถุดิบ และ (4) สินค้าอุปโภคบริโภคภายในมณฑล ไห่หนาน นอกจากนี้ รัฐบาลจีนยังอยู่ระหว่างการจัดทำรายการสินค้าที่จะยกเว้นภาษีศุลกากรสินค้านำเข้าซึ่งจะต้องเป็นสินค้านำเข้าที่จะส่งต่อไปยังมณฑลอื่นของจีน โดยมีเงื่อนไขว่า สินค้าดังกล่าวจะต้องมีการเพิ่มมูลค่าหรือแปรรูปในมณฑลไห่หนานให้เพิ่มขึ้นมากกว่าร้อยละ 30 เป็นต้นล่าสุด เมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2564 ธนาคารกลางจีน คณะกรรมการกำกับดูแลกิจการธนาคารและประกันภัย คณะกรรมการกำกับดูแลตลาดหลักทรัพย์ และคณะกรรมการบริหารการแลกเปลี่ยนเงินตราของจีน ได้ร่วมกันประกาศ “นโยบายสนับสนุนการปฏิรูปและเปิดกว้างภาคการเงินของมณฑลไห่หนาน” ซึ่งประกอบด้วยมาตรการ 6 ด้าน ได้แก่ ด้านการเงิน ในช่วงที่ผ่านมา รัฐบาลได้อนุมัติกฏระเบียบที่เกี่ยวข้องกับการเงินเพื่ออำนวยความสะดวกในการเปิดกว้างทางธุรกิจ การลงทุน และการค้า เช่น การใช้ระบบการตรวจสอบบัญชีทางการเงินของธนาคารภายหลังการอนุมัติการค้าข้ามพรมแดน (post-audit) แทนการตรวจสอบก่อนการอนุมัติ (pre-audit) เพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่การค้าข้ามพรมแดนให้รวดเร็วมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ รัฐบาลยังอนุมัติการขยายขอบเขต (scope) ประเภทของการโอนทรัพย์สินข้ามพรมแดน การอนุญาตให้บริษัทที่จดทะเบียนในต่างประเทศสามารถลงทะเบียนเพื่อแลกเปลี่ยนเงินตราที่ธนาคารพาณิชย์ท้องถิ่นได้ และ การสนับสนุนการพัฒนาผลิตภัณฑ์ประกันสุขภาพข้ามพรมแดนระหว่างบริษัทประกันภัยท้องถิ่นและบริษัทประกันภัยในต่างประเทศ เป็นต้น (1) การยกระดับมาตรฐานแลกเปลี่ยนเงินสกุลหยวน (2) การพัฒนากลไกตลาดการเงิน (3) ส่งเสริมให้องค์กรด้านการเงินต่างชาติเข้ามาลงทุน (4) การส่งเสริมนวัตกรรมผลิตภัณฑ์และบริหารทางการเงิน (5) การยกระดับการบริการภาคการเงิน และ (6) การพัฒนาระบบการตรวจสอบเพื่อป้องกันความเสี่ยงด้านเงิน
ด้านการท่องเที่ยวและบริการ ตั้งแต่เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 2561 มณฑลไห่หนานใช้มาตรการ “ยกเว้นวีซ่า” แก่ชาวต่างชาติจาก 59 ประเทศทั่วโลก[1] รวมถึงไทย โดยนักท่องเที่ยวสามารถเดินทางมายังมณฑลไห่หนานและพำนักได้ 30 วัน นอกจากนี้ เมื่อเดือนมิถุนายน 2563 ทบวงการบินพลเรือนจีนได้ประกาศใช้ “เสรีภาพทางการบินที่ 7” ที่มณฑลไห่หนาน เพื่อสนับสนุนให้มณฑลไห่หนานเปิดกว้างด้านการบินและพัฒนาเป็นศูนย์กลางการบินที่สำคัญระดับโลกซึ่งนับเป็นการเปิดกว้างด้านการบินมากที่สุดของจีน โดยเปิดโอกาสให้บริษัทสายการบินต่างประเทศสามารถรับส่งผู้โดยสารหรือสินค้าจากมณฑลไห่หนานไปยังประเทศที่สาม โดยเที่ยวบินดังกล่าวไม่จำเป็นต้องบินจากหรือไปยังประเทศที่เป็นที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของสายการบิน นอกจากนี้ มณฑลไห่หนานยังมีโครงการพัฒนาที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวและบริการที่สำคัญอื่น ๆ อีกด้วย เช่น โครงการก่อสร้างเขตสาธิตนำร่องสำหรับการท่องเที่ยวโดยเรือสำราญ (Pilot Zone of Cruise Ship Tourism) และโครงการก่อสร้างเขตสาธิตนำร่องการปฏิรูป พัฒนาและนวัตกรรมด้านเรือท่องเที่ยว (Pilot Zone for Reform, Development and Innovation of the Yacht Industry) เป็นต้น
ด้านการลงทุน เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม 63 คณะกรรมการพัฒนาและปฏิรูปแห่งชาติและกระทรวงพาณิชย์จีนออกมาตรการพิเศษสำหรับการลงทุนต่างชาติในท่าเรือการค้าเสรีไห่หนาน (Special Administrative Measures for the Access of Foreign Investment in Hainan Free Trade Port) ประจำปี ค.ศ. 2020 โดยประกาศปรับปรุง negative list สำหรับการลงทุนจากต่างชาติ ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 ก.พ. 64 ครอบคลุมสินค้าและบริการ 27 รายการ น้อยกว่า negative list ทั่วไปของจีน (33 รายการ) และ negative list สำหรับเขตการค้าเสรี (30 รายการ)
ทั้งนี้ negative list ของมณฑลไห่หนาน อุตสาหกรรมที่อนุญาตให้ต่างชาติสามารถลงทุนได้เพิ่มเติม ได้แก่ อุตสาหกรรมโทรคมนาคม โดยยกเลิกข้อกำหนดในการลงทุนด้านการประมวลผลข้อมูลทางออนไลน์ (online data processing) และการประมวลผลด้วยรายการเปลี่ยนแปลง (transaction processing) การศึกษา โดยมหาวิทยาลัยจากต่างประเทศที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านที่กำหนดและสถาบันอาชีวศึกษาสามารถเข้ามาดำเนินธุรกิจได้ อุตสาหกรรมการบริการ นักลงทุนต่างชาติสามารถมีส่วนร่วมในการให้บริการด้านกฎหมายการค้า แต่ยังไม่สามารถมีส่วนเกี่ยวข้องกับการฟ้องร้องได้ นอกจากนี้ ชาวต่างชาติยังสามารถลงทุนด้านการสำรวจตลาดได้ ยกเว้นที่เกี่ยวกับการออกอากาศและเรตติ้งโทรทัศน์ และอุตสาหกรรมการผลิต โดยยกเลิกข้อจำกัดการลงทุนต่างชาติในการผลิตรถยนต์ รวมทั้งยกเลิกข้อห้ามด้านการทำเหมือง เป็นต้น
พัฒนาการทางเศรษฐกิจล่าสุด
ในช่วงไตรมาสที่ 1 ของปี 2564 เศรษฐกิจของมณฑลไห่หนานมีอัตราการขยายตัวสูงอย่างเห็นได้ชัด โดย GDP ของมณฑลไห่หนานมีมูลค่า 139,599 ล้านหยวน (20,232 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) เพิ่มขึ้นร้อยละ 19.8 เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปี 2563 โดยในช่วงไตรมาสที่ 1 ของปี 2564 มณฑลไห่หนานมีอัตราการขยายตัวของ GDP มากเป็นอันดับ 2 ของจีน รองจากมณฑลหูเป่ย ในส่วนของการท่องเที่ยว ในช่วงไตรมาสที่ 1 ของปี 2564 มณฑลไห่หนานมีนักท่องเที่ยวมาเยือนกว่า 23 ล้านคน เพิ่มขึ้นกว่าร้อยละ 168 เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปี 2563 นอกจากนี้ ในส่วนของการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (FDI) มีมูลค่า 555.84 ล้านหยวน (80.56 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) ขยายตัวมากถึงร้อยละ 433 ทั้งนี้ ล่าสุดเมื่อวันที่ 13 เมษายน 2564 มณฑลไห่หนานได้ลงนามสัญญาการลงทุนทั้งจากจีนและต่างประเทศกว่า 106 โครงการ ซึ่งเป็นโครงการลงทุนจากต่างประเทศกว่า 22 โครงการ และโครงการลงทุนของจีน 84 โครงการ รวมมูลค่าการลงทุน 65,720 ล้านหยวน (1,006 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ) โดยเป็นการลงทุนด้านการท่องเที่ยว การบริการสมัยใหม่ และเทคโนโลยีขั้นสูง เป็นต้น
การลงทุนของสิงคโปร์และกัมพูชาในมณฑลไห่หนาน
สิงคโปร์และกัมพูชาก็ไม่พลาดที่จะเข้าไปร่วมลงทุน ในดินแดนแห่งโอกาสนี้ โดยเมื่อวันที่ 6 เมษายน 2564 บริษัท Hainan Laifushi Marine Engineering Management Co ซึ่งดำเนินธุรกิจด้านการจัดการเดินเรือ โดยมีบริษัท Greenland Petroleum Operation Pte. Ltd (สัญชาติสิงคโปร์) ถือหุ้นร้อยละ 100 ได้รับใบอนุญาตประกอบธุรกิจจาก กรมกิจการทางทะเล มณฑลไห่หนาน (Hainan Maritime Safety Administration) นับเป็นบริษัททุนต่างชาติที่ดำเนินธุรกิจเดินเรือแห่งแรกที่เข้ามาลงทุนในท่าเรือการค้าเสรีมณฑลไห่หนาน
นอกจากนี้ เมื่อวันที่ 13 เมษายน 2564 สายการบินแคมโบเดียอังกอร์แอร์ (Cambodia Angkor Air) ของกัมพูชา ได้ลงนามในข้อตกลงกับรัฐบาลไหโข่วในการสร้างศูนย์พัฒนาฐานการบินที่นครไหโข่ว โดยสายการบินแคมโบเดีย อังกอร์แอร์ มีแผนที่จะให้บริการเส้นทางบินระหว่างนครไหโข่วกับเมืองในประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ ตะวันออกไกลของรัสเซีย และอาเซียน ภายหลังจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 โดยนาย David Zhan ผู้อำนวยการสายการบินแคมโบเดียอังกอร์แอร์ประจำประเทศจีน กล่าวว่า สายการบินแคมโบเดียอังกอร์แอร์มีแผนที่จะลงทุนกว่า 500 ล้านดอลลาร์สหรัฐในอีก 5 ปีข้างหน้าเพื่อจัดซื้อเครื่องบิน 10 ลำและจัดตั้งสายการบินร่วมทุนระหว่างกัมพูชากับจีน นอกจากนี้ นาย David Zhan ยังกล่าวว่า สายการบินแคมโบเดียอังกอร์แอร์เล็งเห็นว่าจะสามารถใช้ประโยชน์ด้านการบินภายใต้ “เสรีภาพทางการบินที่ 7” ที่ทบวงการบินพลเรือนจีนได้ประกาศใช้เมื่อเดือนมิถุนายน 2563 ได้อย่างเต็มที่ต่อไป
สำหรับธุรกิจที่สำคัฐของประเทศไทยในมณฑลไห่หนาน ได้แก่ (1) บริษัท ไห่หนาน เรดบูล ดริ้งค์ จำกัด (Hainan Red Bull Drink Co. Ltd.) ผลิตและจำหน่ายเครื่องดื่มกระทิงแดงภายใต้เครื่องหมายการค้า “หงหนิว” โดยบริษัท ไห่หนาน เรดบูล ดริ้งค์ จำกัด มีแผนที่จะขยายการลงทุนและเตรียมนำผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เข้าสู่ตลาดจีนในอนาคตอีกด้วย และ (2) บริษัท C.P. Aquaculture (Dongfang) Co., Ltd. (CPAD) ซึ่งเป็นธุรกิจในเครือซี.พี. ดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับอุตสาหกรรมแปรรูปอาหารและผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร โดยเฉพาะฟาร์มเลี้ยงกุ้งขาว (Penaeus vanname) ซึ่งเป็นฟาร์มเลี้ยงกุ้งขาวที่ใหญ่ที่สุดในจีนโดยสามารถผลิตกุ้งได้ปีละ 11,000 ล้านตัว โดยบริษัท ซี.พี. มีโครงการจะเข้าไปลงทุนด้านฟาร์มเลี้ยงไก่ไข่ สุกร และไร่กาแฟ อีกด้วย
อนึ่ง ปัจจุบัน รัฐบาลกลางจีนและรัฐบาลมณฑลไห่หนานได้ประกาศนโยบายต่าง ๆ เพื่อดึงดูดการลงทุนจากทั้งในจีนและต่างประเทศ ดังนั้น “ตีเหล็กต้องตีตอนร้อน” การลงทุนในมณฑลไห่หนานในช่วงนี้ ผู้ลงทุนจะได้รับสิทธิประโยชน์ที่ค่อนข้างสูง จึงควรต้องรีบคว้าไว้ เพราะเมื่อเวลาผ่านไป ไม่แน่ว่า สิทธิประโยชน์ในตอนนี้อาจจะไม่มีในอนาคตก็เป็นได้
สรศักดิ์ บุญรอด เขียน
วันที่ 11 พฤษภาคม 2564
แหล่งที่มาของข้อมูล
www.china-briefing.com/news/hainan-island-ftz-investor-top-considerations-china-wfoe-fta/
www.khmertimeskh.com/50844488/cambodia-angkor-air-set-for-10-planes-in-hainan-ftp-as-it-gets-set-to-emerge-as-a-strong-investment-destination/
www.hnftp.gov.cn/xwzx/ywsd/202104/t20210407_3317132.html
www.china-briefing.com/news/hainan-medical-tourism-zone-whats-in-the-integration-and-innovation-reform-plan/
www.china-briefing.com/news/hainan-foreign-anti-cancer-drugs-special-insurance-first-qflp-fund-duty-free-shopping/
english.www.gov.cn/statecouncil/ministries/202104/13/content_WS6074d6fec6d0df57f98d7ba7.html
news.cgtn.com/news/2021-04-12/Foreign-investment-grows-robustly-in-south-China-s-Hainan-ZoE2rcagXC/index.html
www.internationaltaxreview.com/article/b1n8bgfxnnnydw/chinas-hainan-free-trade-port-introducing-an-innovative-tax-regime-to-attract-investment
global.chinadaily.com.cn/a/202104/09/WS606f1103a31024ad0bab4527.html
news.cgtn.com/news/2021-04-09/China-improves-financial-support-for-reform-opening-up-in-Hainan-ZjSGh3zFZu/index.html
www.ecns.cn/news/politics/2021-04-19/detail-ihakpzkw7140931.shtml
www.moodiedavittreport.com/invest-in-hainan-new-website-launched-to-attract-global-investors-to-hainan-free-trade-port/
www.investhainan.cn
www.xinhuanet.com/english/2021-04/13/c_139878175.htm