“เมืองยวีหลิน เปิดตัวฐานผลิตเอทิลีนไกลคอลจากถ่านหินที่ใหญ่ที่สุดในโลก ลดการนำเข้าจากต่างชาติ สอดคล้องนโยบายการพัฒนาคุณภาพสูงที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม”
7 Nov 2022ภายใต้ยุทธศาสตร์ “Dual Circulation” ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมฉบับที่ 14 ที่จีนเน้นสนับสนุนเศรษฐกิจในประเทศผ่านการบริโภคและภาคบริการ ลดการพึ่งพาปัจจัยการผลิตและเทคโนโลยีจากต่างประเทศ ในขณะเดียวกันก็มุ่งเดินหน้าขยายความสัมพันธ์ในด้านการค้าและการลงทุนกับนานาชาตินั้น
ในด้านอุตสาหกรรมพลังงาน จีนได้ให้ความสำคัญต่อการพัฒนาศักยภาพการผลิตและแปรรูปพลังงานควบคู่ไปกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ดังที่ปรากฎในแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 14 ที่จีนได้ตั้งเป้าภายในปี 2568 (ปี 2025) จะลดปริมาณความเข้มข้นของคาร์บอนไดออกไซด์ในอุตสาหกรรมปิโตรเคมีลงร้อยละ 10 และจะลดการปล่อยก๊าซของเสียที่ได้จากกระบวนการผลิต (Volatile Organic Compounds: VOCs) ลงร้อยละ 30 เมื่อเปรียบเทียบกับสัดส่วนในปี 2563 (ปี 2020) [1]
แผนที่แสดงปริมาณถ่านหินสะสมสูงสุดในจีน
มณฑลส่านซี ถือเป็นมณฑลที่มีปริมาณสะสมของถ่านหินและก๊าซธรรมชาติสูงเป็นอันดับที่ 4 ของจีนเป็นรองเพียงเขตฯ ซินเจียง, เขตฯ มองโกเลียใน และมณฑลชานซีเท่านั้น ในปี 2564 มณฑลส่านซีมีถ่านหินสะสมกว่า 414,300 ล้านตัน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 23 ของปริมาณถ่านหินทั้งประเทศ[2] โดยพื้นที่ที่มีปริมาณสะสมสูงสุดอยู่ทางตอนเหนือของมณฑลส่านซี โดยเฉพาะในเมืองยวีหลินที่มีถ่านหินกว่า 280,000 ล้านตัน (คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 47.96 ของทั้งมณฑล)[3] ทำให้เมืองยวีหลินก้าวขึ้นมาเป็นเมืองชั้นนำในอุตสาหกรรมเหมืองแร่และถ่านหินของมณฑลส่านซีและของประเทศ
นอกจากการเป็นแหล่งผลิตถ่านหินที่สำคัญแล้ว เมืองยวีหลินยังเป็นพื้นที่ที่มีปริมาณน้ำมันดิบและก๊าซธรรมชาติอยู่มากเช่นกัน ในอดีตเมืองยวีหลินเน้นการส่งออกผลิตภัณฑ์ด้านพลังงานในเชิงปฐมภูมิเป็นหลัก ซึ่งส่งผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง จนทำให้ในระหว่างแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมฉบับที่ 13 (ปี 2559-2563) รัฐบาลมณฑลส่านซีได้ประกาศแผน “ปฏิรูป” และ “ลงโทษ” วิสาหกิจและโรงงานที่ไม่มีระบบการจัดการของเสียจากการผลิตที่ได้มาตรฐาน โดยได้จับปรับและยกเลิกใบประกอบกิจการในวิสาหกิจเหมืองแร่ถ่านหินไปกว่า 155 เหมือง สามารถลดปริมาณการผลิตถ่านหินที่ไม่ได้มาตรฐานได้ถึง 55.97 ล้านตัน[1]
ผลจากการให้ความสำคัญในด้านสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ทำให้เมืองยวีหลินหันมาให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณค่าแก่ผลิตภัณฑ์ (Value Creation) ตามนโยบายมุ่งเน้นการพัฒนาที่มีคุณภาพสูง (High-quality Development) เพื่อยกระดับรายได้สู่พื้นที่ โดยต่อยอดผลิตภัณฑ์พลาสติกจากน้ำมันดิบและถ่านหิน ซึ่งเป็นกลุ่มพลังงานที่เมืองยวีหลินมีมากติดอันดับต้น ๆ ของประเทศ
โครงการก่อสร้างฐานการผลิตเอทิลีนไกลคอลที่เมืองยวีหลิน เป็นโครงการที่ร่วมมือกับสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ (China Academy of Science : CAS)[2] นำเอาผลการวิจัยและพัฒนาทางวิทยาศาสตร์ มาต่อยอดเป็นผลผลิตที่สามารถสร้างรายได้ให้กับท้องถิ่น ในขณะเดียวกันก็นำเทคโนโลยีการบำบัดและควบคุมมลพิษมาปรับใช้เพื่อนำกาก/เศษที่เหลือจากการผลิต มาใช้ให้เกิดประโยชน์และปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อมให้มากที่สุด
ทำความรู้จักเอทิลีนไกลคอล (Ethylene Glycol) สารเคมีสารพัดประโยชน์
ท่านผู้อ่านอาจสงสัยว่า เหตุใดเหมืองถ่านหินในเมืองยวีหลิน จึงเลือกต่อยอดการแปรรูปถ่านหินเป็น “เอทิลีนไกลคอล (Ethylene Glycol)” ด้วยก็เพราะเป็นสารเคมีที่ได้รับความนิยมในอุตสาหกรรมจำนวนมาก โดยเฉพาะในกลุ่มการผลิตเส้นใยโพลีเอสเตอร์ การผลิตพลาสติก และนิยมใช้เป็นสารหล่อเย็นและสารป้องกันน้ำแข็งตัวในเครื่องยนต์และเครื่องจักร
จากประโยชน์ข้างต้นจะเห็นได้ว่า เอทิลีนไกลคอล (Ethylene Glycol) เป็นสารเคมีที่มีความสำ
คัญและเป็นที่ต้องการของตลาดโลกมาก โดยเฉพาะจีนที่เป็นประเทศที่มีการนำเข้าเอทิลีนไกลคอล (Ethylene Glycol) สูงที่สุดในโลก[3] ข้อมูลจาก trendeconomy.com ระบุว่าในปี 2563 จีนนำเข้าเอทิลีนไกลคอล (Ethylene Glycol) มากถึง 4,901 ล้านดอลลาร์สหรัฐ คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 60.57 ของปริมาณการนำเข้าทั่วโลก[4] ในขณะที่สหรัฐอเมริกา เป็นประเทศที่มีการส่งออกเอทิลีนไกลคอล (Ethylene Glycol) สูงที่สุดในโลก
จากกราฟข้อมูลข้างต้น สะท้อนให้เห็นว่าที่ผ่านมาจีนพึ่งพาการนำเข้าเอทิลีนไกลคอลจากต่างประเทศเป็นหลัก ซึ่งอาจไม่สอดคล้องกับเป้าหมายเน้นการพึ่งพาตนเองของจีน โดยเฉพาะภายหลังการแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่ได้เน้นความสำคัญของการพึ่งพาการบริโภคในประเทศมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะความสำคัญของเอทิลีนไกลคอล (Ethylene Glycol) ที่ถูกนำมาผลิตเป็นวัสดุป้องกันการติดเชื้อและกลุ่มสิ่งทออื่น ๆ มากขึ้น สวนทางกับการคาดการณ์ที่ถึงแม้ผลกระทบจากโรคโควิด-19 จะส่งผลให้ปริมาณความต้องการเอทิลีนไกลคอลในกลุ่มการผลิตขวดน้ำพลาสติก ในกลุ่ม PET[1]ลดลง เนื่องจากกิจกรรมการท่องเที่ยวและการเดินทางลดลง แต่อานิสงส์ของปริมาณความต้องการผลิตภัณฑ์ในกลุ่มสิ่งทอและอุปกรณ์ป้องกันเชื้อโรค (Personal Protective Equipment) ได้เข้ามาทดแทนปริมาณความต้องการที่ลดลงไปกับการงดกิจกรรมนอกบ้านแทน[2] จึงเป็นอีกหนึ่งปัจจัยเสริมการพัฒนาการวิจัยการผลิตเอทิลีนไกลคอลภายในประเทศ รวมถึงการสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาอุตสาหกรรมในประเทศให้ยืนได้ด้วยตนเองโดยเร็ว
รู้จักฐานการผลิตเอทิลีนไกลคอลจากถ่านหินที่ใหญ่ที่สุดในโลกของเมืองยวีหลิน มณฑลส่านซี
ฐานการผลิตเอทิลีนไกลคอลจากถ่านหินที่ใหญ่ที่สุดในโลกของเมืองยวีหลินนี้ นำโดยสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ (China Academy of Science : CAS) และ Yulin Chemical Company บริษัทลูกของ Shaanxi Coal Group ตลอดจนองค์กรความร่วมมือที่เกี่ยวข้อง ได้กลายมาเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตเอทิลีนไกลคอล (Ethylene Glycol) จากถ่านหินของเมืองยวีหลิน นอกจากจะสามารถต่อยอดเป็นวัตถุดิบที่เป็นที่ต้องการของตลาดแล้ว ฐานการผลิตฯ นี้ยังได้ใช้เทคโนโลยี PSA (Pressure Swing Adsorption) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีแยกและดูดซับก๊าซ ซึ่งทำให้ฐานฯ ได้รับผลพลอยได้เป็นก๊าซไฮโดรเจนบริสุทธิ์ที่ได้จากการผลิตเอทิลีนไกลคอล โดยก๊าซไฮโดรเจนบริสุทธิ์นี้ถือเป็นพลังงานสะอาดที่สามารถนำไปใช้เป็นเชื้อเพลิงไฮโดรเจนได้อีกทางหนึ่ง[1] ถือเป็นการนำทรัพยากรมาใช้อย่างคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด
ฐานการผลิตเอทิลีนไกลคอลจากถ่านหินที่ใหญ่ที่สุดในโลก
ภาพจาก http://www.sasac.gov.cn/n2588025/n2588129/c26256745/content.html
นอกจากการนำเทคโนโลยี PSA มาใช้แล้ว ปัจจุบัน CAS ยังได้ร่วมกับ 12 หน่วยงานวิจัยด้านพลังงานได้ร่วมกันก่อตั้งศูนย์วิจัยนวัตกรรมพลังงานสะอาดเมืองยวีหลิน (洁净能源创新研究院榆林分院: Clean Energy Innovation Research Institute, Yulin Branch) เพื่อเน้นสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีด้านพลังงานสะอาดโดยเฉพาะ โครงการที่พร้อมเดินสายการผลิตเอทิลีนไกลคอลอย่างเป็นทางการ ภายหลังสิ้นสุดการทดลองเดินเครื่องและกระบวนการตรวจสอบทั้งหมดตั้งแต่ปลายเดือนเมษายนที่ผ่านมา โดยใช้งบประมาณการลงทุน 26,500 ล้านหยวน ครอบคลุมพื้นที่ 6,600 หมู่ (ราว 2,750 ไร่) มีกำลังการผลิต 1.8 ล้านตัน/ปี นอกจากจะเน้นการผลิตเอทิลีนไกลคอลแล้ว กระบวนการผลิตเอทิลีนไกลคอลยังสามารถผลิต Dimethyl carbonate (DMC) และเอทานอลจากถ่านหินได้อีกจำนวนหนึ่งด้วย
พิธีส่งมอบโครงการฯ ภาพจาก https://www.chinaecec.com/xwtt/info.aspx?itemid=5717
ฐานการผลิตฯ นี้เป็นเพียง 1 ในโครงการลงทุนทางด้านการแปรรูปพลังงานและสารเคมีจากถ่านหิน (Demonstration Project of Coal Separation and Utilization of New Chemical Materials : 煤炭分质利用制化工新材料示范项目) ครอบคลุมพื้นที่กว่า 23,100 หมู่ (ราว 9,426 ไร่) งบประมาณการลงทุนทั้งหมดรวม 231,500 ล้านหยวน[1] คาดการณ์ว่าเมื่อการก่อสร้างเสร็จสมบูรณ์ทั้งหมด จะกลายเป็นฐานการผลิตเอทิลีนไกลคอลที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศจีน เป็นหมุดหมายสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมพลังงานของประเทศที่สามารถต่อยอดไปเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณค่าเชิงพาณิชย์ ลดการพึ่งพาการนำเข้าเอทิลีนไกลคอลจากต่างชาติ และเป็นกำลังสำคัญในการเรียนรู้และปรับปรุงคุณภาพของอุตสาหกรรมการผลิตสารเคมีในประเทศ ตลอดจนการส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรมวัสดุใหม่ที่มีคุณภาพสูงและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม จากการผลิตเอทิลีนไกลคอลอีกด้วย
**********************
[1] http://www.sasac.gov.cn/n2588025/n2588129/c26256745/content.html, http://www.ccoalnews.com/news/202210/11/c162186.html
[1] ไฮโดรเจนบริสุทธิ์ที่ได้จากกระบวนการผลิตเอธิลีนไกลคอลจากฐานฯ สามารถผลิตได้ 480,000 Nm3/h (มาตรฐานการไหลของก๊าซต่อชั่วโมง) นอกจากได้ไฮโดรเจนบริสุทธิ์แล้ว ยังสามารถผลิต Dimethyl carbonate (DMC) และเอทานอลจากถ่านหินได้อีกจำนวนหนึ่งด้วย
[1] พลาสติก PET ย่อมาจาก Polyethylene Terephthalate คือ พลาสติกประเภทคืนรูป (Thermoplastic) ที่มีน้ำหนักโมเลกุลสูงจึงมีความเหนียวสูง นิยมในกลุ่มอุตสาหกรรมอาหาร ผลิตบรรจุภัณฑ์อาหารต่างๆ และรวมถึงของใช้ในชีวิตประจำวันหลายชนิด
[2] China’s ethylene glycols imports could decline by 45% in 2021 – Asian Chemical Connections (icis.com)
[1] https://www.ndrc.gov.cn/xwdt/ztzl/nybzgzzl/gnjnybz/202102/t20210226_1268336.html?code=&state=123
[2] วิจัยและพัฒนาเทคโลยีโดย Fujian Institute of Research on Structure of Materials ภายใต้การดูแลของ CAS
[3] ตามมาด้วยตุรกี สรอ. อิเดีย และ อินโดนีเซีย ที่มีอัตราส่วนการนำเข้าต่อปริมาณการนำเข้าทั่วโลกร้อยละ 3.93, 3.24, 3.16, และ 2.5 ตามลำดับ
[4] https://trendeconomy.com/data/commodity_h2/290531
[1] https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959652622013774
[2] https://wenku.baidu.com/view/d20f8a9566ce0508763231126edb6f1aff0071c9.html
[3] https://baijiahao.baidu.com/s?id=1742516972968186390&wfr=spider&for=pc