เขต YRD ทะยานสู่ผู้นำโลกหุ่นยนต์เสมือนมนุษย์ (ตอนที่ 1 : นโยบาย ยุทธศาสตร์ และเป้าหมาย)
30 Apr 2025การประยุกต์ใช้หุ่นยนต์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานได้เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วจากการสนับสนุนการทำงานของเครื่องจักรหรือการทำงานแบบไม่ซับซ้อนในโรงงาน ไปสู่การทำงานที่มีความซับซ้อนและแม่นยำ รวมถึงการพัฒนาหุ่นยนต์เสมือนมนุษย์ (Humanoid Robot) ซึ่งมีประสิทธิภาพสูง ทำงานได้หลากหลาย รวมทั้งสามารถสนับสนุนการใช้ชีวิตประจำวันของมนุษย์ได้เป็นอย่างดี
จีนตั้งเป้าหมายอย่างจริงจังในการเป็นผู้นำอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ระดับโลก บนพื้นฐานของความเข้มแข็งด้านนวัตกรรมและปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence: AI) ในระดับโลก โดยเฉพาะเขตเศรษฐกิจสามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซี (Yangtze River Delta: YRD) ซึ่งประกอบด้วยนครเซี่ยงไฮ้ มณฑลเจียงซู มณฑลเจ้อเจียง และมณฑลอานฮุย ซึ่งกำลังก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางนวัตกรรม AI และหุ่นยนต์ที่สำคัญของจีนและโลก โดยในปี ค.ศ. 2024 เขต YRD สามารถดึงดูดเงินลงทุนในอุตสาหกรรมหุ่นยนต์เสมือนมนุษย์ประมาณ 4,840 ล้านหยวน คิดเป็นร้อยละ 44 ของเงินทุนทั้งหมดในจีน โดยเซี่ยงไฮ้ได้รับเงินลงทุนถึง 2,310 ล้านหยวน หรือร้อยละ 21 ของเงินทุนในจีน สะท้อนศักยภาพและความน่าดึงดูดของเซี่ยงไฮ้และ YRD ในสายตานักลงทุนอย่างชัดเจน
บทความนี้จะแบ่งเป็น 3 ตอน ในตอนแรกจะให้ข้อมูลถึงนโยบายและยุทธศาสตร์ที่เกี่ยวข้องของจีนและ YRD ตอนที่สองจะสำรวจปัจจัยสู่ความสำเร็จของ YRD และตอนสุดท้ายจะชี้ให้เห็นถึงความท้าทายของการพัฒนาอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ และโอกาสความร่วมมือระหว่างไทยกับ YRD
เป้าหมายการพัฒนาอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ของจีน
รัฐบาลจีนมีเป้าหมายจะทำให้ประเทศกลายเป็นศูนย์กลางนวัตกรรมและเทคโนโลยีหุ่นยนต์ของโลกภายในปี ค.ศ. 2025 ตามแผนพัฒนาอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ที่ประกาศในปี ค.ศ. 2021 โดยมุ่งเน้นการพัฒนาหุ่นยนต์เสมือนมนุษย์ที่มี ต้นทุนต่ำ มีความแม่นยำและเชื่อถือได้สูง พร้อมตั้งเป้าหมายให้รายได้จากอุตสาหกรรมหุ่นยนต์เติบโตเฉลี่ยปีละกว่าร้อยละ 20 และเพิ่มการใช้หุ่นยนต์ในภาคการผลิตเป็นสองเท่าภายในปี ค.ศ. 2025
ภายในปี ค.ศ. 2029 ตลาดหุ่นยนต์เสมือนมนุษย์ของจีนคาดว่าจะมีมูลค่าสูงถึง 75,000 ล้านหยวน หรือร้อยละ 32.7 ของโลก หุ่นยนต์เหล่านี้ถูกออกแบบมาเพื่อรองรับงานที่ซับซ้อนและสภาพแวดล้อมที่หลากหลายทั้งในอุตสาหกรรมหนัก เกษตรกรรม โลจิสติกส์ รวมถึงการใช้งานเชิงพาณิชย์และในครัวเรือน
นอกจากนี้ จีนได้ตั้งเป้าหมายในระยะ สั้น – กลาง – ยาว เพื่อรองรับในเรื่องนี้ ดังนี้ภายในปี ค.ศ. 2025 จีนจะเพิ่มจำนวนโรงงานผลิตหุ่นยนต์และยกระดับประสิทธิภาพการผลิตเพื่อลดต้นทุนอย่างมีนัยสำคัญ ภายในปี ค.ศ. 2035 จะยก ระดับคุณภาพและความสามารถในการผลิตให้เทียบเท่าระดับโลก และภายในปี ค.ศ. 2045 จะเป็นผู้นำการผลิตหุ่นยนต์และเทคโนโลยีขั้นสูงในระดับโลกอย่างเต็มตัว
นโยบายและแผนยุทธศาสตร์เกี่ยวกับอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ของเขต YRD
แรงขับเคลื่อนสำคัญที่ผลักดันให้ YRD กลายเป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมหุ่นยนต์คือ “นโยบายเชิงรุกและการวางแผนพัฒนาอย่างจริงจังของแต่ละพื้นที่ใน YRD” โดยรัฐบาลท้องถิ่นมีแผนยุทธศาสตร์และมาตรการส่งเสริมอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ที่น่าสนใจเพื่อรักษาการมีบทบาทนำในการเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมระดับโลก อาทิ
– เซี่ยงไฮ้ ประกาศแผนปฏิบัติการอุตสาหกรรมหุ่นยนต์อัจฉริยะ (ค.ศ. 2023 – 2025) ตั้งเป้าสร้างอุตสาหกรรมหุ่นยนต์มูลค่า 100,000 ล้านหยวน ผลักดัน 10 แบรนด์ชั้นนำและ 100 สถานการณ์ใช้งานมาตรฐาน รวมทั้งมุ่งพัฒนา Robot Valley ใน Zhangjiang Hi-Tech Park ให้เป็นศูนย์นวัตกรรมและการผลิตหุ่นยนต์ระดับโลก ตั้งเป้าผลผลิตรวม 70,000 ล้านหยวนและเป็นฐานบริษัทหุ่นยนต์กว่า 150 แห่ง รวมถึงบริษัทชั้นนำอย่าง ABB และ Fourier Intelligence นอกจากนี้ เซี่ยงไฮ้ได้เดินหน้าโครงการ Robot+ ซึ่งเป็นการประยุกต์ใช้หุ่นยนต์ในอุตสาหกรรมต่าง ๆ โดยจะติดตั้งหุ่นยนต์อุตสาหกรรมใหม่ 20,000 ตัวภายในปี ค.ศ. 2025
– มณฑลเจียงซู มีแผนขยายอุตสาหกรรมหุ่นยนต์เป็น 200,000 ล้านหยวนภายในปี ค.ศ. 2025 โดยตั้งเป้าเพิ่มบริษัทหุ่นยนต์ระดับสากล 5 แห่ง เพิ่มวิสาหกิจด้านนวัตกรรมเฉพาะทาง 10 แห่ง คัดเลือกสถานการณ์ใช้งานมาตรฐาน 50 รายการ และเพิ่มความหนาแน่นของหุ่นยนต์ในภาคการผลิตกว่า 500 หน่วยต่อประชากร 10,000 คน
– มณฑลเจ้อเจียง ประกาศ “แผนปฏิบัติการเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมหุ่นยนต์เสมือนมนุษย์ (ค.ศ. 2024 – 2027)” ตั้งเป้าผลิตหุ่นยนต์ Humanoid 20,000 ตัวต่อปี สร้างอุตสาหกรรมหลัก 20,000 ล้านหยวน และอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง 50,000 ล้านหยวน โดยเน้นบูรณาการ AI และโมเดลภาษาขนาดใหญ่ (LLMs) เพื่อพัฒนาสมองและการเคลื่อนไหวของหุ่นยนต์ สร้างระบบนิเวศอุตสาหกรรมที่แข็งแกร่งในนครหางโจวและเมืองหนิงโป ส่งเสริมโครงการ Robot+ เพื่อขยายการใช้งานในภาคการผลิตและบริการ สร้างสถานการณ์ใช้งานมาตรฐาน 50 รายการภายในปี ค.ศ. 2027 รวมทั้งสนับสนุนนโยบายจัดซื้อจัดจ้างของรัฐเพื่อกระตุ้นตลาดหุ่นยนต์
– มณฑลอานฮุย วางแผนสร้างระบบนวัตกรรมสำหรับหุ่นยนต์เสมือนมนุษย์ภายในปี ค.ศ. 2025 โดยเน้นการพัฒนาส่วนประกอบหลัก เช่น สมอง สมองน้อย และแขนขา เพื่อยกระดับผลิตภัณฑ์ให้เทียบเท่ามาตรฐานระดับชาติ และเร่งการเติบโตแบบก้าวกระโดดของอุตสาหกรรมนี้ภายในปี ค.ศ. 2030 โดยคาดว่าจะมีการใช้งานอย่างแพร่หลายและบูรณาการเข้ากับเศรษฐกิจจริง รวมทั้งประกาศแผนพัฒนานวัตกรรม AI ระยะ 3 ปี (ค.ศ. 2023 – 2025) สนับสนุนภาคเอกชนวิจัยและใช้ AI และเปิดกว้างในด้านทรัพยากรข้อมูลเพื่อเป็นรากฐานในการพัฒนาอุตสาหกรรม AI และหุ่นยนต์
บทความนี้แสดงถึงเป้าหมายภาพใหญ่ของจีนในการขึ้นเป็นผู้นำอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ระดับโลก ผ่านนโยบายและยุทธศาสตร์ที่ชัดเจน โดยเฉพาะเขต YRD ที่เป็นผู้นำด้านวัตกรรมของจีน บทความตอนถัดไปจะเจาะลึกถึงปัจจัยความสำเร็จของ YRD ในการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ทั้งในจีนและระดับโลก
—————-
จัดทำโดย นางสาวภาสินี หอมนาน นักศึกษาฝึกงาน สถานกงสุลใหญ่ ณ นครเซี่ยงไฮ้
ข้อมูลอ้างอิง
(1) https://technode.com/ หัวข้อ China sets ambitious plans to mass-produce humanoid robots by 2025
(2) https://mgronline.com/ หัวข้อ New China Insights : เทรนด์ใหม่กับอุตสาหกรรมหุ่นยนต์จีน
(3) https://www.swinethailand.com/ หัวข้อ จีนประกาศแผนเศรษฐกิจ 5 ปีฉบับใหม่ มุ่งส่งเสริมตลาดภายในและต่างประเทศ เน้นพึ่งพาตัวเองด้านเทคโนโลยีมากขึ้น เศรษฐกิจโตแบบมีคุณภาพ
(4) https://english.shanghai.gov.cn/ หัวข้อ Yangtze River Delta launches action plan to boost integrated development
(5) https://www.borunte.net/ หัวข้อ PK In The Robot Market Between Six Regions In China
(6) https://www.mfa.go.th/en/index หัวข้อ Thailand Advancing Green Partnership with the YRD at the 6th Bangkok – Shanghai Economic Conference
(7) https://thaibizchina.com/ หัวข้อ ศึกษานวัตกรรม AI ในเขต YRD (ตอนที่ 1: เจาะนโยบายและเป้าหมายการพัฒนา)
