อัพเดทความคืบหน้า “กลุ่มเมืองฉางจูถาน” ของมณฑลหูหนาน

13 Dec 2023

ก่อนอื่นมาทำความรู้จักกลุ่มเมืองฉางจูถานของมณฑลหูหนานกันก่อน กลุ่มเมืองฉางจูถานประกอบด้วย 3 เมือง ได้แก่ นครฉางซา เมืองจูโจว และเมืองเซียงถาน มีพื้นที่คิดเป็นหนึ่งใน 7 ของพื้นที่มณฑล สถิติปี 2565 กลุ่มเมืองฉางจูถานมีจำนวนประชากรราว 17 ล้านคน คิดเป็นสัดส่วน 1 ใน 4 ของจำนวนประชากรทั้งมณฑล มูลค่า GDP 2.03 ล้านล้านหยวน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 42 ของมูลค่า GDP มณฑล มูลค่าอุตสาหกรรมการผลิตคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 31.1 ของมูลค่า GDP มณฑล และขนาดของเศรษฐกิจดิจิทัลคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 43.8 ของขนาดเศรษฐกิจดิจิทัลทั้งมณฑล

พัฒนาการของกลุ่มเมืองฉางจูถาน แนวคิดกลยุทธ์การบูรณาการทั้งสามเมืองให้กลายเป็นกลุ่มเมืองฉางจูถานเกิดขึ้นตั้งแต่ปี 2540 และพัฒนาความเจริญอย่างค่อยเป็นค่อยไป จนเมื่อประธานาธิบดี สี จิ้นผิง เดินทางเยือนมณฑลหูหนานในปี 2563 ได้สั่งการให้พัฒนาและบูรณาการกลุ่มเมืองฉางจูถานต่อไปให้สัมฤทธิ์ผลมากขึ้น ต่อมารัฐบาลกลางได้ประกาศ “แผนดำเนินการพัฒนากลุ่มเมืองตอนกลางแม่น้ำแยงซีในช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติจีนฉบับที่ 14 (ปี 2564-2568)” ซึ่งประกอบด้วย 3 กลุ่มเมืองใน 3 มณฑล ได้แก่ กลุ่มเมืองฉางจูถาน (มณฑลหูหนาน) กลุ่มเมืองอู่ฮั่น (มณฑลหูเป่ย) และกลุ่มเมืองหนานชาง (มณฑลเจียงซี) หลังจากนั้นในปี 2565 กลุ่มเมืองฉางจูถานได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาและปฏิรูปแห่งชาติให้เป็นเขตวงกลมเศรษฐกิจหรือกลุ่มเมืองเศรษฐกิจระดับชาติเป็นลำดับที่ 1 ในเขตภาคกลางของจีน และลำดับที่ 4 ของจีน ต่อจากกลุ่มเมืองหนานจิง กลุ่มเมืองฝูโจว และกลุ่มเมืองเฉิงตู ที่ทยอยออกมาเมื่อปี 2564

ล่าสุด ช่วงเดือนสิงหาคม 2566 รัฐบาลมณฑลหูหนานได้ประกาศ “แผนดำเนินการพัฒนากลุ่มเมืองฉางจูถานสามปี (ปี 2566-2568)” โดยตั้งเป้าหมายว่า ภายในปี 2568 กลุ่มเมืองฉางจูถานจะมีมูลค่า GDP ทะลุหลัก 2.5 ล้านล้านหยวน จำนวนประชากรเพิ่มขึ้นเป็น 17.5 ล้านคน อัตราความเป็นเมืองมีสัดส่วนเพิ่มเป็นร้อยละ 80 คลัสเตอร์อุตสาหกรรมระดับแสนล้านหยวนมีจำนวนมากกว่า 15 กลุ่ม เขตสีเขียวและพื้นที่ป่าไม้มีสัดส่วนเพิ่มขึ้น รวมถึงมีจำนวนวันที่มีอากาศดีในสัดส่วนที่มากกว่าร้อยละ 86.4

เป้าหมายและจุดเด่นของกลุ่มเมืองฉางจูถาน การรวมกลุ่มกันของนครฉางซา เมืองจูโจว และเมืองเซียงถานมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการบูรณาการและการพัฒนาร่วมกัน เพื่อให้เมืองทั้งสามแห่งมีความใกล้ชิดกันมากขึ้น เกิดการประสานเป็นกลุ่มเมืองและสร้างความเจริญร่วมกัน รวมถึงเพื่อเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขัน โดยมุ่งเน้นการพัฒนาความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและสร้างความร่วมมือที่ส่งเสริมระหว่างกัน ร่วมกันสร้างความเจริญทั้งด้านอุตสาหกรรม วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ความเชื่อมโยงคมนาคม และการบริการสาธารณะ (เช่น สถานศึกษา และโรงพยาบาล) โดยมีแนวทางการส่งเสริมความเป็นเมือง ความสามารถทางการแข่งขัน ความทันสมัย และความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ปัจจุบัน กลุ่มเมืองฉางจูถานมีจุดเด่นที่สำคัญ คือ นครฉางซา เมืองจูโจว และเมืองเซียงถานต่างมีความโดดเด่นด้านอุตสาหกรรมที่แตกต่างกันและสามารถเกื้อกูลระหว่างกัน ทั้งนี้ ภายใต้ “แผนดำเนินการพัฒนากลุ่มเมืองฉางจูถานสามปี (ปี 2566-2568)” ได้กำหนดอุตสาหกรรมที่โดดเด่นของแต่ละเมืองไว้ โดยนครฉางซามุ่งส่งเสริมอุตสาหกรรมเป้าหมาย 4 ประเภท ได้แก่ (1) อุตสาหกรรมเครื่องจักรกลเพื่อการก่อสร้าง เพื่อยกระดับให้มีความสามารถทางการแข่งขันในระดับโลก (2) อุตสาหกรรมระบบการคำนวณอัตโนมัติรุ่นใหม่ เช่น ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ระบบดาวเทียมนำทางเป๋ยโต่ว บล็อกเชน (Blockchain) 5G อินเทอร์เน็ตอุตสาหกรรม (Industrial Internet) และวงจรรวม (Integrated Circuit) มุ่งยกระดับให้มีขนาดใหญ่ขึ้น โดยให้มีมูลค่าการผลิตมากกว่าระดับสองแสนล้านหยวน (ทั้งนี้ ในปี 2564 คลัสเตอร์อุตสาหกรรมระบบการคำนวณอัตโนมัติรุ่นใหม่   ของนครฉางซามีมูลค่าการผลิตรวม 135,000 ล้านหยวน) (3) อุตสาหกรรมที่มีศักยภาพ เช่น วัสดุกักเก็บพลังงาน รถยนต์พลังงานใหม่ และยาชีวภาพ มุ่งยกระดับให้ก้าวขึ้นสู่คลัสเตอร์อุตสาหกรรมระดับประเทศ และ (4) อุตสาหกรรมเกิดใหม่ (Emerging Industry) เช่น อุตสาหกรรมเสียงและวิดีโอ ปัญญาประดิษฐ์ และยานยนต์อัจฉริยะ (Intelligent Connected Vehicle: ICV) โดยยกระดับให้มีชื่อเสียงระดับประเทศ

สำหรับเมืองจูโจว มุ่งเน้นอุตสาหกรรม 4 ประเภท ได้แก่ (1) อุตสาหกรรมอุปกรณ์คมนาคมทางราง เพื่อยกระดับให้ก้าวกระโดดไปสู่คลัสเตอร์อุตสาหกรรมระดับโลก (2) อุตสาหกรรมเครื่องยนต์สำหรับเครื่องบินขนาดกลางและขนาดเล็ก ยกระดับให้มีมูลค่าการผลิตมากกว่าแสนล้านหยวน (3) อุตสาหกรรมที่มีศักยภาพ เช่น คาร์ไบด์ (Carbide เป็นสารประกอบที่นำมาผลิตเป็นเครื่องมือตัดเฉือนโลหะในภาคอุตสาหกรรม) และเครื่องเคลือบดินเผา ยกระดับให้ก้าวขึ้นสู่คลัสเตอร์อุตสาหกรรมระดับประเทศ และ (4) อุตสาหกรรมเกิดใหม่ เช่น การประยุกต์ใช้ระบบสัญญาณนำทางดาวเทียมเป่ยโต่ว พลังงานใหม่ และวัสดุพอลิเมอร์ พัฒนาให้ก้าวหน้าขึ้นไปอีกขั้น

ในส่วนของเมืองเซียงถาน จะมุ่งเน้นอุตสาหกรรม 2 ประเภท ได้แก่ (1) อุตสาหกรรมหลัก เช่น วัสดุเหล็กและวัสดุใหม่ อุปกรณ์ขับเคลื่อนด้วยไฟฟ้าและอุปกรณ์พลังงานลม เพื่อยกระดับให้ก้าวขึ้นสู่คลัสเตอร์อุตสาหกรรมระดับประเทศ และ (2) อุตสาหกรรมโดดเด่น เช่น รถยนต์และชิ้นส่วนรถยนต์ อุปกรณ์พลังงาน อุปกรณ์การเดินเรือ และอุตสาหกรรมด้านการทหาร เพื่อพัฒนาให้ก้าวหน้าไปอีกขั้น

จุดเด่นอีกประการคือ การพัฒนาความเชื่อมโยงเครือข่ายคมนาคมและโลจิสติกส์เชื่อมโยงถึงกัน โดยมีจุดหมายให้เมืองทั้งสามแห่งสามารถเดินทางถึงกันได้ภายในครึ่งชั่วโมง รวมถึงเพื่อส่งเสริมให้กลุ่มเมืองกลายเป็นศูนย์กลางการขนส่งและโลจิสติกส์ที่สำคัญระดับประเทศ ซึ่งในทางภูมิศาสตร์ นครฉางซาอยู่ห่างจากเมืองจูโจว 50-70 กิโลเมตร และห่างจากเมืองเซียงถาน 50-60 กิโลเมตร ขณะที่เมืองเซียงถานห่างจากเมืองจูโจวราว 20 กิโลเมตร ปัจจุบัน ทั้งสามเมืองมีรถไฟความเร็วสูงและรถไฟด่วนพาดผ่านทำให้สามารถเดินทางถึงกันได้ภายในครึ่งชั่วโมง

ขณะเดียวกัน กลุ่มเมืองฉางจูถานยังส่งเสริมการพัฒนานวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีร่วมกัน เพื่อตอบสนองตามยุทธศาสตร์ “3 พื้นที่สำคัญ” ของมณฑลหูหนาน กล่าวคือ เพื่อให้กลุ่มเมืองกลายเป็นพื้นที่อุตสาหกรรมการผลิตชั้นนำที่สำคัญของจีน พื้นที่วิทยาศาสตร์และนวัตกรรมที่มีความสามารถทางการแข่งขัน และพื้นที่ตอนในของจีนที่ปฏิรูปและเปิดกว้างสู่ภายนอก โดยมีเป้าหมายว่า ภายในปี 2568 หูหนานจะสร้างคลัสเตอร์อุตสาหกรรมการผลิตชั้นนำระดับโลก 3 กลุ่ม ได้แก่ เครื่องจักรกลเพื่อการก่อสร้าง อุปกรณ์คมนาคมทางราง และเครื่องยนต์สำหรับเครื่องบินขนาดกลางและขนาดเล็ก

ไม่เพียงเท่านั้น ในช่วงสองปีที่ผ่านมา มณฑลหูหนานยังผลักดันการก่อสร้างและให้ความสำคัญกับศูนย์ทดลองขนาดใหญ่ 8 แห่งของมณฑล เพื่อส่งเสริมความแข็งแกร่งทางเทคโนโลยีและขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพสูงของมณฑล ได้แก่ (1) ศูนย์ปฏิบัติการเยว่ลู่ซาน มุ่งเน้นการทดลองด้านการเกษตร โดยเฉพาะการพัฒนาพันธุ์พืชและสัตว์ เช่น ข้าว พริก ชา ปลาน้ำจืด สุกร และพืชน้ำมัน (ชาน้ำมันหรือคามิเลีย (Camellia) และเรพซีด (Rapeseed)) (2) ศูนย์นวัตกรรมอุตสาหกรรมเยว่ลู่ซาน มุ่งเน้นการทดลองด้านอุตสาหกรรม โดยเฉพาะด้านอุตสาหกรรมการผลิต (3) ห้องปฏิบัติการเซียงเจียง มุ่งเน้นการทดลองด้านการประมวลผลขั้นสูงและปัญญาประดิษฐ์ (4) ห้องปฏิบัติการฝูหรง มุ่งเน้นด้านการแพทย์ โดยเฉพาะการแพทย์แม่นยำ (Precision Medicine) (5) ศูนย์ซุปเปอร์คอมพิวเตอร์แห่งชาตินครฉางซา (6) ศูนย์ทดสอบพลศาสตร์ภาคพื้นดินของเครื่องบินขนาดใหญ่ (7) ศูนย์ทดสอบความสามารถของอุปกรณ์คมนาคมทางราง และ (8) ศูนย์ทดสอบทางอากาศพลศาสตร์ (Aerodynamics) รวมถึงมีเป้าหมายว่า ภายในปี 2568 ศูนย์ทดลองทั้งแปดแห่งนี้จะช่วยสนับสนุนให้มีจำนวนคลัสเตอร์อุตสาหกรรมระดับแสนล้านหยวนเพิ่มขึ้นเป็นมากกว่า 15 กลุ่ม และกลายเป็นแหล่งรวมทีมงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์มากกว่า 4,000 คน และผลงานวิจัยที่สำคัญมากกว่า 400 รายการ

นอกจากนี้ กลุ่มเมืองฉางจูถานยังให้ความสำคัญต่อระบบนิเวศและการพัฒนาตามแนวทางที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม รวมถึงกระชับความร่วมมือในด้านบริการสาธารณะ เช่น การปลูกป่าเพิ่มขึ้น การรักษาโรคด้วย “บัตรเดียวรักษาได้ทั้งสามเมือง” การบูรณาการระบบการศึกษาร่วมกัน และการก่อสร้างสถานีฐาน 5G ซึ่งปัจจุบัน กลุ่มเมืองฉางจูถานมีสถานีฐาน 5G ครอบคลุมพื้นที่สำคัญของทั้งสามเมืองรวม 78,600 แห่ง

บทสรุป กลุ่มเมืองฉางจูถานถือเป็นศูนย์กลางการขับเคลื่อนการพัฒนาและตัวชี้วัดการเติบโตทางเศรษฐกิจที่สำคัญของมณฑลหูหนาน รวมถึงเป็นกลุ่มเมืองที่มีส่วนสำคัญต่อการพัฒนาตามแนวเส้นทางแม่น้ำแยงซีหรือเขตเศรษฐกิจแม่น้ำแยงซี (Yangtze River Economic Belt) ตามยุทธศาสตร์ของจีน โดยมีศักยภาพที่จะสามารถพัฒนาให้เติบโตขึ้นไปได้อีกทั้งในด้านเศรษฐกิจ อุตสาหกรรม การบริการสาธารณะ และด้านโครงสร้างพื้นฐาน เช่น คมนาคม พลังงาน และสารสนเทศ ตลอดจนมีบทบาทในการเสริมสร้างความร่วมมือและการแลกเปลี่ยนกับกลุ่มเมืองตามแนวเส้นทางแม่น้ำแยงซี เช่น เขตวงกลมเศรษฐกิจเฉิงตู-ฉงชิ่ง กลุ่มเมืองตอนกลางของแม่น้ำแยงซี และกลุ่มเมืองสามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซี เพื่อยกระดับประสิทธิภาพทางเศรษฐกิจและความสามารถในการแข่งขันของภูมิภาคนี้ให้สามารถเติบโตก้าวหน้าขึ้นไปอีกขั้น

**********************************************

แหล่งข้อมูล
https://baijiahao.baidu.com/s?id=1775180063020585162&wfr=spider&for=pc
http://www.hunan.gov.cn/hnyw/sy/hnyw1/202304/t20230417_29314782.html
https://baijiahao.baidu.com/s?id=1770661047263106427&wfr=spider&for=pc