หนิงเซี่ย ยกระดับการแพทย์ผ่าน Big Data ให้บริการ Telemedicine ข้ามประเทศ
11 Nov 2019ภายหลังที่เขตฯ หนิงเซี่ยหุยได้รับการเสนอชื่อให้เป็นเมืองอัจฉริยะนำร่องในกลุ่มที่ 2 เมื่อปี 2556 ซึ่งเป็นแห่งแรกๆ ของจีนตะวันตก เขตฯ ได้รับการสนับสนุนให้นำเทคโนโลยีดิจิทัลมาปรับใช้กับเมืองเพื่อให้มีความน่าอยู่มากขึ้น รวมถึงตั้งเป้าพัฒนาโครงข่ายอินเทอร์เน็ตให้ประชาชนสามารถเข้าถึงบริการสาธารณะของเมือง การเชื่อมโยงข้อมูลถึงกันได้อย่างรวดเร็วและเป็นวงกว้าง ซึ่งการพัฒนาเมืองให้มีความอัจฉริยะนั้น ในระยะแรกเริ่มจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐบาล ธุรกิจ รวมถึงประชาชน คล้ายคลึงกับโมเดลเมืองอัจฉริยะในหลายประเทศที่เปิดโอกาศให้มีการลงทุนร่วมกันระหว่างภาครัฐและภาคธุรกิจ
“นครหยินชวน” เมืองเอกของเขตฯ หนิงเซี่ยหุยและเมืองอัจฉริยะนำร่องของประเทศ จึงได้เริ่มนำเทคโนโลยี Big Data มาแก้ปัญหาหลักในพื้นที่ อาทิ การนำ Big Data มาผสานกับเทคโนโลยีและการวางผังเมือง เพื่อพัฒนาระบบอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนด้วยประสิทธิภาพการบริการที่สูงสุด การนำร่องยกระดับบริการประชาชนใน 3 ด้าน ได้แก่ (1) การยกระดับการให้บริการของหน่วยงานท้องถิ่น (2) การศึกษา และ (3) การแพทย์และสาธารณสุข ต่อมาจึงเพิ่มรูปแบบการให้บริการมากขึ้น อาทิ (1) การยื่นเอกสารราชการผ่านระบบออนไลน์ ที่สามารถร่นระยะเวลาจากเดิมได้มากกว่าร้อยละ 80 (2) การจราจรอัจฉริยะ ระบบตรวจสอบเส้นทางและจัดเก็บข้อมูลจราจร (3) ชุมชนอัจฉริยะ ได้แก่ การติดตั้งระบบจดจำใบหน้า ถังขยะที่จดจำประเภทขยะและระบบน้ำดื่มมาตรฐาน รวมไปถึงห้องจัดเก็บความเย็นพิเศษ (Special Cold Storage Room) สำหรับประชาชนที่สั่งซื้อสินค้าสดผักและผลไม้ โดยผู้ใช้บริการสามารถเลือกให้ไปส่งได้ตามจุดต่างๆ ทั่วนครหยินชวน (4) การรักษาความปลอดภัยและการชำระเงินผ่านระบบจดจำใบหน้า (Facial Recognition) โดยมีการติดตั้งกล้องวงจรปิด 2,700 จุดทั่วนครหยินชวน และพัฒนาระบบการชำระเงินด้วยใบหน้าสำหรับบริการขนส่งสาธารณะ (5) ระบบ Cloud Computing จัดตั้งฐานการให้บริการข้อมูล 60 จุด ซึ่งสามารถรองรับการลงทุนจากวิสาหกิจได้ 860 แห่ง และ (6) การจัดเก็บภาษี โดยการบูรณาการกลุ่มผู้บริหารองค์กรที่เกี่ยวข้องในด้านการเงิน ภาษี (ประเทศ) ภาษี (ท้องถิ่น) การใช้ข้อมูลประกอบการประเมินความเสี่ยง การปรับปรุงมาตรการจัดเก็บภาษีให้เป็นไปตามมาตรฐาน การจัดการความปลอดภัยของข้อมูล ยกระดับคุณภาพชีวิตประชาชนให้สามารถเข้าถึงบริการจากภาครัฐได้อย่างต่อเนื่อง
Yinchuan Big Data Center Phase 1
ต่อมาในปี 2560 รัฐบาลเขตฯ หนิงเซี่ยหุยเร่งพัฒนา Big Data ในพื้นที่ โดยก่อตั้งโครงการ Yinchuan big data center ระยะที่ 1 (พื้นที่ 20.49 ไร่) ในเขต Binjiang New Area เพื่อให้เป็นศูนย์รวมของวิสาหกิจชั้นนำ อาทิ Amap (高德地图) Hanvon (汉王科技) Insigma (浙大网新) Founder (方正集团) โดยมากเป็นกลุ่มอุตสาหกรรมอินเทอร์เน็ต บันเทิง การแพทย์ และการพัฒนาอุตสาหกรรมข้อมูลเชิงลึก โดยเมื่อ 27 มีนาคม 2561 รัฐบาลเขตฯ หนิงเซี่ยหุย ลงนามในสัญญากรอบความร่วมมือกับ State Information Center ในการก่อสร้าง E-government cloud data center system เชื่อมโยงกับฐานข้อมูลระดับชาติ ซึ่ง State Information Center ให้การ สนับสนุนแหล่งจัดเก็บข้อมูลขนาดใหญ่ ฝึกอบรมการประยุกต์ใช้ การสำรองข้อมูล รวมไปถึงบริการในด้านอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งกรอบความร่วมมือดังกล่าว ไม่เพียงครอบคลุมเฉพาะเขตฯ หนิงเซี่ยหุย แต่มีการกระจายศูนย์กลาง ความรับผิดชอบไปยังเมืองใหญ่ตามภูมิภาคต่างๆ ของจีน อาทิ (1) เมืองล่างฝาง มณฑลเหอเป่ย เป็นศูนย์กลางการจัดเก็บข้อมูล (2) นครกุ้ยหยาง มณฑลกุ้ยโจว เป็นศูนย์ข้อมูลของ China Telecom (3) เมือง Hohhot ของเขตฯ มองโกเลียใน เป็นศูนย์กลางของข้อมูลจาก China Unicom โดยในส่วนของพื้นที่ทางฝั่งตะวันตกของจีนมีการก่อตั้ง ศูนย์กลางการจัดเก็บข้อมูล ณ เมืองจงเว่ย เขตฯ หนิงเซี่ยหุย ภายใต้ชื่อ Western cloud base of Zhongguancun China Mobile (Ningxia) data center (中关村西部云基地的中国移动（宁夏）数据中心) ซึ่งจะเป็นศูนย์กลางฐานข้อมูลจาก China Mobile ครอบคลุมพื้นที่ 194 หมู่ (ราว 79.5 ไร่) ด้วยงบประมาณ 2,585 ล้านหยวน ปัจจุบัน China Mobile อยู่ระหว่างการก่อสร้างโครงการระยะที่ 4 (ระยะสุดท้าย) และได้เปิดใช้งานระบบสาธารณูปโภคและห้องปฏิบัติการระยะ 1-3 ไปแล้ว
จากข้อมูลข้างต้น พบว่ารัฐบาลท้องถิ่นให้การสนับสนุนการนำอินเทอร์เน็ตและเทคโนโลยีมาใช้ในการแก้ไขปัญหาและส่งเสริมการที่ประชาชนจะเข้าถึงบริการของรัฐด้วยระบบ Big Data อย่างเต็มที่ เพราะสามารถเชื่อมโยงสังคมและกระตุ้นเศรษฐกิจได้อย่างรวดเร็วและทั่วถึง สอดคล้องกับข้อมูลของนายหวัง ชวน อธิบดี สนง. การจัดการข้อมูล Big Data นครหยินชวนที่กล่าวว่า เป็นยุคที่ประชาชนต้อง “เข้าถึงข้อมูลได้อย่างอิสระ” (Barrier free access to information)”
นำ Big Data แก้ปัญหาสาธารณสุขท้องถิ่น
ภายหลังเมื่อเดือน เม.ย. 2561 รัฐบาลจีนไฟเขียวให้สถาบันการแพทย์สามารถนำอินเทอร์เน็ตมาเป็นส่วนหนึ่งในบริการทางการแพทย์และสาธารณสุขได้ โดยอนุญาตให้สถานพยาบาลสามารถวินิจฉัยโรคทั่วไปรวมไปถึงติดตามอาการผู้ป่วยโรคเรื้อรังด้วยระบบออนไลน์ จีนได้เข้าสู่ยุคของการแพทย์ออนไลน์ซึ่งสามารถลดความแออัดของสถานพยาบาลและลดช่องว่างการเข้าถึงบริการทางการแพทย์ได้มากขึ้น เพราะในปัจจุบันประชากรจีนมีความต้องการทางการแพทย์ที่ดีและรวดเร็วมากขึ้น ซึ่งเป็นผลมาจากจีนเข้าสู่สถานะประเทศที่มีรายได้ปานกลาง (middle-income country) ส่งผลให้ประชากรมีรายได้และกำลังซื้อมากขึ้นตามไปด้วย
นอกจากการอนุมัติข้างต้นแล้ว เมื่อเดือน ก.ค. 2562 รัฐบาลจีนยังได้ออกพิมพ์เขียวสุขภาพ 2030 (Healthy China 2030) ตั้งเป้าเสริมสร้างระบบการแพทย์จีน ควบคู่ไปกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ประชาชนมีสุขภาพที่ดี ผ่านแคมเปญสุขภาพ 15 โครงการ อาทิ เพิ่มการส่งเสริมปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสุขภาพประชาชน (การส่งเสริมความรู้ทางสุขภาพ การควบคุมอาหาร ความรู้ในการออกกำลังกายทั่วไป อันตรายจากบุหรี่ และสุขภาพจิต) หรือการป้องกันและควบคุมโรคร้ายแรง มุ่งปรับเปลี่ยนแนวทางจากการรักษาไปสู่การป้องกัน (Treatment to Prevention)
นอกจากการนำ Big Data มาเพิ่มความสะดวกสบายให้กับประชาชนแล้ว รัฐบาลนครหยินชวนยังได้ร่วมกับ China Electronics 
Corporation (CEC) จัดการประชุม Global Smart City Summit เพื่อมุ่งมั่นสู่การเป็น “เขตสาธิตการดูแลสุขภาพ” (Medical Health Demonstration Zone) โดยเฉพาะในด้านการนำเทคโนโลยีมาใช้เพื่อการแพทย์ อาทิ การนำหุ่นยนต์มาให้บริการทางการแพทย์ เช่น การตรวจหาพันธุกรรม (Gene Detection) และการให้คำปรึกษาและแนะแนวการรักษาทางไกล รวมถึงเป้าหมายในการมุ่งสร้างระบบการแพทย์อัจฉริยะผ่าน “เขตสาธิตการดูแลสุขภาพอัจฉริยะ” (Medical Health Demonstration Zone) ซึ่งรัฐบาลนครหยินชวนได้ก่อตั้ง (1) ศูนย์ช่วยเหลือทางการแพทย์ฉุกเฉิน นครหยินชวน (Yinchuan Research Emergency Center) (2) ศูนย์อำนวยการเมืองอัจฉริยะ www.yc12345.gov.cn (Admission Center of the Smart City) และการให้บริการนัดหมายแพทย์และให้คำปรึกษา วินิจฉัยอาการเบื้องต้นผ่านเว็บบอร์ด ภายใต้แนวคิด “Internet + Medical Health” บนแพลตฟอร์ม www.haodf.com ซึ่งรวบรวมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญมากที่สุดของจีน มีแพทย์ที่ขึ้นทะเบียนถูกต้องตามกฎหมายจากนครหยินชวนให้บริการในแพลตฟอร์มดังกล่าวมากถึง 20,583 คน จาก 29 สถานพยาบาลท้องถิ่น ให้บริการผู้ป่วยแล้วกว่า 7 ล้านคน
สืบเนื่องจากเป้าหมายข้างต้น นครหยินชวน ตั้งเป้าการพัฒนา “โทรเวชกรรม” (Telemedicine) มาใช้สำหรับการวินิจฉัยและแนะแนวการรักษาให้กับผู้ป่วยในพื้นที่ห่างไกล มีอุปสรรคในการเข้าถึงการรักษา หรือในกรณีบุคลากรทางการแพทย์ในสถานพยาบาลระดับตำบลหรือหมู่บ้านไม่ชำนาญหรือต้องการความช่วยเหลือ บุคลากรทางการแพทย์และผู้ป่วยสามารถโต้ตอบกันได้แบบ real time
นอกจากการใช้โทรเวชกรรมช่วยเหลือในประเทศแล้วปัจจุบัน รพ. ประชาชนนครหยินชวนแห่งที่ 1 (First People’s Hospital of Yinchuan) ได้นำเทคโนโลยีดังกล่าว มาใช้ในการแนะแนวการรักษาและผ่าตัดมะเร็งไทรอยด์ข้ามประเทศให้แก่ผู้ป่วย รพ. กลางแห่งเมืองโลกอซซา (Central Hospital of Lokossa) ประเทศเบนิน รวมไปถึงการให้บริการตรวจวินิจฉัยจากการส่องกล้อง และตรวจร่างกายด้วยระบบแม่เหล็กไฟฟ้า ผ่านเทคโนโลยี 5G และประมวลผลผ่าน Cloud technology อีกด้วย ข้อมูลจาก China Science and technology network (CSTN) ระบุว่า เมื่อเดือน พ.ย. 2561 นครหยินชวนได้รับการอนุมัติให้เป็นพื้นที่นำร่องการใช้โทรเวชกรรมข้ามประเทศของจีน อย่างไรก็ดี สถานพยาบาลในนครหยินชวนที่มีความร่วมมือทางการแพทย์ข้ามประเทศนี้ยังคงถูกจำกัดอยู่ในวงแคบ ข้อมูลจาก CSTN ยังระบุว่าจนถึงปัจจุบัน รพ. ประชาชนนครหยินชวนแห่งที่ 1 (First People’s Hospital of Yinchuan) ให้บริการโทรเวชกรรมข้ามประเทศกับ 3 โรงพยาบาลของประเทศเบนิน ได้แก่ (1) Central Hospital of Bevermono (2) University Hospital of sululere และ (3) Central Hospital of Lokossa ไปแล้วกว่า 2,315 คน และวินิจฉัยร่วมกับแพทย์ท้องถิ่นในการผ่าตัดมากถึง 272 ครั้ง
แม้ความร่วมมือข้างต้นจะเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างการพัฒนาการแพทย์อัจฉริยะของประเทศจีน ซึ่งจำเป็นต้องอาศัยเครื่องมือสนับสนุนร่วมกันทั้งฮาร์ดแวร์ (ระบบ Big Data / 5G / ความพร้อมของสถานพยาบาล) และซอฟต์แวร์ (นโยบายการส่งเสริมจากภาครัฐ / เทคนิคการแพทย์) เพื่อสร้างความแม่นยำในการรักษา อย่างไรก็ตาม การแพทย์จีนจำเป็นต้องเร่งพัฒนามาตรฐานและการบริการให้ทั่วถึง เพื่อสร้างชื่อเสียงและความเชื่อมั่นแก่ผู้บริโภคซึ่งต้องใช้ระยะเวลาในการสั่งสม เพราะในปัจจุบันโทรเวชกรรมข้ามประเทศของจีนยังคงถูกจำกัดอยู่ในวงแคบ ทั้งนี้ รัฐบาลฯ เขตหนิงเซี่ยหุยมีเป้าหมายที่จะขยายความร่วมมือด้านบริการทางการแพทย์กับกลุ่มประเทศอาหรับ โดย คกก. สุขภาพแห่งชาติจีน (China’s National Health Commission) ได้บรรลุข้อตกลงกับ สนง. ผู้แทนประเทศสันนิบาตอาหรับ ณ กรุงปักกิ่ง (Representative Office of the Arab League in Beijing) ในโครงการป้องกัน ควบคุมโรค และพัฒนาการแพทย์ AI ในกลุ่มประเทศสันนิบาตอาหรับที่ยังด้อยพัฒนา ซึ่งเข้าถึงการบริการทางการแพทย์ได้ยากและต้องเดินทางเข้ารับบริการในเมืองใหญ่เท่านั้น
ข้อมูลอ้างอิง
- https://www.chinadailyhk.com/articles/151/191/251/1533200709628.html
- https://www.chinadailyhk.com/articles/165/171/107/1528179362390.html
- https://www.chinadailyhk.com/articles/98/54/233/1527835245763.html
- http://www.chinadaily.com.cn/a/201907/17/WS5d2ed95ea310d830563ff8f6.html
- http://www.chinadaily.com.cn/a/201804/12/WS5acf712da3105cdcf6517eed.html
- http://szb.ycen.com.cn/epaper/ycwb/html/2019-09/07/content_83344.htm
- https://www.nxnews.net/ms/mszx/201903/t20190322_6233861.html
