รู้จัก “ฮั่วเชอปัง” (Huochebang): สตาร์ทอัพที่ใช้ Big Data ก้าวขึ้นสู่ระดับยูนิคอร์นของมณฑลกุ้ยโจว

9 Jan 2019

ขณะนี้ภาคการขนส่งมีมูลค่าคิดเป็นร้อยละ 15 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (GDP) จีน โดยการขนส่งทางถนนเป็นรูปแบบที่แพร่หลายมากที่สุด และจีนยังเป็นตลาดการขนส่งทางถนนที่ใหญ่ที่สุดในโลกอีกด้วย ทั้งนี้ จีนมีรถบรรทุกสินค้าราว 20 ล้านคัน แต่ยังขาดการจัดการอย่างมีประสิทธิภาพ จึงส่งผลให้มี “การวิ่งรถเที่ยวปล่าว” สูงถึงร้อยละ 40 นับเป็นความสูญเปล่าที่สำคัญในระบบเศรษฐกิจจีน

นายใต้ เหวินเจี้ยน ผู้ก่อตั้ง “ฮั่วเชอปัง” (Huochebang หรือ Truck Alliance) ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว รวมทั้งเห็นประโยชน์จากนโยบาย “Internet Plus” ของรัฐบาลจีน ซึ่งส่งเสริมให้นำอินเทอร์เน็ตและเทคโนโลยีสารสนเทศมาพัฒนาอุตสาหกรรมดั้งเดิมในด้านต่าง ๆ จึงริเริ่มพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศด้านโลจิสติกส์ ด้วยการจัดตั้งบริษัท Guiyang Huochebang Technology Co.,Ltd ในปี 2557 ภายใน “เขตสาธิตอุตสาหกรรมโลจิสติกส์ดิจิทัล” ในเขตพัฒนาเศรษฐกิจและเทคโนโลยีนครกุ้ยหยาง มณฑลกุ้ยโจว ซึ่งรัฐบาลจีนได้สนับสนุนและอนุมัติให้เป็น “National Big Data Pilot Zone” แห่งแรกของประเทศ

Guiyang Huochebang Technology วิเคราะห์ข้อมูลการขนส่งในลักษณะ “Big Data” เพื่อจับคู่ผู้ส่งสินค้า (Shippers) กับรถบรรทุก (Carriers) บนแอปพลิเคชันของฮั่วเชอปัง ซึ่งปัจจุบัน ฮั่วเชอปังมีผู้ใช้แอปพลิเคชันที่เป็นเจ้าของสินค้า 1.25 ล้านคน และผู้ให้บริการรถบรรทุกกว่า 5.2 ล้านคน ครอบคลุมระดับอำเภอถึง 2,670 อำเภอ จาก 2,800 อำเภอในจีน นอกจากนี้ ยังมีจุดให้บริการออฟไลน์อีกกว่า 1,000 แห่ง  ทั้งนี้ ในแต่ละวันมีการโพสต์ข้อมูลเกี่ยวกับสินค้าไปมาถึง 5 ล้านข้อความ และมีการจับคู่ธุรกรรมการขนส่งสินค้ากว่า 140,000 รายการ คิดเป็นมูลค่ากว่า 8,000 ล้านหยวน ทำให้ได้รับการยอมรับว่าเป็นแพลตฟอร์มชั้นนำด้าน “อินเทอร์เน็ต + โลจิสติกส์” ของจีน

แนวคิดหลักของฮั่วเชอปัง คือ การทำให้การขนส่งเป็นเรื่องง่าย กล่าวคือ นอกจากช่วยแก้ปัญหาการวิ่งรถเปล่าของฝ่ายเจ้าของรถบรรทุกแล้ว ยังช่วยผู้ส่งสินค้าลดความยุ่งยากในการค้นหารถบรรทุกเพื่อขนส่งสินค้า เพียงแค่ทั้งสองฝ่ายลงทะเบียนบนแพลตฟอร์มของฮั่วเชอปังให้ครบถ้วน เมื่อผู้ส่งสินค้าต้องการรถบรรทุก เพียงระบุรายละเอียด เช่น สถานที่รับและส่งสินค้า ปริมาณสินค้า ประเภทรถที่ต้องการ และราคาค่าขนส่ง หากเจ้าของรถบรรทุกรายใดเห็นว่าระยะทางและราคาเหมาะสมก็สามารถประสานงานกับผู้ส่งสินค้าได้ทันที ในทางกลับกัน หากเจ้าของรถบรรทุกต้องการสินค้าก็เพียงแค่ใส่ข้อมูล เช่น สถานที่รับสินค้า ประเภทและขนาดของรถ น้ำหนักบรรทุก หากผู้ส่งสินค้ารายใดสนใจก็สามารถประสานงานผ่านแอปพลิเคชันบนโทรศัพท์มือถือได้ทันที โดยเจ้าของรถบรรทุกสามารถเลือกรับข้อเสนอจากผู้ส่งสินค้ารายที่ตรงกับความต้องการมากที่สุด โดยมากแล้วการจับคู่มักประสบความสำเร็จภายในไม่กี่นาที นอกจากฮั่วเชอปังจะทำหน้าที่เชื่อมโยงความต้องการของผู้ส่งสินค้าและรถบรรทุกเข้าหากันแล้ว หากเกิดปัญหาในระหว่างการขนส่ง ฮั่วเชอปังจะติดตามหาความรับผิดชอบจากฝ่ายที่ผิดสัญญาเพื่อชดใช้ให้กับผู้เสียหายด้วย

แน่นอนว่าธุรกิจที่โดดเด่นอย่างฮั่วเชอปังย่อมต้องมีสามยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีของจีน (BAT) อย่าง Baidu Alibaba และ Tencent ให้การสนับสนุน โดยฮั่วเชอปังได้รับเงินทุนประเภท Series A จาก Tencent ซึ่งเป็นผู้ลงทุนหลัก และต่อมาได้รับเงินทุนประเภท Series B จาก Baidu ซึ่งเป็นอีกหนึ่งผู้ลงทุนหลัก ส่วน Alibaba มีความร่วมมือในด้านคลาวด์คอมพิวติง โดยบริษัท Alibaba Cloud Computing Co. Ltd สนับสนุนเทคโนโลยีการวิเคราะห์ข้อมูลและการจับคู่ รวมถึงจำนวนการขนส่งสินค้าในแต่ละวัน

ผลพลอยได้จากการวิเคราะห์ข้อมูลในลักษณะ “Big Data” ได้สร้างมูลค่าทางการค้าแก่ฮั่วเชอปังเป็นอย่างมาก ส่งผลให้ฮั่วเชอปังสามารถขยายธุรกิจไปสู่บริการเสริมอื่น ๆ ที่สามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้มากยิ่งขึ้น อาทิ การประกันภัย การซื้อขายรถบรรทุกมือสอง การจัดตั้งคอลเซ็นเตอร์ 800 ที่นั่งเพื่อเพิ่มช่องทางการบริการให้กับลูกค้าที่อยู่ห่างไกล การขายบัตรทางด่วนพร้อมส่วนลดพิเศษ การบริการค้นหาศูนย์บำรุงรักษารถและสถานีบริการน้ำมัน ตลอดจนความร่วมมือกับสถาบันการเงินที่เปิดโอกาสให้สามารถซื้อรถบรรทุกใหม่ได้โดยปราศจากเงินดาวน์พร้อมสิทธิพิเศษอื่น ๆ เช่น ส่วนลดค่าประกันภัย ที่สำคัญฮั่วเชอปังยังได้พัฒนาแอปพลิเคชันให้รองรับภาษาอุยกูร์ รัสเซีย และมองโกล เพื่อตอบสนองนโยบาย “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” (Belt and Road Initiative: BRI) ของรัฐบาลจีนด้วย

เมื่อปลายปี 2560 ฮั่วเชอปังได้ควบรวมกิจการกับ “หยุนหมานหม่าน” (Yunmanman: YMM) ซึ่งเป็นสตาร์ทอัพด้านโลจิสติกส์รถบรรทุกลักษณะเดียวกันของมณฑลเจียงซูภายใต้ชื่อใหม่ว่า “Manbang Group” เพื่อมุ่งเพิ่มมูลค่าการใช้ข้อมูลการขนส่งให้มีประสิทธิภาพสูงสุด รวมถึงการขยายธุรกิจใหม่นอกเหนือจากโลจิสติกส์ เช่น พลังงานสะอาด และรถยนต์ไร้คนขับ เพื่อเสริมสร้างระบบ “สมาร์ทโลจิสติกส์” ของจีนในอนาคตให้อยู่ในชั้นแนวหน้า

ครั้งหนึ่ง นายหลี่ เค่อเฉียง นายกรัฐมนตรีจีน เคยกล่าวชื่นชมฮั่วเชอปังระหว่างการเข้าร่วมงาน Big Data Expo ที่นครกุ้ยหยางว่า “เทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น Big Data และ Internet of Things เป็นสิ่งที่เข้ามาบริการมนุษย์ ดังนั้น งานที่ฮั่วเชอปังดำเนินการอยู่ จึงเป็นเรื่องที่น่าสนใจอย่างยิ่ง”

กล่าวโดยสรุป ฮั่วเชอปังถือเป็นสะพานข้อมูลระหว่างผู้ส่งสินค้ากับรถบรรทุกสินค้าที่สามารถบริหารจัดการให้เกิดความคุ้มค่า ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการใช้งานรถบรรทุก ประหยัดเวลาและลดต้นทุนการขนส่ง เฉพาะปี 2559 ฮั่วเชอปังสามารถช่วยเจ้าของรถบรรทุกประหยัดน้ำมันคิดเป็นมูลค่ากว่า 61,500 ล้านหยวน ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซต์ 33 ล้านตัน และประสบความสำเร็จในการพัฒนาจากสตาร์ทอัพ “โนเนม” ขึ้นเป็นสตาร์ทอัพระดับ “ยูนิคอร์น” หรือบริษัทสตาร์ทอัพที่มีมูลค่าเกิน 1,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หนึ่งใน 55 แห่งของจีน

**************************************************

ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน ณ นครคุนหมิง

แหล่งข้อมูล
http://www.huochebang.cn/
http://www.gywb.cn/content/2016-06/06/content_4967963.htm
https://www.sohu.com/a/82727413_353595
http://www.cbdio.com/BigData/2016-06/20/content_5001048.htm
http://gz.chinadaily.com.cn/2017-10/25/content_33688797.htm
http://www.gog.cn/zonghe/system/2018/04/07/016514858.shtml
http://finance.eastmoney.com/news/1365,20180315843759614.html