รู้จักกลุ่มเมือง GDP แสนล้านหยวนของมณฑลยูนนาน
24 May 2019ด้วยนโยบายเร่งพัฒนาภาคตะวันตกของจีน เพื่อลดช่องว่างการพัฒนาเมื่อเทียบกับมณฑลชายฝั่งทะเลภาคตะวันออกและมณฑลตอนกลาง ทำให้มณฑลภาคตะวันตกที่เคยล้าหลังและยากจน กลับมีการขยายตัวทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็ว ผลสะท้อนที่ชัดเจน ได้แก่ อัตราการขยายตัว GDP ซึ่งมณฑลที่มีอัตราการขยายตัวของ GDP สูงสุด 3 อันดับแรกในปี 2561 ของจีน ล้วนเป็นมณฑลภาคตะวันตก ได้แก่ อันดับ 1 เขตปกครองตนเองฯ ทิเบต ที่ร้อยละ 10 อันดับ 2 มณฑลกุ้ยโจว ที่ร้อยละ 9.1 และอันดับ 3 มณฑลยูนนาน ที่ร้อยละ 8.9
สำหรับมณฑลยูนนานนั้น ในปี 2561 มี GDP มูลค่า 1,788,112 ล้านหยวน คิดเป็นการขยายตัวร้อยละ 8.9 สูงเป็นอันดับ 3 ของจีน ที่สำคัญ มณฑลยูนนานยังนับเป็นมณฑลของจีนที่อยู่ใกล้ประเทศไทยมากที่สุด โดยมีระยะห่างระหว่างด่านบ่อหาน เขตฯ สิบสองปันนาถึงชายแดนไทยที่ด่านเชียงของ จังหวัดเชียงรายเพียง 247 ก.ม. ทำให้ทั้งสองฝ่ายมีความใกล้ชิดและการแลกเปลี่ยนในด้านต่าง ๆ ระหว่างกันในหลากหลายมิติ กล่าวคือ ไม่เฉพาะแต่เศรษฐกิจและการค้า แต่ยังรวมถึงการท่องเที่ยว การศึกษา วัฒนธรรม และโดยเฉพาะอย่างยิ่งความสัมพันธ์ในระดับประชาชน ซึ่งมณฑลยูนนานมีประชากรชนชาติไทลื้อซึ่งมีประเพณีและวัฒนธรรม รวมทั้งนับถือพระพุทธศาสนานิการเถรวาทเช่นเดียวกับชาวไทย ทั้งนี้ ในแต่ละปี มีชาวไทยเดินทางมาเยือนมณฑลยูนนานกว่า 600,000 คน และชาวมณฑลยูนนานก็เดินทางไปเยือนประเทศไทยในจำนวนที่ใกล้เคียงกัน
มณฑลยูนนานแบ่งเขตการปกครองเป็น 16 เมือง ในจำนวนนี้ มี 6 เมืองที่มีขนาดเศรษฐกิจทะลุหลักแสนล้านหยวนแล้ว ได้แก่ นครคุนหมิง เมืองฉวี่จิ้ง เขตปกครองตนเองฯ หงเหอ เมืองยวี่ซี เขตปกครองตนเองฯ ต้าหลี่ และเขตปกครองตนเองฯ ฉู่สง ซึ่งแต่ละเมืองมีจุดแข็งจุดเด่นแตกต่างกันออกไป และจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งที่ชาวไทยซึ่งมุ่งหมายจะประกอบธุรกิจหรือหาลู่ทางการค้าการลงทุนในมณฑลยูนนานจะทำความรู้จักเมืองทั้ง 6 นี้
- นครคุนหมิง นอกจากเป็นเมืองเอกของมณฑลยูนนานที่มีประชากรราว 7 ล้านคนและเป็นศูนย์กลางความเจริญของมณฑลฯ ด้วยมูลค่า GDP 5.2 แสนล้านหยวนแล้ว นครคุนหมิงยังมีความสำคัญในฐานะศูนย์กลางการคมนาคมระหว่างประเทศซึ่งเชื่อมภาคตะวันตกของจีนกับเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยมีรูปแบบการคมนาคมที่หลากหลาย อาทิ ท่าอากาศยานนานาชาติคุนหมิงฉางสุ่ย ซึ่งนับเป็นท่าอากาศยานที่มีเส้นทางบินไปยังเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มากที่สุดของจีน ทางถนน นครคุนหมิงยังเป็นต้นทางเส้นทาง R3A (นครคุนหมิง-กรุงเทพฯ) และระบบรางในฐานะต้นทางของเส้นทางรถไฟจีน-ลาว-ไทยในอนาคต ซึ่งโครงสร้างพื้นฐานเหล่านี้นับเป็นเส้นทางในการขนส่งผู้โดยสารและสินค้าที่ใกล้ที่สุดระหว่างจีนกับไทย นอกจากนี้ นครคุนหมิงยังเป็นที่ตั้งของศูนย์ประมูลดอกไม้ที่ใหญ่ที่สุดในเอเชียอีกด้วย
- 2. เมืองฉวี่จิ้ง เป็นเมืองที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 2 ของมณฑลยูนนาน รองจากนครคุนหมิง โดยมีมูลค่า GDP 2 แสนล้านหยวน แฮมยูนนานที่คนไทยรู้จักเป็นอย่างดีนั้นก็ผลิตจากอำเภอเซวียนเหวย เมืองฉวี่จิ้ง นอกจากนี้ เมืองฉวี่จิ้งยังอุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ทำให้สามารถผลิตพลังงานจากน้ำ ลม และถ่านหิน โดยยังมีแหล่งท่องเที่ยวสำคัญอย่างทุ่งดอกเรพซีด (rapeseed) และน้ำตกจิ่วหลง อำเภอหลัวผิงอีกด้วย
- เขตปกครองตนเองฯ หงเหอ เป็นเมืองที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 3 ด้วยมูลค่า GDP 1.59 แสนล้านหยวน และเป็นเมืองชายแดนที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดของมณฑลยูนนาน โดยมีด่านเหอโข่วเชื่อมกับด่านหล่าวไกของเวียดนาม เป็นด่านหลักในการนำเข้า-ส่งออกของเขตฯ หงเหอ นอกจากนี้ ยังมีทรัพยากรการท่องเที่ยวทางธรรมชาติและวัฒนธรรมที่อุดมสมบูรณ์ เช่น เมืองโบราณอำเภอเจี้ยนสุ่ย นาขั้นบันไดเผ่าฮาหนีอำเภอหยวนหยาง น้ำพุร้อนอำเภอหมีเล่อ รวมทั้งยังมีอุตสาหกรรมการผลิตทั้งการแปรรูปสินค้าเกษตร และการผลิตสินค้า เทคโนโลยีขั้นสูง
- เมืองยวี่ซี อยู่ในอันดับ 4 ด้วยมูลค่า GDP 1.49 แสนล้านหยวน มีจุดเด่นด้านที่ตั้งทางยุทธศาสตร์จากการเป็นจุดผ่านของเส้นทาง R3A และเส้นทางรถไฟจีน-ลาว-ไทย จึงกำหนดเป้าหมายในการพัฒนาเพื่อเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์การขนส่งสินค้าระบบราง นอกจากนี้ เมืองยวี่ซียังเป็นแหล่งเพาะปลูกใบยาสูบ ผักและผลไม้ที่ใหญ่ที่สุดของมณฑลยูนนาน โดยเมืองยวี่ซีส่งออกสินค้าเกษตรคิดเป็นสัดส่วนกว่าร้อยละ 50 ของการส่งออกสินค้าเกษตรของมณฑลยูนนาน เมืองยวี่ซียังมีทะเลสาบฝู่เซียน (Fuxian Lake) ซึ่งไม่เพียงแต่เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญที่ได้รับความนิยมอย่างมาก แต่ยังเป็นแหล่งสำรองน้ำจืดทางยุทธศาสตร์ที่สำคัญ แหล่งหนึ่งของจีนอีกด้วย
- เขตปกครองตนเองฯ ต้าหลี่ อยู่ในอันดับ 5 ด้วยมูลค่า GDP 1.12 แสนล้านหยวน มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในภาคตะวันตกของมณฑลยูนนาน ที่ผ่านมา รายได้หลักของเขตฯ ต้าหลี่มาจากการเกษตรและอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเป็นหลัก โดยมีแหล่งท่องเที่ยวที่คนไทยรู้จักเป็นอย่างดี เช่น เมืองโบราณต้าหลี่ วัดสามเจดีย์ ทะเลสาบเอ๋อไห่ นอกจากนี้ เขตฯ ต้าหลี่ยังมีบทบาทใหม่ในการเป็นศูนย์กลางการขนส่งระบบรางในภาคตะวันตกของมณฑลยูนนาน เนื่องจากตามแผนการก่อสร้างเส้นทางรถไฟระหว่างมณฑล 8 สาย และเส้นทางรถไฟระหว่างประเทศ 5 สาย ของมณฑลยูนนาน เส้นทางรถไฟระหว่างมณฑลสายคุนหมิง-ทิเบต และเส้นทางรถไฟระหว่างประเทศสายจีน-เมียนมา (2 เส้นทาง) และสายจีน-เมียนมา-อินเดีย กำหนดให้ผ่านเขตฯ ต้าหลี่ทั้งสิ้น
- เขตปกครองตนเองฯ ฉู่สง เข้ามาอยู่ในกลุ่มเมือง GDP แสนล้านหยวนของมณฑลยูนนานเป็นครั้งแรกในอันดับ 6 ด้วยมูลค่า GDP 1.02 แสนล้านหยวน โดยมีอุตสาหกรรมหลัก 6 สาขา ได้แก่ ยาสูบ โลหะเคมี อาหารสีเขียว การท่องเที่ยวและวัฒนธรรม ยาชีวภาพ ตลอดจนพลังงานใหม่และวัสดุใหม่ นอกจากนี้ เขตฯ ฉู่สงยังมีความสำคัญเชิงประวัติศาสตร์ โดยมีการค้นพบฟันของมนุษยน์ยืนตัวตรงที่เก่าแก่ที่สุดของจีนที่อำเภอหยวนโหมว อายุประมาณ 1.7 ล้านปี และยังมีการค้นพบซากไดโนเสาร์ที่อำเภอลู่เฟิง ซึ่งนับเป็นแหล่งฟอสซิลไดโนเสาร์ในช่วงปลายยุคจูราสสิกที่ใหญ่ที่สุดในโลก
นอกจาก 6 เมืองในกลุ่ม GDP แสนล้านหยวนแล้ว เมืองอื่น ๆ อีก 10 เมืองของมณฑลยูนนาน ที่แม้มูลค่า GDP จะยังไม่สูงมากนัก แต่ก็มีอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจที่รวดเร็วและมีความน่าสนใจเช่นเดียวกัน เช่น เขตปกครองตนเองฯ นู่เจียง ซึ่งมีอัตราการขยายตัวของ GDP สูงที่สุดของมณฑลยูนนานที่ร้อยละ 12.1 เขตปกครองตนเองฯ สิบสองปันนา ซึ่งเป็นที่ตั้งของด่านบ่อหาน ด่านชายแดนสำคัญบนเส้นทาง R3A และเส้นทางรถไฟจีน-ลาว-ไทย หรือเขตปกครองตนเองฯ ตี๋ฉิ้ง ซึ่งแม้จะเป็นเมืองที่มีมูลค่า GDP ต่ำที่สุดของมณฑลยูนนาน แต่ก็มีอัตราการขยายตัวของ GDP สูงถึงร้อยละ 9.5
การมองหาโอกาสทางธุรกิจหรือลู่ทางการค้าการลงทุน นอกจากจะพิจารณาในเชิงขนาดเศรษฐกิจ อย่างมณฑลที่มีมูลค่า GDP สูง ซึ่งสะท้อนถึงพลังการบริโภคของประชาชนในเมืองนั้น ๆ แล้ว ยังควรที่จะพิจารณาในเชิงอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจด้วย เพราะถึงแม้จะเป็นมณฑลขนาดเล็กที่มีขนาดเศรษฐกิจ ไม่ใหญ่นัก แต่ก็มีข้อได้เปรียบด้านการแข่งขัน กล่าวคือ ยังมีคู่แข่งไม่มากเมื่อเทียบกับมณฑลที่มีเศรษฐกิจขนาดใหญ่และโอกาสทางธุรกิจยังเปิดกว้าง ที่สำคัญคือสินค้าและบริการใหม่ ๆ ยังเป็น “ของแปลก” สำหรับประชาชนในพื้นที่นั้น ๆ จึงควรศึกษาปัจจัยต่าง ๆ อย่างรอบคอบก่อนตัดสินใจลงทุนต่อไป
***********************************************************
จัดทำโดย นายโกสินทร์ บุณยวัฒโนภาส
ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน สถานกงสุลใหญ่ ณ นครคุนหมิง