จากอดีตสู่อนาคต สำรวจก้าวต่อไปของเขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซีในปีที่ 3
31 Jan 2019เขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซี (Pilot Free Trade Zone : PFTZ) เปิดตัวอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 1 เม.ย. 2560 ครอบคลุมพื้นที่ 119.95 ตร.กม. แบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ (1) พื้นที่ใจกลางเมือง 87.86 ตร.กม. (2) เขตโลจิสติกส์นานาชาตินครซีอาน 26.43 ตร.กม. และ (3) เขตเกษตรไฮเทคหยางหลิง 5.76 ตร.กม. โดยพื้นที่บางส่วนเป็นเขตพิเศษทางศุลกากรด้วย อาทิ เขตคลังสินค้าทัณฑ์บน เขตโลจิสติกส์ขนส่งสินค้าและพื้นที่ให้บริการในส่วนอื่นๆ ปัจจุบัน เขตฯ อยู่ภายใต้การดูแลของ “คณะกรรมการบริหารเขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซี” 中国 (陕西) 自由贸易试验区工作办公室 ตลอดระยะเวลาเกือบ 2 ปีที่ผ่านมา เขตฯ มีพัฒนาการ ดังนี้
ปี 2560
ตลอดปี 2560 รัฐบาลมณฑลส่านซีเร่งผลักดันการสร้างและพัฒนาฐานข้อมูลให้สามารถเชื่อมโยงกันระหว่างหน่วยงานผ่าน China (Shaanxi) International Trade Single Window (中国(陕西)国际贸易单一窗口) ซึ่งเปิดให้บริการเมื่อวันที่ 13 พ.ค. 2560 ผ่านเว็บไซต์ Shaanxi E-Port (www.sxeport.gov.cn/shaanxisinglewindow.html) ใน 9 ด้าน ได้แก่ (1) การยื่นเอกสารเพื่อสำแดงสินค้า (2) การตรวจสอบคุณสมบัติของวิสาหกิจ (3) การออกใบรับรองการส่งออกสินค้า (4) การออกใบรับรองแหล่งที่มาของสินค้า (5) การขนส่งสินค้าและอุปกรณ์ (6) การออกใบขนส่งสินค้า (7) การยื่นชำระภาษี (8) การคืนภาษีส่งออก และ (9) การสืบค้นข้อมูลทั่วไป โดยมีการบูรณาการข้อมูลร่วมกันระหว่าง 4 หน่วยงาน ได้แก่ (1) สนง. ศุลกากรนครซีอาน (2) สนง. ตรวจสอบและกักกันโรคมณฑลส่านซี (3) สนง. ตำรวจ และ (4) กองกำลังรักษาดินแดน โดย บ. Shaanxi Electronic Port Co., Ltd เป็นผู้ดูแลระบบ
ระบบ Single Window สามารถร่นระยะเวลาด้านเอกสาร และลดขั้นตอนการขออนุมัติต่างๆ ได้อย่างมาก แพลตฟอร์มออนไลน์ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญตั้งแต่ยุคแรกเริ่มของการก่อตั้งเขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซี โดยเว็บไซต์ Shaanxi E-Port เชื่อมโยงข้อมูลจากด่านศุลกากรทั้ง 4 แห่งของมณฑล ได้แก่ (1) Xi’an E-Port (www.xaeport.gov.cn) (2) Baoji International Port (www.bjka.cn) (3) Yulin E-Port (sax107186.93soso.com) และ (4) Yanan Port (www.yaeport.com)
นอกจากนี้ เว็บไซต์ฯ ยังเชื่อมโยงข้อมูลกับเขตโลจิสติกส์และเขตเศรษฐกิจพิเศษระดับมณฑลอีก 4 แห่ง ได้แก่ (1) เขตคลังสินค้าทัณฑ์บนนครซีอาน (Xi’an Comprehensive Bonded Zone) (2) เขตคลังสินค้าทัณฑ์บนเขตซีอานไฮเทคโซน (Xi’an Hi-tech Comprehensive Bonded Zone) (3) ศูนย์โลจิสติกส์สินค้าทัณฑ์บนเมืองค่งก่าง เขตใหม่ซีเสียน (Airport New City Bonded Logistics Center, Xi’Xian New District) และ (4) เขตผลิตและแปรรูปเพื่อการส่งออกโซน A และ B (Xi’an Export Processing A and B Zone) ไว้เสร็จสรรพภายในคลิ๊กเดียว
ปี 2561
ปี 2561 เป็นปีแห่งการทุ่มเทและผลักดันให้เขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซีเป็นเครื่องมือหลักในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและการค้าของมณฑล เห็นได้จากการประกาศผ่อนปรนระเบียบข้อบังคับต่างๆ เพื่ออำนวยความสะดวกแก่วิสาหกิจ อาทิ
– การผ่อนปรนกฎระเบียบข้อบังคับต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการทำธุรกิจกว่า 301 ข้อ โดยเป็นระเบียบด้านการจัดเก็บเอกสารแบบออนไลน์ในระบบ Single Window 97 รายการ
– สนง. อุตสาหกรรมและการพาณิชย์มณฑลส่านซี อนุญาตให้ใช้บริการบริษัทตัวแทน (ที่ได้รับการอนุมัติ) ในการจดทะเบียนพาณิชย์ออนไลน์ ผ่านระบบ E-Commerce Registered Enterprise Clusters อนุมัติผลภายใน 3 วันทำการ
– การเปิด 24-hour E-Port ณ Airport New Area ให้บริการด้านต่างๆ อาทิ คำนวณและชำระภาษีอากรจดแจ้งและยกเลิกชื่อวิสาหกิจ และบริการตรวจสอบและรับรองข้อมูลของวิสาหกิจ เป็นต้น
– เขตโลจิสติกส์นานาชาตินครซีอานร่วมกับศุลกากรนครซีอานนำ “Manifest Merging” มาใช้เพื่อลดขั้นตอนพิธีทางศุลกากร โดยในการขนส่งสินค้าทางราง หากเป็นสินค้าล๊อตเดียวกัน (สินค้าประเภทเดียวกันและสัญญาซื้อขายเดียวกัน) สามารถใช้เอกสารสำแดงศุลกากร 1 ชุดต่อ 1 ล๊อต จากในอดีตที่สินค้าที่ขนส่งทางรางต้องใช้เอกสารสำแดงศุลกากร 1 ชุด / 1 ตู้รถไฟ (หากสินค้า 1 ล๊อตใช้ 10 ตู้รถไฟก็ต้องมีเอกสารสำแดงศุลกากร 10 ชุด)
– ความร่วมมือทางการเกษตรจีน-คาซัคสถาน (China-Kazakhstan Agricultural Transnational Cooperation System) โดยใช้ประโยชน์จากเส้นทางการขนส่งสินค้านานาชาติฉางอันห้าว สนับสนุนอุตสาหกรรมเกษตรครบวงจร ตั้งแต่ การเพาะปลูก การเก็บเกี่ยว การแปรรูป โลจิสติกส์ และการทำตลาดผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรของทั้งสองประเทศ
ปี 2561 เรียกได้ว่าเป็นปีทองของเขตการค้าเสรีมณฑลส่านซี โดยมีสถิติการเติบโตที่น่าสนใจ ดังนี้
นอกจากการเติบโตทางเศรษฐกิจและการค้าจะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องแล้ว เขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซียังช่วยกระตุ้นการค้าระหว่างจีนกับกลุ่มประเทศบนแถบเส้นทางสายไหมผ่านเส้นทางขนส่งสินค้านานาชาติฉางอันห้าวอีกด้วย ในปี 2561 “ฉางอันห้าว” ทั้ง 11 เส้นทาง1 ได้ขนส่งสินค้ารวมทั้งสิ้น 1,235 เที่ยวเกินกว่าเป้าหมายที่ คกก. บริหารเขตโลจิสติกส์นานาชาตินครซีอานได้ตั้งไว้ที่ 1,000 เที่ยว และมากกว่าช่วงเวลาเดียวกันของปี 2560 ถึง 6.37 เท่า รวมไปถึงยังบรรลุเป้าหมายลดการขนส่งเที่ยวเปล่าอีกด้วย ซึ่งในจำนวน 1,235 เที่ยว แบ่งเป็น
– ฉางอันห้าว (เส้นเอเชีย) บรรทุกสินค้าส่งออก 518 เที่ยว บรรทุกสินค้านำเข้า 77 เที่ยว
– ฉางอันห้าว (เส้นยุโรป) บรรทุกสินค้าส่งออก 227 เที่ยว บรรทุกสินค้านำเข้า 413 เที่ยว
รวมน้ำหนักสินค้าทั้งหมดกว่า 1.2 ล้านตัน เพิ่มขึ้นจากปี 2560 ถึง 5.18 เท่า คิดเป็นมูลค่า 1,720 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เพิ่มขึ้นจากช่วงเวลาเดียวกันของปี 2560 ถึง 8.7 เท่า ในปี 2561 “ฉางอันห้าว” ได้สร้างประวัติศาสตร์ในการเป็นที่ 1 ใน 3 ด้าน ได้แก่ (1) น้ำหนักสิ่งของที่บรรทุกมากที่สุดรวม (น้ำหนักสิ่งของ 1,235 เที่ยวรวมกัน) (2) ปริมาณการขนส่ง และ (3) อัตราความถี่ของเที่ยวการขนส่ง เมื่อเปรียบเทียบกับค่าเฉลี่ยของประเทศ
ปี 2562 และอนาคต
นอกเหนือจากการมุ่งพัฒนาความเชื่อมโยง (connectivity) กับมณฑลข้างเคียงและประเทศบนแถบเส้นทางสายไหมตามข้อริเริ่ม Belt and Road Initiative (BRI) แล้ว พื้นที่อื่นๆ ของเขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซียังได้ตั้งเป้าการพัฒนา ดังนี้
(1) เขตซีเสียน (Xixian New Area) วางเป้าหมายพัฒนาสวนอุตสาหกรรม Cloud Free Trade Industry Park (云端自贸产业园) ให้เป็นเครื่องมือสนับสนุนผู้ประกอบการขนาดเล็ก ทั้ง Startups และ Micro SMEs จากทั้งในและนอกมณฑล โดยผู้ประกอบการสามารถเข้าไปใช้ทรัพยากรของสวนอุตสาหกรรมในการ set up ธุรกิจได้ นอกจากนี้ยังร่วมกับ Wechat โดยผู้แทนที่ได้รับการอนุมัติสามารถให้บริการผู้ประกอบการในการจดทะเบียนสินค้าหลายๆ ตัวพร้อมกัน (Cluster Registration) และบริการลงทะเบียนระยะไกล (Remote Registration) เพิ่มความสะดวกสบายและลดขั้นตอนด้านเอกสารเพื่ออำนวยความสะดวกแก่วิสาหกิจที่อยู่นอกพื้นที่
(2) ในเดือน ธ.ค. 2561 คณะกรรมาธิการพัฒนาและปฏิรูปแห่งชาติ (NDRC) ได้เลือกนครซีอาน เมืองเป่าจี และเมืองเหยียนอาน ให้เป็น 3 เมืองที่มีชื่ออยู่ใน “แผนการสร้างศูนย์กลางด้านโลจิสติกส์แห่งชาติ” (国家物流枢纽布局和建设规划) ซึ่งนครซีอานได้กำหนดให้เมืองค่งก่าง (Airport New City) และเขตโลจิสติกส์นานาชาตินครซีอาน เป็นฐานรองรับอุตสาหกรรมโลจิสติกส์ทั้งทางบกและทางอากาศ โดยให้ Airport New City ใช้ประโยชน์จากการเป็นด่านเพียงหนึ่งเดียวของมณฑลส่านซีที่ได้รับอนุญาตให้นำเข้าสินค้าจากต่างประเทศ 5 กลุ่มได้โดยตรง ได้แก่ (1) สัตว์น้ำที่สามารถรับประทานได้ (2) อาหารสดแช่แข็ง (3) ผลไม้ (4) ยา และ (5) เนื้อสัตว์ โดยไม่ต้องผ่านเมืองหน้าด่าน พร้อมขยายบริการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศให้ครอบคลุมมากขึ้น (ปี 2561 Airport New City เปิดให้บริการขนส่งสินค้าทางอากาศระหว่างประเทศเพิ่ม 3 เส้นทาง ได้แก่ กรุงฮานอย เวียดนาม นครแฮลิแฟกซ์ แคนาดา และนครชิคาโก สหรัฐอเมริกา เมื่อสิ้นปี 2561 มณฑลส่านซีมีบริการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศรวมทั้งสิ้น 18 เส้นทาง เฉลี่ยวันละ 52 เที่ยวบิน) ปัจจุบันเริ่มมีวิสาหกิจโลจิสติกส์ที่มีชื่อเสียง อาทิ Hitachi Transports, GLP, MapleTree, กลุ่มซานทงอีต๋า (STO, YTO, ZTO และ Yunda) รวมกว่า 66 รายเข้าลงทุนใน Airport New City แล้ว
ล่าสุด Airport New City ยังได้เข้าเป็นสมาชิก World Free Zones Organization (FZO) เพื่อแสวงหาความร่วมมือที่เป็นเชิงนานาชาติ เร่งดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศเพื่อพัฒนาศักยภาพการเป็น Airport Function Area แห่งเดียวของพื้นที่เขตการค้าเสรีมณฑลส่านซี
(3) เขตเกษตรไฮเทคหยางหลิง ยังคงเน้นเป้าหมายการเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีเกษตรของมณฑลมุ่งแลกเปลี่ยนความร่วมมือ และเชิญชวนให้ประเทศผู้นำด้านเทคโนโลยีการเกษตรเข้ามาลงทุน ปัจจุบัน อยู่ระหว่างการก่อสร้างศูนย์เทคโนโลยีอุตสาหกรรมเกษตรนานาชาติซินก่าง (国际农业科技创新港) และศูนย์รับรองการทดสอบและมาตรฐานการเกษตรระหว่างประเทศ (杨凌国际农业检测认证基地)
(4) เขตโลจิสติกส์นานาชาตินครซีอาน ตั้งเป้าการศึกษาวิจัยเส้นทางการขนส่ง “Sea-Rail Combined Transport” (海铁联运) เพื่อเป็นอีก 1 ทางเลือกแก่ผู้ประกอบการ ปัจจุบัน เขตโลจิสติกส์ฯ มีความร่วมมือกับ Nippon Express ทำการขนส่งสินค้าจากประเทศญี่ปุ่นไปยังเมืองต่างๆ ในทวีปยุโรปโดยใช้ประโยชน์จากเส้นทางขนส่งสินค้านานาชาติฉางอันห้าวในการกระจายสินค้า ในอนาคตคาดว่าเขตโลจิสติกส์ฯ จะมีความร่วมมือกับวิสาหกิจต่างๆ ในลักษณะดังกล่าวมากขึ้น
(5) เขตนิเวศน์วิทยาฉ่านป้า ตั้งเป้าเป็นศูนย์กลางจัดแสดงสินค้าและการประชุมที่สำคัญของมณฑล ในปี 2562 คณะกรรมการบริหารเขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซี ประกาศมอบเงินสนับสนุนวิสาหกิจต่างชาติที่จัดงานสัมมนานานาชาติขนาดใหญ่ (International Large-Scale Industry Conference) ณ เขตนิเวศน์วิทยาฉ่านป้า 100,000-400,000 หยวน/ครั้ง หรือหากงานสัมมนาฯ ได้รับการรับรองจาก International Exhibition Industry Association (UFI) หรือ International conference association (ICA) มีสิทธิ์ได้รับเงินอุดหนุน มากถึง 500,000 หยวน/ครั้ง
แม้เขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซีจะจัดตั้งได้เพียงไม่นาน แต่ได้กลายเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจของมณฑลส่านซี การจัดตั้งเขตฯ ทำให้เกิดนโยบายและสิทธิประโยชน์ที่ดึงดูดวิสาหกิจต่างชาติมากมาย เชื่อมโยงโลกเข้าด้วยกันจากการขนส่งระหว่างประเทศที่มากขึ้น มูลค่าและปริมาณการค้าและการลงทุนจากต่างประเทศมีสัดส่วนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และเปิดโอกาสให้ผู้ประกอบการสามารถเข้าถึงข้อมูลระเบียบข้อบังคับต่างๆ ของภาครัฐได้สะดวกขึ้น เหล่านี้ล้วนเป็นประโยชน์ต่อผู้ประกอบการในยุคปัจจุบันที่ต้องปรับตัวให้ทันกับสถานการณ์และการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็ว ทั้งนี้ หากผู้ประกอบการไทยสนใจข้อมูลการลงทุนในเขตทดลองการค้าเสรีมณฑลส่านซี สามารถติดตามข่าวสารได้ทาง www.shaanxiftz.gov.cn และศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีนจะติดตามพัฒนาการและความคืบหน้ามานำเสนอในโอกาสต่อไป
____________________________
- ฉางอันห้าว ประกอบด้วย (1) ซีอาน – รอทเทอร์ดาม เนเธอร์แลนด์ (2) ซีอาน-ฮัมบูร์ก เยอรมนี (3) ซีอาน-มอสโก รัสเซีย (4) ซีอาน-เติร์กเมนิสถาน (5) ซีอาน-โคโวลา ฟินแลนด์ (6) ซีอาน-ปูดาเปสต์ ฮังการี (7) ซีอาน-มินซ์ เบรารุส (8) ซีอาน-อิหร่าน (9) ซีอาน-เบลเยียม (10) ซีอาน-โรม อิตาลี และ (11) ซีอาน-ลัตเวีย
ข้อมูลอ้างอิง
- http://www.shaanxiftz.gov.cn/wzxw/7BVRf2.htm
- http://www.shaanxiftz.gov.cn/wzxw/RbuIBj.htm
- http://epaper.21jingji.com/html/2018-10/31/content_95449.htm
- http://snydyl.sndrc.gov.cn/article/28680.html
- http://www.shaanxiftz.gov.cn/cxdt/fM32ea.htm